Uçak parçaları bakım ve tamir firmasında karlılık dinamiklerinin veri bilimi yöntemleriyle incelenmesi
Analysis of profitability dynamics in an aircraft parts maintenance and repair company with data science methods
- Tez No: 957445
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ HAKAN BÜYÜKLÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ulaşım, İstatistik, Transportation, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İstatistik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu çalışma, bir küçük ve orta ölçekli işletme (KOBİ) MRO (Bakım, Onarım ve Revizyon) şirketinin 2013-2021 yılları arasındaki operasyonel verilerini analiz ederek havacılık sektöründe kâr marjı dinamiklerini anlamayı ve bu dinamiklerin stratejik karar süreçlerine entegrasyonunu sağlamayı amaçlamaktadır. Kâr marjını etkileyen değişkenlerin istatistiksel olarak incelenmesi, gelişmiş analitik yetkinliklere sahip büyük firmalara karşı rekabet avantajı elde etmek isteyen KOBİ MRO şirketleri için büyük önem taşımaktadır. Çalışmada, veri temizleme, dönüştürme ve eksik veri yönetimi süreçlerinin yanı sıra değişkenlerin anlamı, erişilebilirliği ve güvenilirliği ayrıntılı biçimde değerlendirilmiştir. Ayrıca, parça tamiri süreçlerini temsil eden Fiyat Teklif Süresi (TTQ) ve Çevrim Süresi (TAT) gibi yeni değişkenler oluşturularak analiz kapsamı genişletilmiştir. Bu süreçler, benzer ölçekteki firmalar için rehber niteliğinde yöntemsel bir katkı da sunmaktadır. Analitik modelleme kapsamında Gradient Boosting ve Lojistik Regresyon yöntemleri kullanılmış; kâr marjını etkileyen değişkenler ile değişkenlerin önem düzeyleri ayrıntılı biçimde incelenmiştir. Müşteriler havayolu firmaları ve tedarikçi firmalar olarak iki gruba ayrılmış ve her grup için ayrı Lojistik Regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. İnteraktif Gruplama yöntemi ile değişkenler gruplandırılmış, Gini endeksi değerlerine dayalı olarak değişken seçimi yapılmış ve model doğruluğu artırılmıştır. Bulgular, kâr marjını artırmada parça tanımları, maliyetler, departmanlar ve atölye standardizasyonunun kritik olduğunu göstermektedir. Havayolu firmalarında ise kâr marjının artırılması için operasyonel süreç iyileştirmelerinin maliyet kontrolü ile birlikte ele alınması gerektiği sonucuna varılmıştır. Değişken Kümeleme analizi ile değişkenler arası ilişkiler değerlendirilmiş, bu bulgular model çıktıları ile birlikte stratejik önerilerin geliştirilmesinde kullanılmıştır. Çalışmanın, havacılık sektöründeki KOBİ MRO'lara veri temelli karar alma süreçlerinde yol gösterici olması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze the operational data of a small and medium-sized enterprise (SME) MRO (Maintenance, Repair, and Overhaul) company from the period 2013 to 2021, in order to understand profit margin dynamics in the aviation sector and to integrate these dynamics into strategic decision-making processes. The statistical examination of variables affecting profit margins is of great importance for SME MRO companies seeking to gain a competitive advantage against large firms equipped with advanced analytical capabilities. In the study, detailed evaluations were conducted regarding data cleaning, transformation, missing data management, and the meaning, accessibility, and reliability of variables. Additionally, new variables representing part repair processes, namely Time to Quotation (TTQ) and Turnaround Time (TAT), were derived to broaden the analytical scope. These processes also provide methodological guidance for companies of similar scale. Gradient Boosting and Logistic Regression methods were employed within the analytical framework to examine the factors influencing profit margins and assess the relative importance of variables. Customers were categorized into airline and non-airline groups, and separate Logistic Regression analyses were performed for each. Interactive Grouping was applied to cluster variables, Gini index values were used for variable selection, and model accuracy was improved. The findings indicate that part descriptions, costs, departments, and workshop standardization are critical for increasing profitability. For airline customers, profit margin improvements require not only cost control but also enhancements in operational processes. For non-airline customers, operational processes did not show a significant impact on profit margins. Finally, Variable Clustering was conducted to analyze relationships between variables, and these findings were integrated with model outputs to formulate strategic recommendations. The study aims to serve as a guide for SME MRO companies in the aviation sector to support data-driven decision-making and enhance their competitiveness through analytics.
Benzer Tezler
- Havacılık sektöründe yedek parça envanter problemlerine simülasyon ve çok kriterli karar verme yöntemleri ile hibrit bir çözüm yaklaşımı
A hybrid solution approach with multiple criteria based decision-making method and simulation for spare part inventory problems in aviation industry
EMRE EKİN
- Vibration analysis of rotating beam structures made of functionally graded materials in a thermal environment by generalized differential quadrature method
Fonksiyonel derecelendirilmiş dönen kiriş yapıların ısıl ortamda genelleştirilmiş diferansiyel kareleme yöntemi ile titreşim analizi
MUSTAFA TOLGA YAVUZ
Doktora
İngilizce
2024
Havacılık ve Uzay Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM ÖZKOL
- Alüminyum esaslı balpeteği parçalarda NDT teknikleri ile hasar tespiti
Damage identification of aluminum based honeycomb structure using NDT inspection
AKIN ÇALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sivil HavacılıkEskişehir Teknik ÜniversitesiUçak Gövde Motor Bakım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORKUN TUNÇKAN
- Gaz türbini motorlarının (GTM) test standında ve yer çalıştırmasında diagnostik amaçlı izlenmesi ve değerlendirilmesi
The Monitoring and evaluation of gas turbine engines (APU) for diagnostic purposes at test stand and ground service
MEHMET AYAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Makine MühendisliğiMarmara ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KURT
- Titanyum kaynağı ve mekanik özellikler üzerine etkisinin incelenmesi
Titanium welding and investigation of effect on mechanical properties
MURAT SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mühendislik Bilimleriİstanbul Gedik ÜniversitesiSavunma Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ POLAT TOPUZ