Dâstân-ı Sührâb Bin Rüstem ve Şâhnâme ile mukayesesi
The Epic of Sohrab Son of Rostam and Its comparison with the Shahnameh
- Tez No: 959423
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRULLAH YAKUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Çeviri, Mukayese, Destân, Şâhnâme, Sührâb, Translation, Comparison, Epic, Shahnameh, Sohrab
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 342
Özet
Bu tez, Abdî tarafından XVII. yüzyılda kaleme alındığı tahmin edilen Dâstân-ı Sührâb b. Rüstem adlı eseri konu edinmektedir. Eser, Şâhnâme'nin Rüstem ile Sührâb'ın mücadelesini anlatan bölümünün manzum-mensur tarzda yapılmış Türkçe bir tercümesidir. Çalışmada söz konusu tercüme çeviriyazıyla Latin harflerine aktarılmış, ardından Şâhnâme'nin ilgili kısmıyla muhteva ve tercüme yöntemi açısından karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma aracılığıyla, klasik döneme ait geleneksel bir tercümede izlenen çeviri stratejileri tespit edilerek günümüz araştırmacılarının istifadesine sunulmuştur. Tez çalışmasına esas teşkil eden nüsha, Fransa Millî Kütüphanesi'nde (Bibliothèque Nationale de France) Histoire de Suhrab, fils de Rustem başlığı altında Turc 906, 907 ve 908 numaralarıyla kayıtlıdır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır: Giriş, Kaynak ve Hedef Metnin Mukayesesi, Metin. Giriş bölümünde Şâhnâme ve Türkçe tercümeleri hakkında genel bilgiler verilmiş, Dâstân-ı Sührâb b. Rüstem tanıtılmıştır. İkinci bölümde kaynak metinle karşılaştırmalı olarak tercümede görülen ekleme, eksiltme ve değişiklikler ile bunların muhtemel gerekçeleri üzerinde durulmuş; ayrıca deyimlerin, atasözlerinin ve karakter sıfatlarının aktarımı incelenmiştir. Son bölümde ise eser transkribe edilerek Latin harflerine aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis focuses on Dâstân-ı Sührâb b. Rüstem, a work authored by Abdî. The text is a Turkish verse-prose translation of the episode in Shāhnāmeh that recounts the struggle between Rustam and Sohrab. In this study, the translation is transcribed into the Latin alphabet and compared with the corresponding part of Shāhnāmeh in terms of content and translation strategy. Through this comparison, the study aims to reveal the translation decisions of a traditional classical-era rendering, thereby providing valuable insights for contemporary researchers. The source manuscript for this study is preserved in the Bibliothèque Nationale de France under the title Histoire de Suhrab, fils de Rustem, and catalogued with the numbers Turc 906, 907, and 908. The thesis is structured in three main sections: Introduction, Comparison of Source and Target Texts, and Text. The Introduction offers general information about Shāhnāmeh and its Turkish translations, along with an introduction to Dâstân-ı Sührâb b. Rüstem. The second section analyzes the additions, omissions, and alterations found in the translated text compared to the original, discusses possible reasons for these changes, and examines the translation of idioms, proverbs, and character epithets. In the final section, the text is transcribed and presented in Latin script.
Benzer Tezler
- Ahmedî Dâstân-ı Hazret-i Yûsuf (inceleme - metin - sözlük)
Ahmedî Dâstân-i Hazret-i Yûsuf (grammar - text - glossary)
FATİH ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. KAZIM KÖKTEKİN
- Dâstân-ı Temîm Dârî: Giriş-dil incelemesi-metin-sözlük-tıpkıbasım
Dâstân-i Temîm Dârî: Introduction-grammar-text-dictionary-facsimile
NECATİ İLHAN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DilbilimBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUSUF ÖZÇOBAN
- Dâstân-ı Gazavât-ı İmam Ali
Dâstân-ı Gazavât-ı İmam Ali
OKTAY AKRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DilbilimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. METİN YILMAZ
- Denizli yöresinde süt sığırlarında ayak hastalıklarının insidansı, nedenleri ve sağaltımı
The incidence of foot diseases, its reasons and treatment in cattle living in Denizli region
İBRAHİM DAŞTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Veteriner HekimliğiYüzüncü Yıl ÜniversitesiCerrahi (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZMİ ATASOY