Madencilik sektöründe meslek hastalıkları ve iş kazaları
Occupational diseases and work accidents in the mining industry
- Tez No: 960064
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE GÜROL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erzurum Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Amaç: Bu çalışma, Türkiye madencilik sektöründe 2013-2023 yılları arasında meydana gelen meslek hastalıkları ve iş kazalarını analiz ederek, bu olayların halk sağlığı üzerindeki etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Araştırma retrospektif tarama modeli ile yürütülmüş ve Sosyal Güvenlik Kurumu'nun 2013-2023 yılları arasındaki verileri kullanılmıştır. Veriler, NACE Rev. 2 ekonomik faaliyet sınıflandırmasına göre madencilik sektörüne odaklanılarak analiz edilmiştir. Geçici iş göremezlik süreleri, yaş grupları, meslek hastalığı ve iş kazalarının aylara ve saatlere göre dağılımı gibi değişkenler SPSS programında incelenmiştir. Bulgular: Kömür ve Linyit Çıkartılması sektörü, meslek hastalıkları ve iş kazalarının en yüksek olduğu faaliyet alanıdır. Solunum yolu hastalıkları ve kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları en sık görülen meslek hastalıklarıdır. İş kazalarının büyük bir kısmı 20-39 yaş grubu ve gün ortası saatlerinde meydana gelmektedir. Geçici iş göremezlik süreleri özellikle kömür madenciliğinde yüksektir. Genç işçiler ve gece vardiyalarında kazalarda artma eğilimi gözlemlenmiştir. Sonuç: Madencilik sektöründe iş sağlığı ve güvenliğinin yalnızca yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda halk sağlığı açısından stratejik önem arz etmektedir. Özellikle solunum yolu hastalıkları ve kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarının yüksek görülme sıklığı, sektöre özgü sağlık risklerinin kalıcı ve önlenebilir nitelikte olduğunu göstermektedir. İş kazalarının genç yaş gruplarında ve belirli saat aralıklarında yoğunlaştığı; geçici iş göremezlik sürelerinin ise özellikle kömür madenciliği faaliyetlerinde anlamlı düzeyde uzun olduğu saptanmıştır. Bu bağlamda, sektöre özel risklere yanıt verebilecek nitelikte düzenleyici çerçevelerin güçlendirilmesi, denetim mekanizmalarının etkinleştirilmesi ve iş güvenliği kültürünün tüm işçi ve iş verenler tarafından benimsenmesi, sürdürülebilir bir iş sağlığı yapısı için kaçınılmaz bir gereklilik olarak öne çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
Aim: This study aims to analyze occupational diseases and work accidents in the Turkish mining sector between 2013 and 2023, highlighting their public health implications and the critical role of occupational health nurses. Methods: The research employed a retrospective screening model, utilizing data from the Social Security Institution covering the years 2013 to 2023. The data were analyzed based on the NACE Rev. 2 economic activity classification, with a specific focus on the mining sector. Variables such as temporary incapacity durations, age groups, and the distribution of occupational diseases and work accidents by months and hours were examined using the SPSS software. Results: The Coal and Lignite Mining sector recorded the highest prevalence of occupational diseases and work accidents. Respiratory diseases and musculoskeletal disorders were the most common occupational health issues. Work accidents predominantly occurred among the 20–39 age group and during midday hours. Temporary incapacity durations were notably high in coal mining. An increasing trend in accidents among younger workers and nighttime shifts was also observed. Conclusion: Occupational health and safety in the mining sector is not only a legal requirement but also of strategic importance in terms of public health. In particular, the high incidence of respiratory diseases and musculoskeletal disorders indicates that the health risks specific to the sector are permanent and preventable. Workplace accidents are concentrated among younger age groups and during specific time periods, while temporary disability periods are notably longer, particularly in coal mining activities. In this context, strengthening regulatory frameworks capable of addressing sector-specific risks, activating oversight mechanisms, and ensuring that occupational safety culture is adopted by all workers and employers are indispensable requirements for establishing a sustainable occupational health structure.
Benzer Tezler
- Madencilik sektöründe iş güvenliği uzmanlığı eğitimlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi ve değerlendirilmesi
Comparative investigation and evaluation of occupational safety professional trainings in mining sector
MEHMET EREN SÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Maden Mühendisliği ve MadencilikHacettepe ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ HİNDİSTAN
- Mermer ve taş ocağı işletmelerinde çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin algılarının belirlenmesi
Determining the perceptions of employees about occupational health and safety in the marble and quarry facilities
SELİM MURAT ILGAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Maden Mühendisliği ve MadencilikKütahya Dumlupınar ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER UYSAL
- Avrupa Birliğine uyum sürecinde madencilik sektöründe iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları
Occupational health and safety applications in mining sector in the process of adaptation to the European Union
ÖZCAN ÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Maden Mühendisliği ve MadencilikDumlupınar ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMDİ AKÇAKOCA
- Maden iş kazalarının sağkalım analizi yöntemiyle değerlendirilmesi
Evaluation of occupational accidents in mines using survival analysis
BERİL BAYRAKTAR
Doktora
Türkçe
2020
Maden Mühendisliği ve MadencilikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. ADNAN KONUK
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN UYGUÇGİL
- Madencilik sektöründe meydana gelen iş kazalarının ve meslek hastalıklarının istatistiksel analizi
Analysis of occupational accidents and occupational diseases occuring in the mining sector
ONUR DEMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiHasan Kalyoncu Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM YURTSEVER