Klinik karar destek sistemleri kullanan hemşirelerin zihinsel iş yükleri ve iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between mental workloads and work life quality of nurses using clinical deciency support systems
- Tez No: 961138
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAVA GÖKDERE ÇİNAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zootekni Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
Klinik karar destek sistemleri hemşirelik hizmetlerini kolaylaştırdığı kadar karmaşıklıkta yaratabilir. Bu nedenle araştırma, bu sistemleri kullanan hemşirelerin zihinsel iş yükü ile iş yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Bursa Uludağ Üniversitesi'nde çalışan tüm hemşirelere örneklem seçimine gidilmeden Mart 2024 – Mayıs 2025 tarihleri arasında nicel ve kesitsel olarak yapılmıştır. Veriler“Kişisel Bilgi Formu”,“Hemşirelerde İş Yaşam Kalitesi Ölçeği”ve“Zihinsel İş Yükü Ölçeği”kullanılarak toplanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizi IBM SPSS 29.0.2.0 istatistik paket programında yapıldı. Araştırma verilerinin analizinde, Shapiro-Wilk testi, Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis testi, anlamlılık bulunması durumunda çoklu karşılaştırma testlerinden Bonferroni testi kullanılmıştır. Araştırmada katılımcıların“İş Yaşam Kalitesi Ölçeği”toplam puanı, ortalamanın üzerinde bulunmuştur. Alt boyutlardan en yüksek puan“iş koşulları”, en düşük,“destek hizmetleri”dir. Hemşirelerin“Zihinsel İş Yükü Ölçeği”toplam puanı yüksek olup, en yüksek alt boyut“performans iş yükü”, en düşük ise“duygusal iş yükü”dür.“İş/çalışma ortamı”ile“bilişsel, geçici, duygusal iş yükü”ve toplam zihinsel iş yükü puanı arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca“duygusal iş yükü”ile“yöneticilerle ilişkiler, iş algısı, destek hizmetler”ve toplam iş yaşam kalitesi arasında da negatif korelasyonlar saptanmıştır.“Geçici iş yükü”ile iş yaşam kalitesi puanı arasında da olumsuz ilişki görülmüştür. Araştırmada“yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, çalışılan birim, pozisyon, çalışma şekli, toplam çalışma yılı ve çalışma saatleri”bağımsız değişken olarak ele alınmıştır. Sonuçlara göre, zihinsel iş yükünü azaltmak ve iş yaşam kalitesini artırmak için hemşire sayısının artırılması, çalışma listelerinin sosyal yaşama uygun şekilde düzenlenmesi ve karar destek sistemlerinin diğer kurumlarda yaygınlaştırılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Clinical Decision Support Systems can both facilitate and complicate nursing services. Therefore, this study was conducted to examine the relationship between the mental workload of nurses using these systems and their quality of work life. The research was conducted quantitatively and cross-sectionally between March 2024 and May 2025, without a sampling selection, and included all nurses working at Bursa Uludağ University. Data were collected using the“Personal Information Form,”the“Quality of Work Life Scale for Nurses,”and the“Mental Workload Scale.”Statistical analyses were performed using the IBM SPSS 29.0.2.0 statistical package. For data analysis, the Shapiro-Wilk test, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test, and, in cases of significance, the Bonferroni multiple comparison test were used. In the study, participants' total scores on the“Quality of Work Life Scale”were found to be above average. Among the sub-dimensions, the highest score was in“working conditions,”and the lowest was in“support services.”Nurses' total scores on the“Mental Workload Scale”were high, with the highest sub-dimension being“performance workload”and the lowest being“emotional workload.”A significant negative relationship was found between the“work/work environment”and“cognitive, temporal, and emotional workload”sub-dimensions and the total mental workload score. Additionally, negative correlations were identified between“emotional workload”and“relationships with managers, perception of work, support services,”as well as with the total quality of work life. A negative relationship was also observed between“temporal workload”and the quality of work life score. In the study, the independent variables considered were“age, gender, marital status, education level, department worked in, position, working style, total years of experience, and working hours.”Based on the results, it is recommended to increase the number of nurses, adjust work schedules to be compatible with social life, and expand the use of decision support systems in other institutions in order to reduce mental workload and improve the quality of work life.
Benzer Tezler
- Developing a process mining-based model for detecting patient safety errors in healthcare
Sağlık sektöründe, hasta güvenliğine yönelik hataların tespit edilmesinde süreç madenciliğine dayalı bir model geliştirilmesi
AHMET MURAT SÜMER
Doktora
İngilizce
2025
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİL CEYLAN
- A clinical decision support system using decision tree and expert opinion in rectal cancer treatment
Rektum kanseri tedavisinde karar ağaci ve uzman görüşü kullanan bir klinik karar destek sistemi
ASLI SUNER
Doktora
İngilizce
2013
BiyoistatistikDokuz Eylül Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAN CENGİZ ÇELİKOĞLU
- Sağlık alanında istifleme temelli yapay zeka yöntemleri ve uygulamaları
Stacking-based artificial intelligence methods and applications in health care
SULTAN TURHAN YALÇIN
Doktora
Türkçe
2024
BiyoistatistikMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERALP DOĞU
- Türkiye'de bulunan suriyeli sığınmacıların ulusal sağlık sistemi üzerine etkisinin değerlendirilmesi
Assessment of Turkish health system resilience;the impact of syrian refugees on the turkish health system
KEREM KINIK
Doktora
Türkçe
2019
Halk SağlığıBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiAfet Tıbbı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPASLAN MAYADAĞLI
- Classification of abnormal respiratory sounds using deep learning techniques
Solunum seslerinin derin öğrenme yöntemleri ile sınıflandırılması
AHAMADI ABDALLAH IDRISSE
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKTAY YILDIZ