Exchange rate fluctuations and Turkey's export performance: Insights across industries and trade partners
Döviz kuru dalgalanmaları ve Türkiye'nin ihracat performansı: Sektörler ve ticaret ortakları üzerine bulgular
- Tez No: 958443
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SABRİ ARHAN ERTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Bu çalışma, 2003–2023 döneminde döviz kuru oynaklığının (ERvol) Türkiye'nin ihracat performansı üzerindeki etkisini incelemekte ve sektörler ile ticaret ortakları arasındaki farklılıkları vurgulamaktadır. Analiz, Türkiye'nin dokuz büyük ihracat pazarını ve altı temel ürün sektörünü kapsamaktadır. Ekonometrik tekniklerle, özellikle En Küçük Kareler (OLS) regresyonu kullanılarak yapılan analizde, ERvol ile sektörel ihracat değerleri arasındaki ilişki; Türkiye'nin GSYH'si, ticaret ortağının GSYH'si, enflasyon, Reel Efektif Döviz Kuru (REER) ve ortalama döviz kurları gibi değişkenler kontrol edilerek nicel olarak ortaya konmuştur. OLS sonuçları, artan döviz kuru oynaklığının genel olarak ihracat değerleri üzerinde anlamlı ve olumsuz bir etkisi olduğunu doğrulamaktadır; ancak bu etkinin büyüklüğü sektöre ve hedef pazara göre farklılık göstermektedir. Tamamlayıcı korelasyon analizi, ticaret ortakları arasında tutarlı desenleri ortaya koymaktadır. Sonuçlar ayrıca, gelişmiş ekonomilere yönelik ihracatın kur şoklarına karşı daha dayanıklı olduğunu, buna karşın daha az çeşitlenmiş veya gelişmekte olan pazarlara yapılan ihracatın daha belirgin olumsuz etkilerle karşılaştığını göstermektedir. Bu bulgular, sektöre ve ülkeye özgü kırılganlıkları ortaya koymakta ve döviz kuru riskini yönetmeye yönelik hedefli stratejilere duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır. Bu doğrultuda, politika yapıcılara ve ihracatçılara; döviz kuru dalgalanmalarının olumsuz etkilerini azaltmak ve Türkiye'nin ihracat performansını istikrara kavuşturmak amacıyla finansal korunma araçları, pazar çeşitlendirmesi ve destekleyici kamu politikaları gibi uyarlanmış önlemler uygulamaları önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study examines the impact of exchange rate volatility (ERvol) on Turkey's export performance over the period 2003–2023, highlighting heterogeneity across industries and trading partners. The analysis covers nine of Turkey's major export markets and six key product sectors. Using econometric techniques, particularly Ordinary Least Squares (OLS) regression, the study quantifies the relationship between ERvol and sectoral export values while controlling for GDP of Turkey, GDP of trade partner, inflation, the Real Effective Exchange Rate (REER), and average exchange rates. The OLS results confirm that heightened exchange rate volatility generally has a significant negative effect on export values, though the magnitude of this impact varies by sector and destination. Complementary correlation analysis reveals consistent patterns across trade partners: notably, maintaining a stable or competitive REER emerges as a stabilizing factor for export performance, and certain industries—especially machinery and chemicals—exhibit heightened sensitivity to currency fluctuations. The results also indicate that exports to advanced economies tend to be more resilient to volatility shocks, whereas those to less diversified or emerging markets experience more pronounced adverse effects. These findings expose distinct sector-specific and partner-specific vulnerabilities, underscoring the need for targeted strategies to manage exchange rate risk. Accordingly, policymakers and exporters are advised to implement tailored measures to mitigate the adverse impacts of currency fluctuations and bolster the stability of Turkey's export performance under volatile exchange rate conditions.
Benzer Tezler
- Kuşak ve yol girişimi (BRI) projesinin Türkiye'ye ekonomik katkılarının panel veri analizi ile araştırılması
Başlık çevirisi yok
TUNJAY GULIYEV
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
EkonomiManisa Celal Bayar ÜniversitesiEkonomi Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TANER TAŞ
- Dış borçlanma sürecinde Türkiye
Başlık çevirisi yok
SELDA GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL CANDEMİR
- Avrupa Para Birliği, Avrupa para biriminin hayata geçişi ve işleyişi, Türkiye üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
DİNA İŞLER
- Risk of company on foreign currency exchange borrowings in Turkey
Türkiye'de şirketlerin dövizle borçlanma riski
MOHAMMAD AL ALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZELHA ALTINKAYA
- Türkiye'de hisse senedi fiyatları ve döviz kurları arasındaki ilişki
The relationship between stock prices and exchange rates in Turkey
SEBİHA ARSLAN SOYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonometriAtatürk ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SİNAN TEMURLENK