Ali el-Kârî'nin Fethu'l-Muğatta Şerhu'l-Muvatta' isimli eserinin hadis şerhçiliği açısından değerlendirilmesi
Evaluation of Ali al-Qari's Fath al-Mughatta Sharh al-Muwatta from the perspective of hadith commentary
- Tez No: 960986
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Hadis, Ali el-Kârî, İmam Mâlik, Muvatta, Şeybânî rivâyeti, Hanefî fıkhı, Şerh metodu, Hadith, Ali al-Qari, İmam Malik, al-Muwatta, Shaybani narration, Hanafi jurisprudence, Commentary methodology
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 268
Özet
Bu çalışma, XVII. yüzyılın önemli İslâm âlimlerinden biri olan Ali el-Kârî'nin, (ö. 1014/1605) fıkıh bâblarına göre telif edilmiş ilk eserlerden sayılan Muvatta'ın Şeybânî nüshasına yazdığı şerh üzerinde deteylı bir inceleme sunmaktadır. Söz konusu eser, bu nüshaya yazılan ilk şerh olması bakımından Hanefî mezhebi açısından büyük önem taşımakta; aynı zamanda Muvatta' üzerine yapılan ilk Hanefî şerh olması yönüyle de özgünlük arz etmektedir. Çalışmada Ali el-Kârî'nin hayatı, eserleri ve İlim dünyasındaki yeri genel hatlarıyla ele alınmıştır. Özellikle Muvatta' şerhi üzerine yoğunlaşan bu çalışma; şârihin eseri kaleme alma amaçlarını, kullandığı yöntemleri ve ortaya koyduğu orijinal görüşleri tesbit etmeyi hedeflemektedir. Ali el-Kârî'nin Muvatta'ı şerh ederken benimsediği yöntem ve teknikler, günümüz İslâm hukuku çalışmalarına da ışık tutmaktadır. Ali el-Kârî'nin şerhi, hadis metinlerinin tefsiriyle sınırlı kalmayıp; fıkıh, usûl ve tefsir gibi birçok İslâmî ilimlere dair kapsamlı bilgiler içermektedir. Şârihin bu bilgileri hangi kaynaklardan elde ettiği, çalışmasında hangi âlimlerin görüşlerine yer verdiği gibi sorular, çalışmanın bir diğer önemli boyutunu oluşturmaktadır. Bu çalışma neticesinde şârihin şerh metodu ve özgün yönleri ortaya konularak Ali el-Kârî'nin ilmî kişiliğinin ve Muvatta'ın Şeybânî rivâyetinin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlanmıştır. Ayrıca, bu çalışma aracılığıyla dönemin şerh yöntemine dair genel bir bakış sunulmuştur. Şârihin, eserinde naklettiği görüşleri ve eserdeki özgün fikirleriyle İslâm hukuk ve düşünce dünyasına katkılarda bulunduğu değerlendirilmektedir. Çalışma neticesinde elde edilen bulgular sonuç kısmında sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study presents a detailed analysis of Ali al-Qari's (d. 1014/1605) commentary on the Shaybani version of al-Muwatta', one of the earliest works compiled according to the chapters of Islamic jurisprudence. As the first commentary on this version, the work holds significant importance for the Hanafi school and stands out as the first Hanafi commentary on al-Muwatta', thus representing an original contribution. The study provides a general overview of Ali al-Qari's life, works, and his place in the scholarly world, with a particular focus on his Muwatta' commentary. It aims to explore the commentator's objectives in writing this work, the methodology he employed, and the unique perspectives he introduced. Ali al-Qari's methods and techniques in interpreting al-Muwatta' also shed light on contemporary studies in Islamic law. His commentary is not limited to the exegesis of hadith texts but also encompasses comprehensive insights into various Islamic disciplines such as jurisprudence (fiqh), legal theory (usul), and exegesis (tafsir). Another significant dimension of this study is tracing the sources from which al-Qari derived his knowledge and identifying the scholars whose opinions he cited in his work. Through this research, the commentary method and original contributions of Ali al-Qari are elucidated, contributing to a deeper understanding of both the scholar himself and the Shaybani narration of al-Muwatta'. Additionally, the study provides insights into the commentary methodology of the period, using Ali al-Qari as an example. It is evident that his work, through the transmitted opinions and original ideas it contains, offers valuable contributions to the fields of Islamic law and thought. The findings obtained from this study are presented in the conclusion section.
Benzer Tezler
- Ali el-Kârî'nin Fethu Bâbi'l-İnâye adlı eserinin Kitâbu'l-Hudûd bölümünün incelenmesi
Analysis of the Kitāb al-Hudūd section of 'Ali al-Qārī al-Harawī's Fath Bāb al-'Ināye
ERDEM KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EREN GÜNDÜZ
- Ali el-Kârî'nin Fethu Bâbi'l-İnâye adlı eseri: Genel özellikleri ve satım akdi bölümünün incelenmesi
Ali el-Kârî's work *Fathu Bâbi'l-Inâye*: General features and analysis of the sales contract section
NUREDDİN TORTOP
Doktora
Türkçe
2025
DinAkdeniz ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKİ YAKA
- Mezhep içi tercih usûlüne göre Ali El-Kārî'nin Fethu Bâbi'l-ʿİnâye isimli eserinin değerlendirilmesi
An evaluation of Ali Al-Qārī's work which titled as Fath Bāb Al-ʿInāyah according to the intra-madhhab preference methodology
ABDULLAH ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinAksaray ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHTERHAN FURKANİ
- El-Kavâ῾idu'l-᾽Usûliyyetu ῾İnde'l-İmâm Mollâ ῾Alî el-Kārî Hilâle Kitâbihi Fethu Bâbi'l-῾İnâye
The fundamental basics of imam mulla Ali al-Qari during his book'Fath Bab al-Anayah'
RASTGO HAMEED ABDULLAH
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN GÜMAN
- İslam Hukuk metodolojisinde Ahâd Haber ve Ali el-Kârî'nin Ahâd Habere yaklaşımı (Fethu Bâbi'l-Inaye özelinde)
Al-Khabar al-Ahâd (verbum datum) in the Islamic Jurisprudence and the approach of Ali el-Kârî to the al-Khabar al-Ahâd (Instance of Fethu Bâbi'l-Inaye)
HASAN KAYAPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NASİ ASLAN