Ortaokul öğrencilerinin mekânsal düşünme becerileri ve mekâna aidiyet duyguları
Middle school students' spatial thinking skills and sense of belonging to place
- Tez No: 957802
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK, DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞET MUTLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Eğitim ve Öğretim, Siyasal Bilimler, Geography, Education and Training, Political Science
- Anahtar Kelimeler: beceri testi geliştirme, mekâna aidiyet duygusu, mekânsal düşünme becerileri, ortaokul öğrencileri, ölçek geliştirme, scale development, secondary school students, sense of belonging to place, spatial thinking skills, test development
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Bu çalışmanın iki önemli çıktısı vardır. Bunlar; geliştirilen mekânsal düşünme becerileri testi ve mekâna aidiyet duygusu ölçeğidir. Her ne kadar günümüzde dijital teknolojiler bu görevi yerine getiriyor gibi görünse de bireyin mekânsal düşünme becerilerinin gelişimi büyük önem taşımaktadır. Ayrıca bireyin yaşadığı yere yönelik aidiyet duygusunun gelişimi de bireysel ve toplumsal açıdan önemli görülmektedir. Dolayısıyla öğrencilerin mekânsal düşünme becerilerini ve mekâna aidiyet duygularını ölçmek eğitimin tüm paydaşları açısından önem arz etmektedir. Bu amaçla Kayseri'nin farklı sosyoekonomik yapıdaki mahallelerinde yer alan 10 farklı ortaokulun 8. sınıf öğrencilerinden tarama yöntemi ile veriler toplanmıştır. Ortaokul öğrencilerinin mekânsal düşünme becerilerinin sekiz alt boyutta (harita okuryazarlığı, konum analizi, mekânı algılama, gözlem, çevre okuryazarlığı, değişim ve sürekliliği algılama, problem çözme ve tablo, grafik, diyagram çizme ve yorumlama) ölçülmesine katkı sağlayacak 20 soruluk bir test geliştirilmiştir. Yine ortaokul öğrencilerinin yaşadıkları mekâna aidiyet duygularını üç alt boyutta (yerel, ulusal ve küresel) ölçmeye yönelik 26 maddelik bir ölçek geliştirilmiştir. Buna göre, öğrencilerin mekânsal düşünme becerilerinin gelişimi anne eğitim durumu, ailenin sosyoekonomik durumu, sosyal bilgiler ve matematik ders başarısıyla ilişkili bulunurken mekâna aidiyet duyguları ise doğum yeri ve matematik ders başarısıyla ilişkili bulunmuştur. Öğrencilerin matematik ders başarıları ile yaşadıkları mekâna aidiyet duyguları arasındaki ilişkiye yönelik çalışmaların arttırılması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study has two key outputs. The first is a spatial thinking skills test, and the second is a sense of belonging scale. While digital technologies may achieve this mission today, developing an individual's spatial thinking skills is important. Additionally, developing a sense of belonging to one's community is considered important both individually and socially. Therefore, measuring students' spatial thinking skills and sense of belonging is important for all education stakeholders. For this purpose, data were collected from 8th grade students of 10 different secondary schools in different socioeconomic neighborhoods of Kayseri using the survey method. A 20-question test was developed to measure the spatial thinking skills of middle school students in eight sub-dimensions (map literacy, location analysis, perception of space, geographical observation, environmental literacy, perception of change and continuity, problem solving and drawing and interpreting tables, graphs, diagrams). Also, a 26-item scale was developed to measure middle school students' sense of belonging to the place they live in three sub-dimensions (local, national and global). Findings revealed that the development of students' spatial thinking skills was found to be related to mother's education level, socioeconomic status, social studies and mathematics course achievement, while their sense of belonging to the place was found to be related to place of birth and mathematics course achievement. It is recommended to increase the studies on the relationship between students' mathematics course achievement and their sense of belonging to the place where they live.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinde mekânsal düşünme becerilerinin gelişimi: Bir durum çalışması
Development of spatial thinking skills in secondaryschool students: A case study
HASAN GÖNÜLAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- Dijital oyun ve animasyon yazılımı kullanımının ortaokul öğrencilerinin mekânsal düşünme becerilerine etkisi
The effects of using digital game and animation software on secondary school students spatial thinking skills
SALİHA CEVHER
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA CİN
- Ortaokul öğrencilerinin uzamsal akıl yürütme becerilerinin Van Hıele geometrik düşünme düzeylerine göre incelenmesi
Investigation of middle school students' spatial reasoning skills according to Van Hiele geometric thinking levels
FURKAN BAŞARIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE ÇETİN
- Ortaokul öğrencilerinin mekânsal okuryazarlıklarının incelenmesi
An investigation of middle school students' spatial literacy
SAİM TURAN
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN AKHAN
- Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler derslerinde düşünme ve yaşam becerilerinin eğilimleri: Nitel meta sentez çalışması
Trends of thinking and life skills in Life Studies and Social Studies lessons: A study of qualitative meta synthesis
DERYA BEKİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUR ÜTKÜR GÜLLÜHAN