Ahlaki karar verme sürecinde sol anterior temporal lobun rolü: Bir tDCS çalışması
The role of the left anterior temporal lobe in moral decision-making process: A tDCS study
- Tez No: 960321
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN GALİP BAHÇEKAPILI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Ahlaki karar verme, ahlaki ikilem durumlarında bireylerin çeşitli davranış olasılıklarının doğru mu yanlış mı olduğuna karar verdiği karmaşık bir süreçtir. Bu süreç dorsolateral prefrontal koreks ve ventromedial prefrontal korteks ağırlıklı olmak üzere birçok kortikal alanın bütünleşmiş çalışmasını gerektirmektedir. Süreçte anterior temporal lobların (ATL) sosyal normlara yönelik temsilleri ve kavramsal bilgileri işlemleyerek katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Ancak, ilgili bölgenin ahlaki karar almaya katkısı hem sınırlı sayıda çalışmayla araştırılmış hem bulgular çeşitlilik göstermiştir. Bu çalışmanın amacı, transkraniyal doğru akım uyarım (tDCS) ile oluşturulacak manipülasyonla sol ATL'nin ahlaki yargılardaki katkısını ortaya koymaktır. Çalışmaya toplam 90 gönüllü katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcılar, kişilik ve bilişsel özellikleri bakımından denk olacak şekilde üç tDCS grubuna (katodal, anodal ve plasebo) atanmıştır. Sol ATL bölgesine yapılan tDCS uyarımının ardından, katılımcılara 28 tane ahlaki ikilem senaryosu verilmiştir. Her senaryoda katılımcıların karar türü (faydacı/görevsel) ve karar süresi kaydedilmiştir. Sonuçlar tDCS grupları arasında ahlaki karar, karar süreleri, ahlaki yargı ve yargı süreleri bakımından anlamlı bir farklılık olmadığını göstermektedir. Ancak literatürden farklı olarak inanç düzeyinin ahlaki kararlarla olan korelasyonu anlamlı şekilde azalmıştır. Bu bulgular, sol ATL'nin yalnızca nöromodülasyonla uyarıldığında davranışsal düzeyde ölçülebilir etkiler üretmeyebileceğini ve ATL'nin bu süreçteki rolünün daha karmaşık ve koşula bağlı olabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Moral decision making is a complex process in which individuals decide whether something is right or wrong by balancing social norms, emotions, and cognitive processes. The literature has shown that the anterior temporal lobes (ATL), especially the left ATL, play a role in social norm representations and conceptual information processing. However, the contribution of this region to moral decision making has been investigated in a limited number of studies, and the findings have been scattered in various directions. The aim of this study is to reveal the contribution of the left ATL in moral judgments based on social semantic memory by manipulation with transcranial direct current stimulation (tDCS). A total of 90 volunteer participants were included in the study. Participants were randomly assigned to three groups (cathodal, anodal, and sham). After tDCS was applied to the left ATL region, participants were presented with a 28-item written moral dilemma scenario. The type of decision made in each scenario (utilitarian/deontological) and the decision time were recorded. In addition, the cognitive profiles of the participants were evaluated with various neuropsychological tests. The results show that there were no significant differences between the tDCS groups in terms of moral decision, decision times, moral judgment, and judgment times. However, in contrast to the literature, the correlation of belief level with moral decisions was significantly reduced. These findings suggest that the left ATL may not produce measurable effects at the behavioral level when stimulated solely by neuromodulation, and that the role of the ATL in this process may be more complex and conditional.
Benzer Tezler
- Klinisyen veteriner hekimliğinde etik karar verme süreci üzerine uygulamalı bir araştırma
An applied research on the ethical decision making process in clinician veterinary medicine
TUNCAY VURAL
Doktora
Türkçe
2024
11111Fırat ÜniversitesiVeteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH ÖZEN
- Karar verme süreci ve yönetim uygulamalarında etik liderliğin rolüne ilişkin okul yöneticilerinin görüşlerinin incelenmesi
Investigation of school administrators' views on the role of ethical leadership in decision making process and management schools
SAMED NURİ FİDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜLFÜ DEMİRTAŞ
- Pozitif etik yaklaşımına dayalı durumlu öğrenme modeline temellendirilmiş etik eğitiminin hemşirelik öğrencilerinde mesleki etik karar verme becerisi ve ahlaki duyarlılık düzeyine etkisi
The effect of situational learning model education based on a positive ethics approach on the professional ethical decision-making skills and ethical sensory levels of nursing students
HÜRMÜS KUZGUN
- Determinants of socially responsible ınvesting decision behavior: A comparative study of Turkish and Pakistani investors
Sosyal sorumlu yatırım karar davranışının belirleyicileri: Türk ve Pakistanlı yatırımcıların karşılaştırmalı olarak incelenmesi
FARİD AHMAD
Doktora
İngilizce
2022
İşletmeKaradeniz Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. HALİL İBRAHİM BULUT
- Argümantasyon tabanlı biyoetik eğitiminde örnek bir uygulama: Genetiği değiştirilmiş organizma ve genetik tarama testi
Argumentation based bioethics education: Genetically modified organisms and genetic screening tests
HAFİZE HALE YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
BiyolojiGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MELİKE ÖZER KESKİN