Kronik hastalık yönetiminde aile sağlığı merkezlerinin rolü; iş yükü, iş kontrolü ve sosyal desteğin etkisi
The role of family health centers in chronic disease management; the impact of workload, job control, and social support
- Tez No: 959871
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMA DALKILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yozgat Bozok Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 72
Özet
Bu araştırmada, aile sağlığı merkezlerinde (ASM) görev yapan sağlık çalışanlarının kronik hastalık yönetim düzeyleri incelenmiş, iş yükü, iş kontrolü ve sosyal destek faktörleriyle ilişkisi ele alınmıştır. Araştırmanın evrenini Yozgat il merkezi ve ilçelerinde yer alan 47 Aile Sağlığı Merkezi (ASM) oluşturmaktadır. Yaklaşık 300 sağlık çalışanı arasından %95 güven düzeyi ve %5 hata payı ile belirlenen minimum 169 kişilik örneklem büyüklüğü aşılmış, 174 katılımcıya ulaşılmıştır. Veri toplamak için Kronik Hastalık Bakımını Değerlendirme Ölçeği ile İsveç İş Yükü-Kontrol-Destek Ölçeği kullanılmış; veriler SPSS 25.0 programında tanımlayıcı istatistikler, t-testi, ANOVA ve regresyon analizleriyle değerlendirilmiştir. Katılımcıların çoğunluğu 31–40 yaş aralığında, yüksek lisans mezunu, evli ve 11–20 yıl arasında deneyime sahip olup, gelir ve giderlerinin denk olduğunu belirtilmiştir. Cinsiyet, yaş ve mesleki deneyim gibi demografik değişkenlerin kronik hastalık yönetimi üzerinde anlamlı etkileri bulunmuştur. Regresyon analizine göre sosyal destek, kronik hastalık yönetimini en güçlü ve anlamlı şekilde olumlu etkilerken, iş yükü ve iş kontrol düzeyi bu yönetimi olumsuz etkilemektedir. Bulgular, kronik hastalık yönetiminin yalnızca klinik değil, örgütsel ve psikososyal faktörlerle de yakından ilişkili olduğunu ortaya koymakta; bu nedenle ASM çalışanlarının iş yükünün dengelenmesi, kontrol alanlarının artırılması ve sosyal desteklerinin güçlendirilmesi gerektiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study examined the level of chronic disease management among healthcare professionals working in Family Health Centers (FHCs) and explored its relationship with workload, job control, and social support. The study population consists of 47 Family Health Centers (FHCs) located in the central district and counties of Yozgat. Out of approximately 300 healthcare professionals, a minimum sample size of 169 was determined with a 95% confidence level and 5% margin of error, and data were collected from 174 participants. The data collection tools included the Assessment of Chronic Illness Care (ACIC) Scale and the Swedish Demand-Control-Support Questionnaire. Data were analyzed using SPSS 25.0 with descriptive statistics, t-test, ANOVA, and regression analysis. Most participants were aged between 31–40, held a master's degree, were married, had 11–20 years of professional experience, and reported a balance between income and expenses. Demographic variables such as gender, age, and professional experience were found to have significant effects on chronic disease management. According to the regression analysis, social support had the strongest and most significant positive effect on chronic disease management, while workload and low job control negatively affected it. The findings indicate that chronic disease management is closely related not only to clinical but also to organizational and psychosocial factors; therefore, balancing workload, increasing areas of job control, and strengthening social support for FHC staff are essential for effective chronic disease management.
Benzer Tezler
- Hipertansiyon hastalarının kan basıncı takibini gerçekleştirmek için teletıp kullanımı hakkındaki görüşleri
Opinions of individuals with hypertension regarding the use of telemedicine in blood pressure monitoring
TUĞÇE SELENAY ERGEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA MELTEM KOÇ
- Edirne il merkezindeki 18 yaş ve üzeri hipertansiyon hastalarının sağlık kuruluşu tercihleri ve tercih nedenleri
Healthcare facility preferences and determinants among hypertensive patients aged 18 and above in the central district of Edirne
HİLAL BARAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖNDER SEZER
- Sakarya ilindeki aile sağlığı merkezlerinde çalışan aile hekimlerinin hipertansiyon yönetimine genel yaklaşımlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the general approaches to hypertension management of family physicians working in family health centers in Sakarya province
ONUR ÜNLÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiSakarya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET RAŞİT AYDIN
- Menopoz dönemindeki kadınlarda depresyon ve yaşam kalitesi değerlendirilmesi
Evaluation of depression and quality of life in menopausal women
MERVE AKAN DURGAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHTEŞEM EROL YAYLA
UZMAN ALİ İHSAN ÇABUK
- Diyabetik hastalarda tedavi uyumu, hastalık hakkında bilgi düzeyi ile evde kan şekeri ve kan basıncı ölçümünün değerlendirilmesi
Assessment of treatment compliance in diabetic patients, level of knowledge about the disease and home blood glucose and blood pressure measurement
SENA GÜN TAŞKIRAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile Hekimliğiİstanbul ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE PALANDUZ