Pulse profile changes in swift j0243.6+6124, MXB 0656-072 and gro j1008-57
Swift j0243.6+6124, MXB 0656-072 ve gro J1008-57'deki atım profili değişimleri
- Tez No: 959369
- Danışmanlar: PROF. DR. ALTAN BAYKAL, DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED MİRAÇ SERİM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Fizik ve Fizik Mühendisliği, Astronomy and Space Sciences, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu tez çalışmasında Swift J0243.6+6124, MXB 0656-072, ve GRO J1008-57 adlı üç Be tipi yüksek kütleli X-ışını çiftindeki atım profili değişimleri, dönme frekanslarının evrimi ve kütle aktarımı ile ilişkili geçişlerine odaklanarak incelenmiştir. Farklı parlaklık düzeylerinde atım profillerinde meydana gelen yapısal değişimleri saptamak amacıyla, NICER/XTI, RXTE/PCA, Fermi/GBM ve Swift/BAT verileri üzerinden zamanlama analizleri yapılmıştır. Kütle aktarım sütunu geometrisi (Becker modeli) ve kütle aktarım torkuna (Ghosh & Lamb modeli) dair kuramsal veriler, gözlemlerle karşılaştırılarak test edilmiştir. Swift J0243.6+6124 kaynağında, ~7 * 10^36 erg s^-1 parlaklıkta daha önce rapor edilmemiş bir atım profili geçişi saptanmıştır. Bu geçiş, saf kalem ışınımı ile hibrit ışınım rejimleri arasında kuramsal olarak öngörülen L_coul eşiğiyle örtüşmektedir. Daha yüksek parlaklıklarda ise veriler, pervane ışınım geometrisine geçişin gerçekleştiği L_crit eşik parlaklığını desteklemiş ve bu da atarcanın manyetik alanının 4.7-5.3 * 10^12 G aralığında sınırlandırılmasına imkan tanımıştır. MXB 0656-072, 2007-2008'deki Tip I parlamaları boyunca tutarlı bir şekilde tek tepeli bir atım profil yapısı sergilemiştir. Dönme frekanslarının tork-parlaklık modeliyle incelenmesi, Ghosh & Lamb modelinin dönme frekansı evrimini başarıyla yeniden oluşturabildiğini göstermiştir. Bu modelleme üzerinden elde edilen ~4.2 * 10^12 G büyüklüğündeki manyetik alan tahmini ise daha önceki siklotron çizgi tespitlerinden elde edilen tahminler ile uyumludur. GRO J1008-57'nin atım profilleri, kaynak akısındaki 75 katlık değişime rağmen kayda değer bir şekil değişikliğine uğramadan çift tepe yapısını korumaktadır. Fakat atım profillerinde herhangi bir geçişin gözlemlenmemesi, gerçekçi olmayan manyetik alanlar ya da nötron yıldızı parametreleri varsayılmadıkça Becker modelinin bu kaynağı açıklamakta yetersiz kaldığını düşündürmektedir. Genel olarak tüm bu kaynaklardan elde edilen sonuçlar, atım profilleri ve dönme frekansı evrimi analizlerinin Be tipi X-ışını çiftlerindeki madde aktarım mekanizmalarına dair önemli ipuçları sağladığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis investigates pulse profile variations in three Be-type high-mass X-ray binary pulsars, Swift J0243.6+6124, MXB 0656-072, and GRO J1008-57, focusing on their spin frequency evolution and accretion-related transitions. Using data from NICER/XTI, RXTE/PCA, Fermi/GBM and Swift/BAT, timing analyses are performed to identify pulse profile structure changes across different luminosity levels. Theoretical models of accretion column geometry (the Becker model) and accretion torque (Ghosh & Lamb model) are tested against observations. For Swift J0243.6+6124, a previously unreported transition in the pulse profile is discovered at ~7 * 10^36 erg s^-1, consistent with the theoretical luminosity threshold L_coul between pure pencil beam and hybrid beam regimes. At higher luminosities, the data support the predicted L_crit transition to fan beam geometry, allowing the neutron star's magnetic field strength to be constrained to 4.7-5.3 * 10^12 G. MXB 0656-072 shows consistent single-peaked profiles across its 2007-2008 Type I outbursts. Torque-luminosity modelling of the spin frequencies shows that the Ghosh & Lamb model successfully reproduces the spin frequency evolution, and resulting a magnetic field estimate of ~4.2 * 10^12 G, in line with earlier cyclotron line detections. Pulse profiles of GRO J1008-57 remain double-peaked and stable despite flux variation by a factor of 75. The absence of transitions in pulse profiles challenges the Becker model unless implausibly high magnetic fields or neutron star parameters are assumed. As a whole, the results demonstrate that analysing pulse profiles and spin evolution provides key insights into the accretion mechanisms in Be-type X-ray binaries.
Benzer Tezler
- Spectral analysis of an ultraluminous x-ray source swift J0243.6+6124
Aşırı parlak x-ışını kaynağı swift J0243.6+6124'ün tayfsal analizi
GUBAD ISLAMOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Astronomi ve Uzay BilimleriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAN BAYKAL
- Ultrases teknolojisinin soğuk koşullarda tavuk etinde mikrobiyal inaktivasyon için kullanımı ve ürünün kalite özelliklerine etkisi
Use of ultrasound technology for the inactivati̇on of microorganism in chicken meat under cold conditions and its effect on quality characteristics of the product
FATMA AL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gıda MühendisliğiSakarya ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLİZ HASKARACA
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMANUR YILDIZ
- Darbeli doppler akış ölçeri
A Pulsed wave doppler flowmeter
ALİ ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. ERTUĞRUL YAZGAN
- Dizi şifreleme sistemleri ve doğrusal karmaşıklık
Başlık çevirisi yok
ERKAY SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. İ. CEM GÖKNAR
- Silindirik odaklı lazer hüzmeleri ile yüzey temizleme ve cam işleme çalışmaları
Surface cleaning and glass processing studies with cylindrical focused laser beam
TUĞBA TUNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELÇUK AKTÜRK