Karayosunlarında radyonuklid (cs-137) kirliliği ve metal zenginleşmesi kayıtları: Iğdır ili örneği
Records of radionuclide (cs-137) pollution and metal enrichment in mosses: The case of Iğdır province
- Tez No: 960137
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET EVREN ERGİNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Bu çalışmanın amacı, Iğdır ilinde karayosunları kullanılarak radyonüklid (137Cs, 210Pb, 226Ra, 40K, 232Th) ve Potansiyel Toksik Element (Pb, Cu, As, Ni, Zn) birikimini değerlendirmek, mekânsal dağılımlarını analiz etmek ve çevresel riskleri belirlemektir. Örnekler, Iğdır ilinin farklı yükselti ve konumlarını temsil edecek şekilde toplanmış ve analiz edilmiştir. Radyonüklid analizleri yüksek saflıkta germanyum gama spektrometresi (HpGe dedektör), PTE analizleri ise X Işını Floresans Spektrometresi (XRF) ile gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, biyo-konsantrasyon faktörü (BCF), korelasyon analizi ve temel bileşen analizi (PCA) gibi istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Çalışmada, özellikle Tuzluca ve çevresindeki yüksek yükseltiye sahip istasyonlarda 137Cs ve 210Pb konsantrasyonlarının diğer istasyonlara göre belirgin şekilde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun, yükseltiye bağlı olarak artan yağış miktarı ve rüzgâr koşulları ile yakından ilişkili olduğu ortaya konmuştur. Yapılan Pearson korelasyon analizi sonuçlarına göre, yükselti ile 137Cs (r = 0.899, p
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to evaluate the accumulation of radionuclides (137Cs, 210Pb, 226Ra, 40K, 232Th) and Potentially Toxic Elements (PTEs) (Pb, Cu, As, Ni, Zn) using moss samples collected from the Iğdır province, to analyze their spatial distributions, and to assess related environmental risks. The samples were collected and analyzed from various locations representing different altitudes and geographical settings within the study area. Radionuclide analyses were performed using a High-Purity Germanium (HPGe) gamma spectrometer, while PTE analyses were conducted via X-Ray Fluorescence Spectrometry (XRF). The obtained data were evaluated through statistical methods including Bioconcentration Factor (BCF), correlation analysis, and Principal Component Analysis (PCA). The study revealed that 137Cs and 210Pb concentrations were significantly higher in stations located in high-altitude areas, particularly around Tuzluca. These elevated levels were found to be strongly associated with increased precipitation and wind patterns typical of higher elevations. Pearson correlation analysis indicated very strong positive correlations between altitude and both 137Cs (r = 0.899, p
Benzer Tezler
- Karayosunları ve likenlerin radyoaktivite konsantrasyonlarına dayalı olarak, dönüşüm katsayılarının belirlenmesi
Determination of conversion factors based on radioactivity concentrations of moss and lichens
MURAT BELİVERMİŞ
- Bursa Katırlı dağı karayosunlarında radyasyon taranması
Determination of radiation in mosses in Katırlı mountain-Bursa
AYŞE GÜL KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Fizik ve Fizik MühendisliğiUludağ ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. Z. GÖKAY KAYNAK
- Bazı liken ve karayosunlarında atomik absorpsiyon spekrometresi ile eser element tayini
Tayinidetermination of trace element with aas in some lichen and moss samples
FATMA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
KimyaGaziosmanpaşa ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DURALİ MENDİL
- Denizli dağları (Babadağ, Honaz dağı) biryofit florası
The bryophyte flora of Denizli mountains (Babadağ, Honaz dağı)
MESUT KIRMACI
- Lapseki (Çanakkale) dağları karayosunları florası
Moss flora of Lapseki (Çanakkale) mountains
UĞUR ÇATAK
Doktora
Türkçe
2025
BiyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT KIRMACI