Acil servise intrakranial kanama ile başvuran hastalarda arter kan gazı parametrelerinin mortaliteyi öngörmede katkısı
The contribution of arterial blood gas parameters in predicting mortality in patients presenting to the emergency department with intracranial hemorrhage
- Tez No: 960412
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA KÜRŞAT AYRANCI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Acil Tıp, Emergency Medicine
- Anahtar Kelimeler: İntrakranial Kanama, Arter Kan Gazı, Beyin BT, Mortalite, Intracranial Hemorrhage, Arterial Blood Gas, Brain CT, Mortality
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Acil Tıp Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 67
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, acil servise başvuran ve beyin BT'sinde intrakranial kanama (İKK) tanısı konulan hastalarda, başvuru ve 6. saatte alınan arter kan gazı parametrelerinin (pH, PaO2, PaCO2, laktat, baz açığı, iyonize kalsiyum) mortaliteyi öngörmedeki prognostik değerini değerlendirmektir. Yöntem: Retrospektif ve kesitsel tasarıma sahip olan çalışmamızda, 01/01/2020-23/04/2025 arasında acil servise başvuran ve çalışmaya dahil kriterleri sağlayan 299 hasta analiz edilmiştir. Demografik veriler, klinik bulgular, görüntüleme sonuçları ve başvuru ile 6. saat arter kan gazı parametreleri kaydedilmiştir. Veriler, mortalite ile ilişkilendirilmiş ve parametrelerin prognostik performansı Mann-Whitney U testi ve ROC analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya intrakranial kanama tanısı alan toplam 299 hasta dahil edilmiştir. İlk yedi gün içinde mortalite oranı %7 olarak bulunmuştur. Başvuru anında alınan arter kan gazı parametreleri incelendiğinde, ilk yedi gün içinde mortal seyreden hastalarda laktat düzeyleri [2,50 (1,50–4,10) mmol/L] ve baz açığı [−4,30 ((−7,45)–(−1,20))] yaşayanlara göre anlamlı olarak yüksek saptanmıştır (p=0,016; p=0,014). Buna karşın pH, PaCO2, PaO2 ve iCa2+ düzeyleri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark izlenmemiştir (p>0,05). Başvuru sonrası 6. saatte alınan ikinci arter kan gazı ölçümlerinde, mortal seyreden hastalarda pH [7,33 (7,20–7,42)] ve baz açığı [−6,80 ((−12,10)–(−1,90))] değerleri anlamlı şekilde düşük bulunmuştur (p=0,002; p=0,001). Ayrıca laktat düzeyleri [3,50 (1,90–4,35) mmol/L] yaşayanlara göre belirgin olarak yüksek saptanmıştır (p0,05). Sonuç: Çalışmamız, İKK hastalarında başvuru ve erken dönemde ölçülen arter kan gazı parametrelerinin, özellikle laktat ve baz açığının mortaliteyi öngörmede anlamlı prognostik belirteçler olduğunu göstermektedir. Bu parametrelerin acil serviste erken değerlendirilmesi, risk stratifikasyonu ve klinik karar süreçlerini destekleyerek hızlı tanı ve tedavi stratejilerinin belirlenmesinde yol gösterici olabilir.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study is to evaluate the prognostic value of arterial blood gas parameters (pH, PaO2, PaCO2, lactate, base deficit, ionized calcium) measured at the time of admission and at 6 hours in patients who presented to the emergency department and were diagnosed with intracranial hemorrhage (ICH) on brain CT scans. Method: In our retrospective and cross-sectional study, 299 patients who visited the emergency department between January 1, 2020, and April 23, 2025, and met the inclusion criteria were analyzed. Demographic data, clinical findings, imaging results, and arterial blood gas parameters at the time of presentation and at 6 hours were recorded. The data were correlated with mortality, and the prognostic performance of the parameters was evaluated using the Mann-Whitney U test and ROC analysis. Findings: A total of 299 patients diagnosed with intracranial hemorrhage were included in the study. The mortality rate within the first seven days was found to be 7%. When arterial blood gas parameters were analyzed at the time of admission, lactate levels [2.50 (1.50–4.10) mmol/L] and base deficit [−4.30 ((−7.45)– (−1.20))] were significantly higher than those in survivors (p=0.016; p=0.014). However, no statistically significant differences were observed between the groups in terms of pH, PaCO2, PaO2, and iCa2+ levels (p>0.05). In the second arterial blood gas measurements taken 6 hours after admission, pH [7.33 (7.20–7.42)] and base deficit [−6.80 ((−12.10)–(−1.90)] values were significantly lower in patients with a fatal outcome (p=0.002; p=0.001). Additionally, lactate levels [3.50 (1.90–4.35) mmol/L] were significantly higher in patients who died compared to those who survived (p0.05). Conclusion: Our study shows that arterial blood gas parameters measured at admission and in the early period, particularly lactate and base deficit, are significant prognostic markers for mortality in patients with IKK. Early assessment of these parameters in the emergency department may guide rapid diagnosis and treatment strategies by supporting risk stratification and clinical decision-making processes.
Benzer Tezler
- Acil serviste metil alkol zehirlenmesi tanısı alan hastaların klinik değerlendirilmesi ve zehirlenmeye bağlı ortaya çıkan sekellerin retrospektif analizi
Clinical evaluation of patients diagnosed with methanol poisoning in the emergency department and retrospective analysis of poisoning-related sequelae
KÜRŞAT SARIBAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Acil TıpÇukurova ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYÇA AÇIKALIN AKPINAR
- Acil serviste hemorajik serebrovasküler olay hastalarında kullanılan antihipertansif ajanların akut etkinliğinin değerlendirilmesi; prospektif, kesitsel çalışma
A systematic review of the acute efficacy of antihypertensive agents used in patients presenting with a hemorrhagic cerebrovascular event in the emergency department; prospective cross-sectional study
FERHAT ZEREYAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Acil TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALP ŞENER
- Acil servise nontravmatik kanama ile başvuran hastalarda antiagregan ve antikoagülan kullanımlarının araştırılması
Research of antiaggregant and anticoagulant uses in patients presenting to the emergency department with nontraumatic bleeding
YAĞIZ KAĞAN ERGÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İlk ve Acil YardımDokuz Eylül ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN ÇOŞKUN
- Acil servise iskemik inme nedeni ile başvurup trombolitik tedavi başlanan hastalarda hemogram, koagülasyon, seroloji ve biyokimya parametrelerinin prognoz üzerinde etkisinin retrospektif analizi
Retrospective analysis of the effects of hemogram, coagulation, serology and biochemistry parameters on prognosis in patients presenting to the emergency department with ischemicstroke and initiated thrombolytic treatment
BİLAL ALTUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Acil TıpVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVDEGÜL BİLVANİSİ
- Acil servise başvuran kafa travmalı hastalarda glasgow koma skalası (GKS), GKS motorkomponent (MGKS) ve tepkisizlik (FOUR) skoru ile prognoz arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
MÜCAHİT ŞENTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Acil TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASIM KALKAN