Geri Dön

Hattabi ve Cürcani'ye göre Nazmu'l-Kur'an düşüncesi

The concept of Nazm al-Qur'an according to al-Khattabi and Al-Jurjani

  1. Tez No: 957804
  2. Yazar: MUHAMMED MUSTAFAOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ŞAHİN GÜVEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Nazmu'l-Kur'an, Hattabi, Cürcani, İ'câzü'l-Kur'ân, Belagat, Nazmu'l-Kur'an, Hattabi, Cürcani, İ'câzü'l-Kur'an, Rhetoric
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 192

Özet

Bu çalışmada Hattabi ve Cürcani'nin Nazmu'l-Kur'an hakkındaki görüşleri açıklanmış, benzerlik ve farklılıkları ortaya konmuştur. Çalışma dört bölümden oluşur. İlk bölümde Cahız, Bakillani ve Kadı Abdülcebbar'ın görüşleri özetlenmiştir. İkinci bölümde Hattabi'nin teorik ve pratik yaklaşımları, üçüncü bölümde ise Cürcani'nin benzer şekilde nazm teorisi ele alınmıştır. Son bölümde iki âlimin düşünceleri karşılaştırılarak çıkarımlar sunulmuştur. Kur'an-ı Kerim, en fasih Arapların yaşadığı dönemde nazil olmuş, onlara benzerini getirmeleri için meydan okumuş ancak onlar aciz kalmışlardır. Kur'an beliğ üslup ve i'caz özelliğiyle edebi kelimelere hâkim olmuş, en mükemmel ifadeleri barındırmıştır. Âlimler, lafız ve manaları incelemiş, nahiv ve sarf ilmini bu amaçla geliştirmiş, belagatı beyan, meani ve bedi olarak incelemişlerdir. Kur'an'ın üslubu, şiir ve yazı tenkidi kurallarına temel teşkil etmiştir. Hattabi (ö. 388/998) nazm teorisinin temellerini atarken, Cürcani (ö. 471/1078) bu teoriyi sistemleştirip mükemmel hale getirmiştir. Her ikisi de Arap edebiyatı ve belagatinin gelişiminde büyük rol oynamışlardır. Çalışmada, Kur'an'ın nazmı ve i'caz yönleri iki âlimin bakışıyla ele alınarak kapsamlı bir değerlendirme yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study explains the views of Al-Khattabi and Al-Jurjani on the concept of Nazm al-Qur'an and highlights their similarities and differences. It consists of four chapters. The first chapter summarises the opinions of Jahiz, Baqillani, and Qadi Abd al-Jabbar. The second chapter analyses Al-Khattabi's theoretical and practical approaches, while the third examines Al-Jurjani's views similarly. The final chapter compares both scholars and presents important conclusions. The Qur'an was revealed during a period when eloquent Arabs lived, challenging them to produce something similar, yet they were unable to do so. Its miraculous eloquence (i'jaz) and unique style dominated Arabic literature with the most perfect expressions. Scholars studied its words and meanings, developing the sciences of syntax (nahw) and morphology (sarf) to understand its structure. Rhetoric (balagha) was examined in its branches of bayan, ma'ani, and badi', while its style formed the basis of poetry and literary criticism. Al-Khattabi (d. 388/998) laid the foundations of the Nazm theory, and Al-Jurjani (d. 471/1078) systematised and perfected it. Both played significant roles in the development of Arabic linguistics and rhetoric. This research evaluates Qur'anic Nazm and i'jaz aspects through their perspectives, providing a comprehensive analysis of their contributions to Arabic literary theory.

Benzer Tezler

  1. Abdülkâhir Cürcâni'nin İ'câzü'l-Kur'ân fikrine katkıları

    Abdulkaher Jurjani̇'s contri̇buti̇ons to i̇dea of iİ'jaz al-Qur'an

    NUMAN KONAKLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAKUP ÇİÇEK

  2. Ḫaṭṭābī ve Keşmīrī'nin Sāḥīḥu'l-Buḫārı̇̄ şerhlerinin Kitābu't-Tevḥīd özelinde mukayesesi

    Comparison of al-Khaṭṭābī and Kashmīrī's commentaries on Saḥīḥ al-Būkhārī ın the context of Kitāb al-Tawḥīd

    MUHARREM ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİbn Haldun Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERDAR DEMİREL

  3. Hattabi ve İbn Hacer'in Buhari metinlerine yaklaşımları

    The Approaches of Khattabi and Ibn Hacar to the texts of Bukhari

    ZİŞAN TÜRCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ DERE

  4. İmam Hattabi ve Mealimü's-Sünen bağlamında namaz konusundaki görüşleri

    Imam Hattabi and their opinions on prayer in the context of Mealimu's-Sunan

    KHORSHEED RASHID ALİ

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2019

    DinBingöl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHİTTİN ÖZDEMİR

  5. El-Hattabi ve Garibu'l-Hadis adlı eseri

    Al-Khattabi and his work called Gharibu?l-Hadith

    MUSTAFA DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHİTTİN UYSAL