Avrupa Birliği sosyal politikaları çerçevesinde sosyal içerme yaklaşımı: Genel bir değerlendirme
Social inclusion approach within the framework of European Union social policies: A genereal evaluation
- Tez No: 959260
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİR ÖZEREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Avrupa Birliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Avrupa Birliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
İnsanlık tarihi boyunca refahı artırmaya yönelik kurumlar, mekanizmalar ve politikalar, bireylerin ve toplumların gelişiminde kritik bir rol üstlenmiştir. Avrupa'da modern devletin inşası sürecinde“sosyal refah devleti”anlayışı, sosyal politikalara duyulan ihtiyaç ile refah beklentisi arasında sıkı bir bağ kurmuş; bu nedenle sosyal refah ile sosyal politika kavramlarını birbirinden bağımsız düşünmek mümkün olmamıştır. Avrupa Birliği (AB) düzeyinde ise sosyal politika, uzun süre ekonomik bütünleşmenin gölgesinde gelişmiş; ancak yoksulluk, gelir eşitsizliği ve çok boyutlu yoksunlukların sürekliliği, sosyal dışlanmayı AB gündeminin merkezine taşımış ve buna karşılık sosyal içerme yaklaşımını kalıcı bir sosyal politika sabiti haline getirmiştir. Sosyal dışlanma yalnızca gelir yoksunluğunu değil, aynı zamanda istihdam, eğitim, sağlık, barınma ve sosyal güvenceye erişimdeki sınırlılıkları da kapsamaktadır. Sosyal içerme ise toplumsal katılımı, eşit fırsatların güçlendirilmesini ve sosyal transferlerin yeniden dağıtıcı etkisini ifade eder. Bu bağlamda, sosyal içerme politikalarının başarısı at-risk-of-poverty rate (ARPR), AROPE oranı, Gini katsayısı ve eşdeğer kullanılabilir gelir gibi göstergelerle ölçülmektedir. Bu tez, refah devleti tipolojilerini (sosyal demokratik, muhafazakârkorporatist, liberal, Güney Avrupa ve Doğu Avrupa modelleri) esas alarak sosyal içerme ve sosyal dışlanma olgularını kavramsal, tarihsel ve ampirik boyutlarıyla incelemektedir. Çalışmada, Avrupa Sosyal Modeli'nin (ASM) temel unsurları v olan sosyal diyalog, sosyal uzlaşı, sosyal koruma, istihdam, sosyal vatandaşlık ve kamu müdahalesi arasındaki ilişkiler analiz edilmiş; kırılgan grupların (çocuklar, yaşlılar, engelliler, göçmenler, LGBTQİ+ bireyler, işsizler ve düşük gelirli haneler) sosyal dışlanma riskleri ve içerilme stratejileri farklı refah rejimleri bağlamında değerlendirilmiştir. Ayrıca, Avrupa Sosyal Haklar Sütunu ve Açık Koordinasyon Yöntemi gibi kurumsal araçların, sosyal içerme politikalarının uygulanabilirliğini ve üye devletler arası uyum düzeyini artırmada kritik rol oynadığı vurgulanmaktadır. Sonuç olarak, tez ASM'nin kapsayıcı fakat heterojen yapısını çözümleyerek, AB sosyal politikalarının hem teorik hem de ampirik düzeyde yeniden değerlendirilmesine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Throughout human history, welfare-enhancing institutions, mechanisms, and policies have played a critical role in shaping the development and transformation of individuals and societies. Within the European context, the emergence of the“welfare state”during the fourth stage of social policy formation established a close linkage between the need for social policies and the pursuit of welfare, rendering the two concepts inseparable. At the level of the European Union (EU), however, social policy initially evolved under the shadow of economic integration. Persistent poverty, income inequality, and multidimensional deprivation subsequently placed social exclusion at the core of the European agenda and elevated social inclusion as a permanent policy constant. Social exclusion is not confined to income deprivation but also encompasses limited access to employment, education, health, housing, and social security. By contrast, social inclusion refers to strengthening equal opportunities, enhancing participation, and redistributing resources through social transfers. The effectiveness of inclusion strategies is measured by indicators such as the atrisk-of-poverty rate (ARPR), the AROPE rate, the Gini coefficient, and equivalized disposable income. This thesis examines social inclusion and exclusion through a conceptual, historical, and empirical lens, drawing on the typologies of welfare state regimes (social-democratic, conservative-corporatist, liberal, Southern European, and vii Eastern European models). It analyzes the core components of the European Social Model (ESM)—social dialogue, social consensus, social protection, employment, social citizenship, and public intervention—while also addressing the inherent limitations of EU social policy and the heterogeneity of welfare regimes. Furthermore, the thesis evaluates the social risks faced by vulnerable groups (children, the elderly, persons with disabilities, migrants, LGBTQI+ individuals, the unemployed, and low-income households) and compares their inclusion strategies across different welfare contexts. In conclusion, this study contributes to both theoretical and empirical debates by critically analyzing the inclusive yet heterogeneous structure of the ESM and reassessing the EU's social policy framework in light of contemporary challenges, institutional instruments, and policy coordination mechanisms.
Benzer Tezler
- Potentialities for and limits to inclusion by education: The case of Syrian children's education in Turkey and child labour
Eğitim tarafından içermede potansiyeller ve limitler: Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitimi ve çocuk işçiliği
YASEMİN KIZILOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Sosyal HizmetOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET OKYAYUZ
- Yükselen İslamofobi'nin Avrupa kimliğine etkisi
The impact of rising Islamophobia to the European identity
TANJU DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerTrakya ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NERGİZ ÖZKURAL
- Sosyo-ekonomik haklar bağlamında yaşlılara yönelik sosyal koruma politikalarının seçili Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye açısından incelenmesi
Examination of social protection policies for the elderly in the context of socio-economic rights in terms of selected European Union countries and Turkey
ZÜLEYHA EROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMersin ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN EJDER TEMİZ
- Kültür ve talep ilişkisi: Engellilerin bağımsız yaşam hakkı
The relation of culture and demand: The right to independent life of persons with disabilities
EBRU ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hukukİstanbul ÜniversitesiEngellilik Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE RESA AYDIN
- Sosyal kapsayıcılık çerçevesinde geçici koruma statüsündeki Musul ve Telefer Türkmenleri
Musul and Telefer Turkmen in temprorary protection status within the framework of social inclusion
AYBİKE KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Siyasal BilimlerAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL SAMBUR