Diyabetli bireylerde ayak bakım davranışlarının geliştirilmesinde akran desteğinin etkisinin incelenmesi: Video mesajı
The effect of peer support via video message on improving foot care behaviors in individuals with diabetes
- Tez No: 957889
- Danışmanlar: PROF. DR. VESİLE ÜNVER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Çalışma diyabetli bireylerin ayak bakım davranışlarının geliştirilmesinde video mesajı ile verilen akran desteğinin etkisini değerlendirmek için randomize kontrollü deneysel çalışma olarak yapıldı. Araştırmanın örneklemini İstanbul'da bulunan Acıbadem Sağlık Grubu Hastanelerinin ilgili diyabet/endokrin polikliniklerinde Ekim 2024-Mart 2025 tarihleri arasında diyabet tanısı olan 22 kontrol grubu, 22 deney grubu olarak 44 hasta oluşturdu. Veriler, 16 maddelik Hasta Tanılama Formu ve 15 sorudan oluşan“Ayak Bakımı Davranış Ölçeği̇ (ABDÖ)”kullanılarak toplandı. Her iki gruba da araştırmacı tarafından hastane ortamında standart diyabetik ayak bakımı eğitimi verildi, deney grubuna akran desteği yaklaşımıyla yapılandırılmış ve motivasyonel içerikleri kapsayan“video mesajı”izletildi. Veri toplama süreci; eğitim öncesi, eğitim sonrası, birinci hafta ve birinci ay olmak üzere dört zaman noktasında gerçekleştirilmiştir. "Verilerin analizinde SPSS for Windows 22.0 istatistik yazılımı kullanılmıştır. Katılımcıların demografik ve tanımlayıcı özellikleri; ortalama ± standart sapma (Ort±SS), frekans (n) ve yüzde (%) değerleriyle özetlenmiştir. Deney ve kontrol grubu arasında sosyodemografik özelliklerden yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, medeni durum ve alkol kullanım durumlarına göre istatistiksel değerde anlamlı fark görülmedi (p>0,05). Katılımcıların eğitim düzeyine göre ABDÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (F=5,85; p=0,005). Her iki grubunun ABDÖ puan ortalaması son testte yükselmektedir. Deney grubunda bu yükselmenin 1. hafta izlemde devam ettiği ve 1 ay izlemde puan ortalamalarının değişmediği görülmektedir. Kontrol grubunda son testten sonra 1. hafta izlemde puan ortalamaları düştüğü ve 1 ay izlemde puanlarının değişmediği görülmektedir.Sonuç olarak çalışma video destekli akran eğitiminin diyabetli bireylerde ayak bakım davranışlarını geliştirmede etkili bir yöntem olduğunu ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
This randomized controlled experimental study was designed to assess the impact of peer support delivered through video messages on enhancing foot care behaviors among individuals with diabetes. The study sample consisted of 44 participants (22 in the intervention group and 22 in the control group) diagnosed with diabetes and followed up between October 2024 and March 2025 at diabetes/endocrinology outpatient clinics of Acıbadem Healthcare Group Hospitals in Istanbul.Data were collected using a 16-item“Patient Identification Form”and the 15-item“Foot Care Behavior Scale (FCBS)”. Both groups received standardized diabetic foot care education administered by the researcher in a hospital setting. In addition to this training, the intervention group was shown structured and motivational video messages based on a peer support model. Data collection was carried out at four time points: before the training, immediately after, at the end of the first week, and at the end of the first month.For statistical analysis, SPSS for Windows version 22.0 software was used. Descriptive statistics were expressed as mean ± standard deviation (Mean±SD), frequency (n), and percentage (%). No statistically significant differences were found between the groups in terms of sociodemographic characteristics such as age, gender, education level, income status, marital status, and alcohol use (p>0.05). However, a significant difference in FCBS scores was observed based on participants' education levels (F=5.85; p=0.005).While both groups showed an increase in FCBS scores in the post-test, the intervention group maintained this improvement at the first-week follow-up, and scores remained stable at the one-month follow-up. In contrast, the control group's scores declined during the first week after the post-test and did not change at the one-month follow-up.In conclusion, the findings indicate that peer education supported by video messages is an effective strategy for promoting better foot care behaviors among individuals with diabetes.
Benzer Tezler
- Aile sağlığı merkezine başvuran diyabetli bireylerde diyabetik ayak sorunları ve bakım davranışlarının belirlenmesi
Determination of diabetic foot problems and care behaviors in individuals with diabetes admitted to the family health center
ZELİHA AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikKoç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSNİYE ŞEYDA ÖZCAN
- Tip 2 diyabet hastalarının ayak bakımı hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of knowledge, attitudes and behaviors of type 2 diabetes patients about foot care
HÜLYA SOYTÜRK KESKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ZEYNEP AŞIK
- Diyabetli bireylere mesaj çerçeveleme yöntemiyle verilen eğitimin diyabetik ayak bilgi düzeyi ve ayak bakım davranışlarına etkisi
The effect of education given to diabetic patients by message framing method on diabetic foot knowledge level and footcare behaviours
SEVGİ MEMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HemşirelikTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DÖNDÜ ŞANLITÜRK
- Diyabetli bireylerin diyabetik ayak görülme durumuna göre ayak bakım davranışlarının incelenmesi
The investigation of foot care behaviors of diabetic patients who have seen diabetic foot
EMİNE SÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıDokuz Eylül Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVGİ KIZILCI
- Diyabetli bireylerin diyabet komplikasyonlarına farkındalığı ve diyabet özbakım davranışları
Awareness of diabetes complications in diabetic patients and diabetes self-care activities
ÖZLEM KARDAŞ KİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HemşirelikDokuz Eylül Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ KIZILCI