Deprem dirençli kentler için peyzaj mimarlığı tabanlı değerlendirme: İstanbul Bakırköy örneği
Landscape architecture-based assessment for earthquake-resilient cities: The case of Bakırköy, İstanbul
- Tez No: 958096
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRAN ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Bu tez çalışmasında, afet sonrası müdahale süreçlerinde hayati rol oynayan kentsel açık ve yeşil alanların deprem sonrası kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanı olarak, İstanbul'un yüksek deprem riski taşıyan ilçelerinden biri olan Bakırköy'de yer alan Kartaltepe Mahallesi seçilmiştir. Mahalle, nüfus yoğunluğu, yapı stoğu kırılganlığı ve yeşil alan yetersizliği açısından kritik bir örnek teşkil etmektedir. Çalışmada, yapı stoğuna ilişkin fiziksel veriler (yapım yılı, kat adedi, yapı malzemesi) üzerinden risk puanlaması yapılmış; riskli binalar için moloz yayılım alanları hesap-lanmış ve bu alanların açık ve yeşil alanlarla mekânsal çakışması analiz edilmiştir. CBS tabanlı bu analiz süreci, toplam yedi aşamada gerçekleştirilmiştir. Ayrıca uzman görüşlerinden elde edilen nitel verilerle toplanma alanlarının sahip olması gereken altyapı ve donatı standartlarına ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. Bulgular, mahallede kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarının yalnızca 0,78 m² olduğunu; mevcut alanların çoğunun çevresel riskten dolayı afet sonrası kullanılamaz hâle geleceğini göstermektedir. Sonuç olarak, afet yönetimi kapsamında yeşil altyapı planlamasının yalnızca alan miktarı üzerinden değil, konumsal güvenlik, altyapı donanımı ve çevresel risk bağlamında ele alınması gerektiği vurgulanmıştır. Çalışma, peyzaj mimarlığı disiplininin afet planlamasındaki rolünü görünür kılarken, CBS destekli uygulanabilir bir değerlendirme modeli sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to evaluate the post-disaster usability of urban open and green spaces, which are critical components of disaster resilience and emergency response. The study focuses on the Kartaltepe Neighborhood in Bakırköy, one of Istanbul's most vulnerable districts in terms of earthquake risk, high population density, and insufficient green space availability. The research employs a seven-stage spatial analysis process using Geographic Information Systems (GIS). Structural risk scoring was carried out based on building age, number of floors, and construction materials. Debris spread zones were simulated for high-risk buildings, and their spatial overlap with open and green spaces was analyzed. In addition, expert opinions were collected through a written evaluation form to identify the functional and infrastructural standards expected from emergency assembly areas of different scales. The findings indicate that the active green space per capita in Kartaltepe is only 0.78 m², and a significant portion of these areas would become unusable due to debris impact in a major earthquake scenario. Several residential clusters fall outside service areas of existing open spaces, further exacerbating spatial vulnerability. As a result, this thesis emphasizes that green spaces must be assessed not only by their quantity but also by their location, accessibility, infrastructure, and risk exposure. The study contributes to the field of landscape architecture by positioning green infrastructure as a central element of disaster planning. It also offers a GIS-based assessment model applicable to other high-risk urban areas.
Benzer Tezler
- Dirençli kent oluşturma aracı olarak kentsel dönüşüm: Van- Erciş örneği
Urban transformation as a tool for urban resilience: Van -Erciş case
AYŞE DEMİR
Doktora
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PROF. DR. EMİNE FİGEN İLKE
- Kentsel dirençliliğin depremsellik açısından incelenmesi: Bursa Yıldırım ilçesi örneği
Investigation of urban resilience in terms of earthquake: An example from Yıldırım district in Bursa
BÜŞRA ŞENER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıBursa Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANIL AKIN TANRIÖVER
- Permakültürün kent dirençliliğini artırmada bir araç olarak kullanılma potansiyelinin irdelenmesi
Investigation of the potential of permaculture as a tool to increase urban resilience
NEBAHAT NİHAN PARLAK
Doktora
Türkçe
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV PERİHAN GÜRBEY
- Re-thinking the cities in the digital era: An urban living lab concept
Dijital çağda kentleri yeniden düşünmek: Kentsel yaşam laboratuvarı konsepti
ÖZGE ÇELİK YILMAZ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN
- Sakınım planlamasının bir bileşeni olarak acil toplanma alanlarının incelenmesi: Konyaaltı (Antalya) örneği
As a component of avoidance planning inspection of emergency assembly areas: Konyaalti (Antalya)example
DİLRUBA TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaSüleyman Demirel ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DUYGU GÖKCE