Diyabetik yaşlılarda kırılganlık varlığı ve ilişkili etmenler
Presence of fragile and related factors in diabetic elderly people
- Tez No: 957412
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE ŞİMŞEK KESKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Geriatri, Geriatrics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu çalışmanın amacı üçüncü basamak bir sağlık kurumunun genel diyet polikliniğine başvuran 65 yaş ve üzeri diyabetik bireylerde kırılganlık varlığını ve etkileyen etmenleri belirlemektedir. Kesitsel tipteki çalışmanın evrenini İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesinin genel diyet polikliniğine başvuran diabetes mellitus (DM) tanılı 65 yaş ve üzeri yaşlı yetişkinler oluşturmaktadır. Ulaşılması gereken en az örnek büyüklüğü 350 olarak hesaplanmış, 01.03.2024-20.01.2025 tarihleri arasında genel diyet polikliğine başvuran kişilerden bu sayıya ulaşana kadar yüz yüze görüşme yöntemi ile veri toplanmıştır. Çalışmanın bağımlı değişkeni kırılganlık varlığıdır ve Edmonton Kırılganlık Ölçeği ile belirlenmiştir. Çalışmanın bağımsız değişkenleri; yaş, cinsiyet, medeni durum, yaşam şekli, öğrenim durumu, gelir-gider algısı, DM tipi, tedavi tipi (oral antidiyabetik ya da insülin), kaç yıldır DM hastalığına sahip olduğu, DM dışı kronik hastalık sayısı ve neler olduğu, sürekli olarak kullanılan ilaç sayısı, obezite varlığı, tedaviye uyum durumu, malnutrisyon varlığı, egzersiz yapma durumu, yaşlılık algısı, son 1 yılda düşme durumu, son 1 yılda hastaneye yatma durumu, hastaneye yatış nedeni, yaşıtlarına göre sağlık algısıdır. Veri Ki kare Analizi ve Çoklu Lojistik Regresyon Analizi ile çözümlenmiştir. Katılımcıların ortalama yaşı 72.1±5.2 (66.9-77.3), %63.7'si kadındır. Diyabetik yaşlıların %13.7'si kırılgan, %22.6'sı görünüşte kırılgandır. Katılımcıların %26.0'ının son bir yılda düştüğü, %36.0'ının malnutrisyon riskinin, %3.4'ünün malnutrisyonlu olduğu, %54.0'ının obez olduğu, %35.8'inin son bir yılda hastaneye yatışının olduğu, %94.9'unun DM dışı kronik hastalığının olduğu belirlenmiştir. Çoklu Lojistik Regresyon Analizi sonuçlarına göre kırılganlık riski; ortaokul ve üzeri eğitim almış bireylere göre diploması olmayanlarda 3.8 kat (%95GA: 1.478-9.725, p=0.006), ilkokul mezunu olanlarda 2.4 kat (%95GA: 1.214-4.813, p=0.012) anlamlı olarak fazladır. Kırılganlık riski yaşıtlarına göre sağlık algısı daha iyi olanlara göre aynı ya da daha kötü olanlarda 7.5 kat (%95GA: 4.007-14.103, p
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the presence of frailty and its associated factors in diabetic individuals aged 65 years and older who applied to the general diet outpatient clinic of a tertiary healthcare institution. This cross-sectional study was conducted among elderly adults aged 65 and over with a diagnosis of diabetes mellitus (DM) who applied to the general diet outpatient clinic of İzmir Atatürk Training and Research Hospital. The minimum required sample size was calculated as 350, and data were collected through face-to-face interviews between March 1, 2024, and January 20, 2025, until the target number was reached. The dependent variable of the study was the presence of frailty, assessed using the Edmonton Frail Scale. Independent variables included; age, gender, marital status, lifestyle, education level, perceived income-expenditure balance, type of DM, type of treatment (oral antidiabetics or insulin), duration of DM, number and types of non-DM chronic diseases, number of regularly used medications, presence of obesity, treatment adherence, presence of malnutrition, exercise habits, perception of aging, history of falls within the past year, hospitalization in the past year, reason for hospitalization, and self-perceived health status compared to peers. Data were analyzed using Chi-square tests and Multivariate Logistic Regression Analysis. The participant's mean age was 72.1±5.2 (range: 66.9–77.3), and 63.7% were women. Among the diabetic elderly, 13.7% were frail and 22.6% were apparently vulnerable. It was found that 26.0% had experienced a fall in the past year, 36.0% were at risk of malnutrition, 3.4% were malnourished, 54.0% were obese, 35.8% had been hospitalized in the past year, and 94.9% had at least one non-DM chronic disease. According to the results of the multivariate logistic regression analysis, the risk of frailty was significantly higher among those with no diploma (3.8 times; 95% CI: 1.478–9.725, p=0.006) and primary school graduates (2.4 times; 95% CI: 1.214–4.813, p=0.012) compared to individuals with at least secondary education. The risk of frailty was also significantly higher among those with a perceived health status equal to or worse than their peers (7.5 times; 95% CI: 4.007–14.103, p
Benzer Tezler
- 65 yaş üzeri diyabeti olan ve olmayan bireylerde kırılganlığın değerlendirilmesi
The evaluation of frailty in aged over 65 years patients with and without diabetes mellitus
ZÜHRE KARSLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSEREN PAMUK
- Tip 2 diyabetes mellituslu hastalarda kırılganlık sıklığının değerlendirilmesi ve kırılganlığın diyabet ile ilişkisi
Evaluation of the frequency of frailty in patients with TYPE 2 diabetes mellitus and the relationship between frailty and diabetes
BETÜL ALACA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
İç HastalıklarıBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ZAHİD KOÇAK
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜJGAN GÜRLER
- Diyabetli yaşlılarda diyabetik ayak ülseri ve ilişkili faktörlerin kırılganlık üzerine etkisi
Effect of diabetic foot ulcer and related factors on frailty in elderly people with diabetes
ÖZGE FIRÇASIGÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hemşirelikİstanbul Atlas ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSNİYE ŞEYDA ÖZCAN
- Geriatrik tip 2 diabetes mellitus'lu hastalarda edmonton, frail ve prisma-7 ölçütlerine göre kırılganlığın klinik ve laboratuvar parametreleri ile ilişkisi
The relationship of frailty with clinical and laboratory parameters according to edmonton, frai̇l and prisma-7 criteria in patients wi̇th geriatric type 2 diabetes mellitus
ŞEYMA AKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İç HastalıklarıBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLALİ AKTAŞ
- Tip 2 diyabetus mellituslu yaşlılarda kırılganlık ve öz-etkililiğin değerlendirilmesi
Assessment of frailty and self-efficacy in the elderly with TYPE 2 diabetes mellitus
SİNEM KURTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
GeriatriAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiGerontoloji Hemşireliği Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR İNKAYA