Sağlık bilgi altyapısında veri sürtünmesi: Mobil sağlık uygulamaları
Data friction in health information infrastructure: Mobile health applications
- Tez No: 961163
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YURDAGÜL ÜNAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Sağlık verilerinin etkin ve güvenilir biçimde yönetilmesi; hasta güvenliği, tedavi süreçlerinin başarısı ve sürdürülebilir sağlık hizmetlerinin sunumu açısından kritik öneme sahiptir. Ancak sağlık bilgi sistemleri ve mobil sağlık (m-sağlık) uygulamalarında karşılaşılan“veri sürtünmeleri”(data friction), entegrasyon, paylaşım ve analiz süreçlerinde önemli engeller oluşturmaktadır. Bu durum, dijital sağlık ekosisteminin potansiyelinden tam olarak yararlanılmasını sınırlamakta ve klinik karar destek mekanizmalarının etkinliğini azaltmaktadır. Bu çalışmada, m-sağlık uygulamalarından elde edilen verilerin sağlık bilgi sistemleriyle bütünleşme sürecinde ortaya çıkan veri sürtünmeleri, teknik, standart, kurumsal ve yasal boyutlarda incelenmiştir. Araştırma, HSMonitor Projesi kapsamında yürütülmüş olup; veri toplama sürecinde aktif gözlem, doküman incelemesi ve sağlık profesyonelleri ile teknik personel görüşmeleri kullanılmış, elde edilen nitel veriler tematik analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bulgular, m-sağlık sistemlerinin çok katmanlı veri sürtünmeleriyle karşılaştığını göstermektedir. Bu sürtünmeler; gerçek zamanlı veri aktarımındaki aksamalar, cihaz doğruluğu ve sistem performansındaki sınırlılıklar, kodlama sistemleri arasındaki uyumsuzluklar, entegrasyon eksiklikleri, kişiselleştirilmiş algoritma yetersizlikleri, iş süreçleriyle uyum sorunları, dijital ve sağlık okuryazarlığı eksiklikleri ile yasal düzenlemelerden doğan kısıtlamalar şeklinde ortaya çıkmaktadır. Sonuç olarak, m-sağlık uygulamalarının etkin, güvenilir ve sürdürülebilir biçimde hayata geçirilebilmesi için; otomatik veri aktarımı sağlayan teknolojilerin geliştirilmesi, cihazların standardizasyonu ve kalibrasyonu, ulusal ve uluslararası kodlama sistemleriyle tam uyumun sağlanması, kişiselleştirilmiş klinik karar destek algoritmalarının uygulanması, dijital/sağlık okuryazarlığının artırılması ve veri paylaşımına yönelik esnek fakat güvenli yasal çerçevelerin oluşturulması gerekmektedir. Bu çalışma, m-sağlık uygulamalarının sağlık bilgi altyapılarıyla bütünleşik biçimde çalışabilmesi için çok boyutlu ve bütüncül bir dönüşüm ihtiyacını vurgulamakta ve bu kapsamda ilgili paydaşlara somut çözüm önerileri sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Effective and reliable management of health data is critically important for patient safety, the success of treatment processes, and the delivery of sustainable healthcare services. However,“data frictions”encountered in health information systems and mobile health (m-health) applications create significant barriers in integration, sharing, and analysis processes. These frictions limit the full potential of the digital health ecosystem and reduce the effectiveness of clinical decision support mechanisms. In this study, data frictions arising during the integration of data obtained from m-health applications into health information systems were comprehensively examined across technical, standard, institutional, and legal dimensions. The research was conducted within the scope of the HSMonitor Project. Data collection involved active observation, document analysis, and interviews with healthcare professionals and technical staff. The qualitative data obtained were analyzed using thematic analysis. The findings reveal that m-health systems face multi-layered data frictions. These include disruptions in real-time data transmission, limitations in device accuracy and system performance, incompatibilities between coding systems, deficiencies in system integration, inadequacies of personalized algorithms, misalignments with workflow processes, deficits in digital and health literacy, and regulatory restrictions. In conclusion, for m-health applications to be implemented effectively, reliably, and sustainably, it is necessary to develop technologies that enable automated data transmission, ensure device standardization and calibration, achieve full compliance with national and international coding systems, apply personalized clinical decision support algorithms, enhance digital and health literacy, and establish flexible yet secure legal frameworks for data sharing. This study emphasizes the need for a multidimensional and holistic transformation to enable the integrated operation of m-health applications with health information infrastructures and provides concrete recommendations for stakeholders in this regard.
Benzer Tezler
- Gizlilik farkında anlamsal köken modelinin geliştirilmesi: Hasta kayıtları örneği
Developing a privacy-aware semantic model: Patient records sample
DİLEK YILMAZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolEge ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZGÜ CAN
- Medipol Başakşehir Futbol Kulübü altyapısındaki oyuncularının beslenme alışkanlıkları ve bilgi düzeylerinin yaşa bağlı olarak incelenmesi
The research of dietary habits and awareness of Medipol Başakşehir Football Club's setup players which depends on their age
ALPER ERDOĞDU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sporİstanbul Gelişim ÜniversitesiAntrenörlük Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ALİ NİYAZİ İNAL
- Alzheimer hastalarının takibinde mahremiyet ve güvenlik sorunlarının birlikte çözümü için uyarlanabilir bilgi ve izleme (takip) sistemi tasarımı, geliştirilmesi ve değerlendirmesi
Design, development and evaluation of a personalized information and geotracking system to solve privacy and security issues together for alzheimer's disease patients
YILMAZ KEMAL YÜCE
Doktora
Türkçe
2014
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAkdeniz ÜniversitesiBiyoistatistik ve Tıbbi Bilişim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KEMAL HAKAN GÜLKESEN
- Performans öncesi rutinlerin, futbolcuların başarısızlık korkusu, spor kaygısı, özgüven ve penaltı atışları üzerine etkisi
The effect of pre-performance routines on football players' fear of failure, sports anxiety, self-confidence and penalty shooting
İBRAHİM ŞEKER
Doktora
Türkçe
2025
SporÇukurova ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP FİLİZ DİNÇ
- Türkiye'de kamu-özel ortaklığı deneyimi: Ulaştırma sektörü üzerine bir analiz
Public-private partnership experience in Turkey: An analysis on the transport sector
ZEHRA AKGÜNGÖR
Doktora
Türkçe
2022
MaliyeAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURAN BÜLBÜL