Geri Dön

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararları ışığında basın özgürlüğünün sınırlandırılması ve caydırıcı etki

Restriction of press freedom and the chilling effect in light of the decisions of the European Court of Human Rights and the Constitutional Court

  1. Tez No: 961440
  2. Yazar: MEHMET SALİH ARIK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN ASLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 184

Özet

Basın özgürlüğü, demokratik toplumların temel yapı taşlarından biri olup, görüş, bilgi ve haberlere ulaşabilme, bunları yorumlayabilme ve yayabilme haklarını içerir. Dijital medyanın bu hakların kullanımında yarattığı dramatik artış, günümüzde basın özgürlüğünün korunmasının önemini daha da arttırmıştır. Devletin, bu hakların sağlanması ve korunmasında keyfi müdahalelerden kaçınmasını gerektiren negatif yükümlülükleri ve basının görevini özgürce yerine getirebilmesi için gerekli koşulları yaratmasını gerektiren pozitif yükümlülükleri bulunmaktadır. Ancak, diğer pek çok hak ve özgürlükte olduğu gibi basın özgürlüğü de mutlak bir özgürlük olmayıp sınırlandırmalara tabi tutulabilmektedir. Basın özgürlüğünü sınırlandıran bir müdahalenin dayandırılabileceği meşru amaçlar ve sınırlamanın hangi şartlar altında gerçekleşebileceği, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile Türk Anayasa Mahkemesinin içtihatlarından örnekler eşliğinde çalışmamızda açıklanmıştır. Her iki mahkeme, basın özgürlüğüne yönelik müdahalelerin hukukiliğini değerlendirirken sıklıkla bu müdahalelerin yaratabileceği caydırıcı etkiye ilişkin tespitlerde de bulunmaktadır. Caydırıcı etki doktrini, bir yaptırımın yalnızca muhatabını değil, toplumun benzer durumdaki diğer bireylerini de caydırarak anayasal haklarını kullanmalarından geri durmalarına yol açabilmeleri riskini çözümlemeye yarayan bir araçtır. Çalışmamızın son bölümünde bu doktrinin teorik çerçevesi, ortaya çıkışı, basın özgürlüğü açısından önemi ve mahkeme kararlarındaki kullanımı ele alınmıştır. Ardından, caydırıcı etkiyi gündeme getiren belirli yaptırımların kategorileştirilmesi ve örnek mahkeme kararları çerçevesinde bu doktrinin basın özgürlüğündeki görünümü incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

Press freedom, one of the fundamental pillars of democratic societies, encompasses the rights to access, interpret, and disseminate opinions, information, and news. The dramatic rise in the exercise of these rights facilitated by digital media has further emphasized the importance of protecting press freedom today. In ensuring and protecting these rights, the state has negative obligations requiring it to refrain from arbitrary interference and positive obligations compelling it to establish conditions necessary for the press to freely perform its duties. However, press freedom, like many other rights and freedoms, is not absolute and can be subject to limitations. The legitimate aims upon which an interference with press freedom may be justified, and the conditions under which such limitations can occur, are explained in our study with reference to examples from the case law of the European Court of Human Rights and the Turkish Constitutional Court. Both courts frequently address the potential chilling effect when assessing the legality of interference with press freedom. The chilling effect doctrine serves as a tool to analyze the risk of sanctions deterring not only the targeted individuals but also others in similar positions within society from exercising their constitutional rights. The final section of our study examines the theoretical framework, origins, significance for press freedom, and judicial application of this doctrine. Subsequently, the study categorizes specific sanctions that give rise to a chilling effect and analyzes the implication of this doctrine in the context of press freedom through exemplary court decisions.

Benzer Tezler

  1. İnternet servis sağlayıcısının hukuki ve cezai sorumluluğu

    Civil and criminal liability of internet service provider

    TURGUT KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukSelçuk Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DR. SİNAN SAMİ AKKURT

  2. Türk yüksek mahkemeleri ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında özel hayatın gizliliğinin korunması

    Protection of private life in view of the decrees of the Turkish supreme courts and the European Human Rights Court

    MÜMİN SERDAR GÜNTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    HukukPamukkale Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YASİN SEZER

  3. Türk Anayasa Hukukunda basın özgürlüğü

    Freedom of the press in the Turkish Constitutional Law

    FERHAT YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    HukukAnkara Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OZAN ERGÜL

  4. Kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşü suçu

    Unlawful assembly and demonstration crime

    GÖZDE TÜRKELİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELMAN DURSUN

  5. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararları ışığında özgürlük ve güvenlik hakkı

    The right to liberty and security in the light of the decisions of the European Court of Human Rights and the Constitutional Court

    MERVE TANRIVERDİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukErciyes Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CENGİZ GÜL