Geçiş dönemleri inanış ve uygulamalarında mitolojik unsurlar: armutlu köyü (Antalya-Elmalı) örneği
Mythological elements in beliefs and practices of transition periods: The example of armutlu village (Antalya-Elmalı)
- Tez No: 960393
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLGÜN AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
İnsanın ömrü boyunca bir durumdan farklı bir duruma geçtiği evreler bulunmaktadır. Bu evreler başlıca doğum, evlenme ve ölüm olarak bilinen geçiş dönemleridir. Geçiş dönemleri boyunca kişiler kendilerini maruz kalabilecekleri olumsuz durumlardan korumak ve sahip oldukları inanışlar doğrultusunda farklı ritüeller gerçekleştirmektedirler. Çalışmada geçiş dönemlerinde uygulanan ritüeller, Armutlu köyünde yaşayan kişilerden derlenmiş, elde edilen verilerin arka planları incelenmiş ve bu veriler Türk mitolojisine dayandırılarak yorumlanmaya çalışılmıştır. Armutlu köyünde yaşayan kişilerin yörük olması uygulanan ritüellerin günümüzde canlılığını korumasını ve mitolojik arka planının varlığını desteklemektedir. Çalışmanın giriş bölümünde araştırmanın konusu, amacı, kapsamı ve yöntemi hakkında bilgiler; araştırma alanı olan Antalya ili, Elmalı ilçesi ve Armutlu köyü hakkında genel bilgiler; geçiş dönemleri, ritüel, mitoloji ve sosyal normlar hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde doğum ve sünnet, ikinci bölümde askerlik, üçüncü bölümde evlenme ve dördüncü bölümde de ölüm geçiş dönemleri hakkında bilgiler verilmiş ve bu dönemlerde uygulanan ritüellerin mitolojik boyutları hakkında bilgi verilmeye çalışılmıştır. Sonuç kısmında çalışmanın genel değerlendirmesi yapılmıştır. Kaynakça üç başlık altında sunulmuştur: Yazılı kaynaklar bölümünde çalışmada faydalanılan kitap, makale ve tezler; elektronik kaynaklar bölümünde dijital ortamdan erişilen kaynaklar; sözlü kaynaklar bölümünde ise Armutlu köyünde görüşülen kaynak kişilere yer verilmiştir. Yapılan çalışmayla Armutlu köyünde yaşayan yörük halkın kültürüne ve bu kültürün canlı kalabilmesi için toplum tarafından geçiş dönemi uygulamalarındaki mitolojik ritüellerin varlığına dikkat çekilmesi amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Throughout a person's life, there are stages in which they transition from one state to another. These stages are primarily known as birth, marriage, and death. During these transitions, people perform various rituals to protect themselves and align with their beliefs. In the study, the rituals practiced during the transition periods were compiled from the people living in Armutlu Village, the backgrounds of the data obtained were examined and these data were tried to be interpreted based on Turkish mythology. The fact that the people living in Armutlu Village are nomads supports the preservation of the vitality of the rituals practiced today and the existence of a mythological background. In the introduction section of the study, information about the subject, purpose, scope and method of the research is given. The first chapter provides general information about the research area, Antalya province, Elmalı district and Armutlu Village. In the second chapter, information on transition periods, rituals, mythology and social norms is given. In the third section, information about birth and circumcision, in the fourth section military service, in the fifth section marriage and in the sixth section death transition periods are given and information about the mythological dimensions of the rituals practiced in these periods is tried to be given. In the conclusion, a general evaluation of the study is made. The bibliography is presented under three headings: Written sources section includes the books, articles and theses utilized in the study; electronic sources section includes the sources accessed through digital media; and oral sources section includes the informants interviewed in Armutlu Village. With this study, it is aimed to draw attention to the culture of the nomadic people living in Armutlu Village and the existence of mythological rituals in the transition period practices of the society in order to keep this culture alive.
Benzer Tezler
- Türk kültüründe geçiş dönemlerinde sempatik büyülerin mitolojik ve dinî kökeleri
The mythological and religious origins of sympathic spells in transitional periods in Turkish culture
TURAN DEMİR
Doktora
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞRUL BALABAN
- Tokat Erbaa'da geçiş dönemleri inanış ve uygulamaları
Belief and practices of rites of passages in Tokat Erbaa
YUNUS EMRE BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Amasya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORHAN FATİH KUŞDEMİR
- Türk halk inanışları bağlamında Ankara Kahramankazan geçiş dönemi adet ve uygulamaları
Transition period traditions and practices of Ankara Kahramankazan in the context of Turkish folk beliefs
AYBÜKE TARHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAmasya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAVİT GÜZEL
- Van/Gevaş'ta geçiş dönemleri
Transitional periods in Van / Gevaş
NURAN KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Van Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ TAŞTAN
- Adana Tahtacılarında ölüm ile ilgili inanış ve ritüeller: Nergizlik köyü örneği
Beliefs and rituals about death at Adana's Tahtacilar: The example of Nergizlik village
ADEM ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiAlevi Bektaşi Kültürü Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVAL KARANFİL