Raylı sistem araçlarında kullanılan alüminyum alaşımlarının bilyalı dövme işleminden sonra tribolojik davranışlarının incelenmesi
Investigation of the tribological behavior of aluminum alloy used in rail system vehicles after shot peening process
- Tez No: 959198
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH BOZKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mühendislik Bilimleri, Engineering Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Raylı Sistemler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 69
Özet
Sürdürülebilir mühendislik çözümleri doğrultusunda, raylı sistemler ve havacılık endüstrisinde en çok tercih edilen 6061-T6 alüminyum alaşımının yüzey performansını artırmak büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, bilyalı dövme işleminin bu alaşımın aşınma direnci ve tribolojik özellikleri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. %100, %200, %500 ve %1500 kaplama oranlarında uygulanan işlem, işlenmemiş bir referans numunesiyle karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Yapılan mikrosertlik, aşınma testi, artık gerilme ölçümleri ve yüzey pürüzlülüğü analizleri, bilyalı dövme işleminin yüzey özelliklerini geliştirdiği ve aşınma direncini artırdığını göstermiştir. Özellikle %1500 kaplama oranında, en yüksek sertlik ve en düşük aşınma değerlerine ulaşmıştır. Mikroyapı ve SEM analizleri, yüzey altı deformasyonları ve aşınma mekanizmalarının da bu iyileşmeye katkı sağladığını ortaya koymuştur. Sonuç olarak, bilyalı dövme işlemi; 6061-T6 alüminyum alaşımı için etkili, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir yüzey iyileştirme yöntemidir. Bu yöntem, özellikle hafiflik ve dayanıklılığın ön planda olduğu sektörlerde önemli avantajlar sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In accordance with sustainable engineering solutions, enhancing the surface performance of 6061-T6 aluminum alloy—one of the most preferred materials in the railway and aerospace industries—is of great importance. This study investigates the effect of shot peening on the wear resistance and tribological properties of this alloy. The process was applied at coverage rates of 100%, 200%, 500%, and 1500%, and compared with an untreated reference sample. Microhardness testing, wear analysis, residual stress measurements, and surface roughness evaluations revealed that shot peening improves surface properties and increases wear resistance. Notably, the sample treated at 1500% coverage exhibited the highest hardness and the lowest wear rate. Microstructural and SEM analyses showed that subsurface deformation and wear mechanisms also contributed to these improvements. In conclusion, shot peening is shown to be an effective, applicable, and sustainable surface enhancement method for 6061-T6 aluminum alloy. This technique offers significant advantages in industries where lightweight and durability are critical.
Benzer Tezler
- Raylı sistem araçları imalatında kullanılan 6061 ve 5083 alaşımlarının TIG ve MIG kaynaklarının tahribatlı ve tahribatsız muayene yöntemleriyle karşılaştırılması
Comparisonof TIG and MIG welding of 6061 and 5083 alloys used in railway systems with destructive and non-destructive inspection methods
AYŞE BETÜL AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Metalurji MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMetalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ GÜRLER
- Asenkron motorun ısıl modellemesi ve hava aralığındaki akışın ısınma üzerine etkisinin araştırılması
Thermal modelling of induction motor and investigation of air gap flow effect on temperature rise
HALİL NACİ TOP
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. HAKAN ÖKSÜZOĞLU
- Hyperloop altyapı kapsülü geliştirilmesi
Hyperloop infrastructure capsule development
YEKTA YEŞİLYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİKMET ARSLAN
- Raylı sistem araçlarında kullanılan atmosferik korozyona dayanıklı çelik sacların birleştirilme kabiliyetinin incelenmesi
Investigation of joinability of corrosion resistant steel sheets used in railway vehicles
NURİ AKKAŞ
Doktora
Türkçe
2014
Makine MühendisliğiSakarya ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERDİNÇ İLHAN
- Thermal design of brake disks used in rail vehicles
Raylı sistem araçlarında kullanılan fren disklerinin termal yönden tasarımı
YUSUF ÇATI
Doktora
İngilizce
2023
Makine MühendisliğiGazi ÜniversitesiOtomotiv Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT DÜZGÜN
PROF. DR. STEFAN AUS DER WIESCHE