Gelişmeleri kaçırma korkusunun psikolojik sağlık problemleri üzerindeki etkisinde beş faktör kişilik özelliklerinin rolü
The role of five factor personality traits in the effect of fear of missing out on psychological health problems
- Tez No: 961377
- Danışmanlar: PROF. DR. PELİN KANTEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Literatürde sıklıkla sosyal karşılaştırma teorisi ve öz belirleme teorisi gibi kuramlarla açıklanmaya çalışan gelişmeleri kaçırma korkusunun bireysel ve örgütsel düzeyde istenmeyen sonuçları meydana getiren bir olgudur. Gelişmeleri kaçırma korkusunun bireylerin psikolojik sağlıkları üzerinde etkileri göz ardı edilmeyecek düzeydedir. Ayrıca psikolojik sağlık problemlerinin de olumsuz örgütsel davranışları tetiklediği veya ortaya çıkardığı araştırmalarla ispatlanmıştır. Dahası, pek çok kişilik özelliklerinin gelişmeleri kaçırma korkusu ve psikolojik sağlık problemleriyle olan yakından ilişkileri de araştırılmaktadır. Bu doğrultuda günümüzde dijital bir kaygı bozukluğu olarak ifade edilen gelişmeleri kaçırma korkusunun, psikolojik sağlık problemlerinden endişe, depresyon, uyku bozukluğu ve güven kaybı üzerindeki etkisinde beş faktör kişilik özellikleri olan nevrotiklik, dışa dönüklük, uyumluluk, sorumluluk ve gelişime açıklık kişilik özelliklerinin aracılık rolünü anlamaya çalışmak amaçlanmıştır. Bu kapsamda ve araştırma amacı doğrultusunda, Çanakkale ve Balıkesir illerinde çalışan 249 banka çalışanından anket tekniği ile veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde IBM SPSS Statistics v.22 programı ve AMOS v.22 eklentisi kullanılmıştır. Nihai olarak 238 veri ile geçerlilik ve güvenilirlik analizleri gerçekleştirildikten sonra pearson korelasyon analizi ile değişkenler arasındaki ilişkiler tespit edilmiştir. Sonrasında basit doğrusal regresyon analiziyle değişkenlerin birbirleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Devamında yapısal eşitlik modellemesi ile aracılık testi yapılmıştır. Analizler sonucunda anlamlı bulgular elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre gelişmeleri kaçırma korkusunun endişe, depresyon, uyku bozukluğu ve güven kaybı üzerinde anlamlı ve olumlu etkilere sahip olduğu tespit edilmiştir. Gelişmeleri kaçırma korkusunun endişe, depresyon, uyku bozukluğu ve güven kaybı üzerindeki etkisinde nevrotik kişilik özelliğinin aracılık rolü olduğu ve gelişmeleri kaçırma korkusunun depresyon ve uyku bozukluğu üzerindeki etkisinde dışa dönüklük kişilik özelliğinin aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir. Gelişmeleri kaçırma korkusunun demografik özelliklere göre farklılığın saptanabilmesi adına bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü varyans analizi gerçekleştirilmiş ancak anlamlı bulgular elde edilememiştir.
Özet (Çeviri)
In the literature, fear of missing out is often explained by theories such as social comparison theory and self-determination theory, and it is a phenomenon that causes undesirable consequences at the individual and organizational levels. The effects of fear of missing out on the psychological health of individuals cannot be ignored. Additionally, research has proven that psychological health problems trigger or cause negative organizational behavior. Furthermore, many personality traits are being studied for their close relationship with the fear of missing out and psychological health problems. In this thesis, the aim of this study is to understand the mediating role of the five-factor personality traits in the effects of fear of missing out, which is referred to as a digital anxiety disorder today, on psychological health problems. Within this scope and in line with the research objective, data were collected from 249 bank employees working in the provinces of Canakkale and Balıkesir using a survey technique. IBM SPSS Statistics v.22 software and the AMOS v.22 add-on were used to analyze the data. Following the validity and reliability analyses conducted on a final dataset of 238 responses, the relationships between the variables were examined using Pearson correlation analysis. Afterwards, simple linear regression analysis was used to examine the effects of the variables on each other and the variances. Then, mediation test was performed using structural equation modeling. The analyses yielded significant findings. According to the research findings, fear of missing out was found to have significant and positive effects on anxiety, depression, sleep disorders, and loss of confidence. It was found that neurotic personality trait mediates the effects of fear of missing out on anxiety, depression, sleep disorders, and loss of confidence, and that extraversion personality trait mediates the effects of fear of missing out on depression and sleep disorders. In order to determine whether fear of missing out differs across demographic characteristics, independent sample t-tests and one-way analysis of variance (ANOVA) were conducted. However, the results of the analyses were not statistically significant.
Benzer Tezler
- Ergenlerde gelişmeleri kaçırma korkusu ve felaket kaydırması ile depresyon, anksiyete, stres ilişkisinin incelenmesi: Bilinçli farkındalığın düzenleyici rolü
An examination of the relationship between fear of missing out and doomscrolling and depression, anxiety, stress in adolescents: The moderating role of mindfulness
BEYZA DİNLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL AY
- Gelişmeleri kaçırma korkusunun sağlık yönetimi bölümü öğrencilerinin akademik performansına etkisi üzerine bir araştırma
A study on the effect of fear of missing out on academic performance of health management department students
BUKET AKÇAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sağlık YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYHAN ÇİL KOÇYİĞİT
- Gösterişçi tüketim eğilimi ve sosyal medyada gelişmeleri kaçırma korkusunun tüketicilerin termal otel tercihleri üzerine etkisi
The effect of conspicuous consumption tendency and fear of missing out on social media on consumers' thermal hotel preferences
ELİF YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSağlık Turizmi İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DERYA FATMA BİÇER
- Üniversite öğrencilerinin gelişmeleri kaçırma korkusu düzeyleri üzerinde duygusal zekâ ve kişilik özelliklerinin yordayıcı rolü
Predictive roles of emotional intelligence and big five personality traits on fear of missing out
CEYHAN TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
- Gözetim toplumunda sosyal medya bağımlılığı olan bireylerin gelişmeleri kaçırma korkusuna dair nitel bir araştırma
A qualitative research on the fear of missing out of individuals with social media addiction in surveillance society
MÜKERREM ÖNLÜ
Doktora
Türkçe
2022
Halkla İlişkilerEge ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE SARAN