Diyet inflamatuvar indeksi ve aşırı işlenmiş besin tüketiminin anne sütündeki pro-inflamatuvar sitokin seviyelerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of dietary inflammatory index and ultra processed food consumption on pro-inflammatory cytokine levels in breast milk
- Tez No: 957444
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYRETTİN MUTLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Anne sütü yaşamın ilk 6 ayında bebeğin enerji besin ihtiyacının tamamını karşılayan bebek için en ideal besindir. Anne sütü içeriğinde makro ve mikro besin ögeleri olan karbonhidratlar, proteinler, lipitler, vitaminler ve minerallere ek olarak; büyüme faktörleri, hormonlar, antimikrobiyal bileşenler, sindirim enzimleri ve sitokinler gibi pek çok biyoaktif bileşen yer almaktadır. Anne sütünde yer alan sitokinler yenidoğanlarda sağlıklı bir bağışıklık sisteminin gelişiminde, bağışıklık tepkisinin oluşumunda ve sürdürülmesinde rol oynarlar. Anne sütünde bulunan proinflamatuvar sitokinler TNF-α, IL-6, IL-8, IL-12, IL-2 ve IFN-γ olup; antiinflamatuvar sitokinler TGF-β, IL-7, IL-10, IL-18, G-CSF'dir. Annelerin beslenme alışkanlıkları ve diyet kalıpları anne sütünün bileşimini etkileyebilmektedir. Diyet İnflamatuvar İndeksi (Dİİ), diyetin inflamatuvar potansiyelini değerlendiren bir skorlama sistemidir. Bunun yanı sıra aşırı işlenmiş besinlerin tüketimi inflamatuvar belirteç salınınmının artmasıyla ilişkilendirilmektedir. Bu çalışmada diyet inflamatuvar indeksi ve aşırı işlenmiş besin tüketiminin anne sütündeki proinflamatuvar sitokin seviyelerine etkisinin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırma İstanbul'da çalışmanın yürütülmesine onay veren tıp merkezi ve hastanelerde Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği ile Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği'ne başvuran, emzirme döneminde olan ve çalışmaya katılmaya gönüllü 65 anne ile yürütülmüştür. Araştırmaya katılan annelerin diyet inflamatuvar indeks (Dİİ) puan ortalaması -5,10 ± 4,03 olarak bulunmuştur. Araştırmaya katılan annelerin aşırı işlenmiş besin (AİB) tüketim puanı ortalaması ise 21,12 ± 9,34 olarak saptanmıştır. Çalışmaya dahil edilen annelere ait anne sütü örneklerinde üç farklı proinflamatuvar sitokin düzeyi analiz edilmiştir. Buna göre; TNF-α konsantrasyonu ortalama 82,37 ± 50,71 pg/mL, IFN-γ konsantrasyonu ortalama 24,41 ± 20,67 pg/mL, IL-6 konsantrasyonu ise ortalama 25,33 ± 27,15 pg/mL olarak belirlenmiştir. Mevcut çalışmada uygulanan çoklu regresyon analizinden elde edilen bulgular, Diyet İnflamatuvar İndeksi (Dİİ) ve aşırı işlenmiş besin (AİB) puanlarının anne sütündeki proinflamatuvar sitokin düzeylerine (TNF-α, IL-6, IFN-γ) önemli ölçüde etki ettiği tespit edilmiştir. Modeller genel olarak anlamlı bulunmuş ve bağımsız değişkenlerin TNF-α, IL-6 ve IFN-γ düzeylerindeki varyansın %21 ila %26'sını açıkladığı görülmüştür. Özellikle AİB puanı, tüm modellerde proinflamatuvar sitokin düzeylerini pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı biçimde yordamıştır. Dİİ puanının ise IL-6 ve IFN-γ üzerinde anlamlı etkileri bulunurken, TNF-α düzeyi üzerindeki etkisi istatistiksel sınırda kalmıştır. Elde edilen bu bulgular, aşırı işlenmiş besin tüketimi ve diyetin inflamatuvar potansiyelinin, anne sütündeki inflamatuvar yanıt ile ilişkili olabileceğini ortaya koymakta ve bu etkileşimin hem maternal beslenme hem de bebek sağlığı açısından dikkate alınması gerekliliğini vurgulamaktadır. Antiinflamatuvar özellikte ve aşırı işlenmiş besinlerden arındırılmış bir beslenme biçimine sahip olmak anne sütü içeriğini optimize etmek ve bebekler için daha iyi sağlık sonuçları elde etmek için önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Breast milk is the most ideal food for babies, meeting all of their energy and nutritional needs in the first 6 months of life. In addition to macro and micronutrient elements such as carbohydrates, proteins, lipids, vitamins and minerals, breast milk contains many bioactive components such as growth factors, hormones, antimicrobial components, digestive enzymes and cytokines. Cytokines in breast milk play a role in the development of a healthy immune system in newborns, the formation and maintenance of the immune response. Proinflammatory cytokines found in breast milk are TNF-α, IL-6, IL-8, IL-12, IL-2 and IFN-γ; antiinflammatory cytokines are TGF-β, IL-7, IL-10, IL-18, G-CSF. Mothers' eating habits and dietary patterns can affect the composition of breast milk. The Dietary Inflammatory Index (DII) is a scoring system that evaluates the inflammatory potential of the diet. In addition, consumption of ultra-processed foods is associated with increased inflammatory marker release. This study aimed to determine the effects of dietary inflammatory index and ultra-processed food consumption on proinflammatory cytokine levels in breast milk. The study was conducted with 65 mothers who volunteered to participate in the study and applied to the Child Health and Diseases Polyclinic and Gynecology and Obstetrics Polyclinic in medical centers and hospitals in Istanbul that approved the study. The study was conducted with 65 mothers who were breastfeeding and volunteered to participate in the study, who applied to the Child Health and Diseases Outpatient Clinic and the Gynecology and Obstetrics Outpatient Clinic in medical centers and hospitals in Istanbul that approved the study. The mean dietary inflammatory index (DII) score of the mothers who participated in the study was found to be –5,10 ± 4,03. The mean ultra-processed food (UPF) consumption score of the mothers who participated in the study was found to be 21,12 ± 9,34. Three different proinflammatory cytokine levels were analyzed in the breast milk samples of the mothers included in the study. Accordingly, TNF-α concentration was determined to be 82,37 ± 50,71 pg/mL, IFN-γ concentration was determined to be 24,41 ± 20,67 pg/mL, and IL-6 concentration was determined to be 25,33 ± 27,15 pg/mL. The findings obtained from the multiple regression analysis applied in the current study showed that the Dietary Inflammatory Index (DII) and ultra-processed food (UPF) scores significantly affected the proinflammatory cytokine levels (TNF-α, IL-6, IFN-γ) in breast milk. The models were generally found to be significant and it was observed that the independent variables explained 21% to 26% of the variance in TNF-α, IL-6 and IFN-γ levels. In particular, the UFP score positively and statistically significantly predicted the proinflammatory cytokine levels in all models. While the DII score had significant effects on IL-6 and IFN-γ, its effect on TNF-α levels remained at the statistical limit. These findings reveal that the consumption of ultra-processed food and the inflammatory potential of the diet may be associated with the inflammatory response in breast milk and emphasize that this interaction should be considered in terms of both maternal nutrition and infant health. Having a diet that is antiinflammatory and free of overly processed foods is important to optimize breast milk content and achieve better health outcomes for babies.
Benzer Tezler
- Yaşlı bireylerde MIND diyetine uyum ile diyet inflamatuar indeksi ve beslenme durumu arasındaki ilişki
The relationship between adherence to MIND diet and dietary inflammatory index and nutritional status in older adults
BÜŞRA ARSLAN AŞIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve Diyetetikİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiYaşlı Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK ONGAN
- Juvenil idiyopatik artritli hastalarda serum ghrelin, leptin, rezistin ve adiponektin düzeylerinin nutrisyonel durum ve inflamatuvar belirteçlerle ilişkisi
Relationship of serum ghrelin, leptin, resistin, adiponectin levels with nutritional status and inflammatory determinants in juvenile idiopathic arthritis
SANEM EREN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
RomatolojiDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUR ARSLAN
- Normal vücut ağırlıklı ve obez kadınlarda asprosin düzeyi ile beslenme, diyet inflamatuar indeksi ve depresyon durumu arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between asprosine level and nutrition, dietary inflammatory index and depression status in normal body weight and obese women
ŞEYMA NUR ERCAN
Doktora
Türkçe
2025
Beslenme ve DiyetetikAnkara Medipol ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN ŞANLIER
- İnfertilite tedavisi alan kadınların diyet inflamatuvar indeksi ile beslenme durumu ve embriyo kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the association between dietary inflammatory index and nutritional status and embryo quality in women receive infertility treatment
BEYZA NUR BİŞKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MENDANE SAKA
- Gebelerde diyet inflamatuvar indeksinin; uyku kalitesi ve depresyon düzeyi üzerine etkisi
Effect of diet inflammatory index on sleep quality and depression level in pregnancy
BURCU ÜNAL CANYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve Diyetetikİzmir Tınaztepe ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP DEMİR FİLİZ