3-aril/alkil-(2-aril)-benzo[b]tiyofen türevlerin anti-kanser ve anti-inflamatuar özelliklerinin belirlenmesi
Determination of anticancer and antiinflammatory properties of 3-aryl/alkyl-(2-aryl)-benzo[b]thiophene derivatives
- Tez No: 958271
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEVKİ ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyokimya, Biyoloji, Biochemistry, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Kanser, biyolojik çeşitliliği, moleküler karmaşıklığı ve tedaviye dirençli yapısı nedeniyle küresel sağlık sorunları arasında öncelikli konumda yer almaktadır. Geleneksel tedavi yaklaşımlarının sınırlı etkinliği ve sistemik toksisiteleri, hedefe yönelik yeni terapötik ajanların geliştirilmesini zorunlu kılmıştır. Bu doğrultuda, hücre içi sinyal yollarını modüle eden ve inflamatuar yanıtı baskılayan moleküller ön plana çıkmaktadır. Özellikle benzotiyofen iskeletine sahip bileşikler, apoptoz indüksiyonu ve inflamasyonun moleküler düzeyde kontrolü açısından umut vadeden yapılardır. Yapısal olarak aril ve alkil gruplarıyla zenginleştirilen bu türevler, biyolojik hedeflere bağlanma kapasitelerini artırmakta ve antikanser ile antiinflamatuar etkinliklerini belirgin şekilde güçlendirmektedir. Bu tez çalışmasında, aril ve alkil substitüentleriyle modifiye edilmiş beş benzotiyofen türevinin (AD6, AD8, AD10, AD11, AD12) insan kanser hücre hatları üzerindeki sitotoksik etkileri ile murin makrofaj hücre hattında gösterdikleri anti-inflamatuar potansiyel değerlendirilmiştir. Çeşitli insan kanser hücre hatları (MCF-7, Caco-2, HepG2, LNCaP) üzerinde MTT analizleri gerçekleştirilmiş; AD8 ve AD10 bileşikleri seçici sitotoksik aktivite göstermiştir. AD8 dört hücre hattında 145–192 µM, AD10 ise üç hücre hattında 146–225 µM EC₅₀ değerleriyle anlamlı etki sunmuştur. HEK293 sağlıklı hücre hattında toksisite gözlenmemiştir. Flow sitometri analizleri, AD10'un HepG2 (%89,99) ve LNCaP (%64,15) hücrelerinde güçlü apoptotik etki gösterdiğini; AD8'in ise HepG2'de %44,93 oranında orta düzeyde apoptoz indüklediğini ortaya koymuştur. Caco-2 ve MCF-7 hücrelerinde her iki bileşik, paklitaksele benzer ancak sınırlı apoptotik aktivite sergilemiştir. Gerçek zamanlı PCR analizleriyle BAX, CASP3, CASP8, CASP9 ve P53 gen ekspresyonlarında artış gözlemlenmiştir. Anti-inflamatuar potansiyel, RAW264.7 murin makrofaj hücre hattında değerlendirilmiş; düşük dozlarda toksisite gözlenmemiştir. Griess testinde AD10, 62 µM'de NO üretimini %54,78 oranında baskılayarak en yüksek etkiyi göstermiştir. Diğer bileşikler de anlamlı düzeyde NO baskılaması sağlamıştır. qPCR analizleri, proinflamatuar genlerin baskılandığını; IL-10 ekspresyonunun ise arttığını göstermiştir. Sonuçlar, AD10'un yüksek apoptotik ve anti-inflamatuar etkileriyle öne çıktığını; AD8'in ise dengeli bir biyolojik profil sunduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Cancer remains one of the leading global health challenges due to its biological diversity, molecular complexity, and resistance to treatment. The limited efficacy and systemic toxicity of conventional therapies have necessitated the development of novel, targeted therapeutic agents. In this context, molecules capable of modulating intracellular signaling pathways and suppressing inflammatory responses have gained prominence. Benzothiophene-based compounds, in particular, have emerged as promising candidates due to their ability to induce apoptosis and regulate inflammation at the molecular level. Structurally enriched with aryl and alkyl substituents, these derivatives exhibit enhanced binding affinity to biological targets and significantly improved anticancer and anti-inflammatory activities. This thesis investigates the cytotoxic and anti-inflammatory effects of five organosynthetic benzothiophene derivatives (AD6, AD8, AD10, AD11, AD12) modified with aryl and alkyl groups. MTT assays were performed on various human cancer cell lines (MCF-7, Caco-2, HepG2, LNCaP), revealing selective cytotoxic activity for AD8 and AD10. AD8 showed significant effects across four cell lines, with EC₅₀ values ranging from 145 to 192 µM, while AD10 demonstrated activity in three cell lines, with EC₅₀ values between 146 and 225 µM. No toxicity was observed in the healthy HEK293 cell line. Flow cytometry analysis indicated strong apoptotic effects of AD10 in HepG2 (89.99%) and LNCaP (64.15%) cells, while AD8 induced moderate apoptosis in HepG2 (44.93%). In Caco-2 and MCF-7 cells, both compounds exhibited limited apoptotic activity comparable to paclitaxel. Real-time PCR analysis revealed upregulation of BAX, CASP3, CASP8, CASP9, and P53 gene expression. The anti-inflammatory potential was evaluated in RAW264.7 murine macrophage cells, with no toxicity observed at low doses. In the Griess assay, AD10 showed the highest effect by suppressing nitric oxide (NO) production by 54.78% at 62 µM. Other compounds also demonstrated significant NO inhibition. qPCR analysis confirmed the downregulation of pro-inflammatory genes and upregulation of IL-10 expression. The results indicate that AD10 stands out with its potent apoptotic and anti-inflammatory effects, while AD8 presents a balanced biological profile.
Benzer Tezler
- 1,3-dipolar cycloaddition reactions of some sydnone derivatives with electron deficient alkenes and alkynes
Bazı sidnon türevlerinin elektronca yoksun alken ve alkinlerle 1,3-dipolar halka katılma reaksiyonları
AKIN SAĞIRLI
- The reactions of some münchnone derivatives with electron deficient alkenes
Bazı münknon türevlerinin elektonca eksik alkenlerle reaksiyonları
HAMZA KARAKUŞ
- Sentetik ve kuantum kimyasal yöntemleri kullanarak heterosiklik bileşikler üzerine çalışmalar
Investigation of some heterocyclic compounds via synthetic and quantum chemical methods
DENİZ HÜR
Doktora
Türkçe
2004
KimyaAnadolu ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ALAATTİN GÜVEN
PROF.DR. ALAN ROY KATRİTZKY
