Okul öncesi öğretmenlerinin kaotik sınıfı kavramsallaştırması: Bir prototip analizi
Preschool teachers' conceptualization of chaotic classroom: A prototype analysis
- Tez No: 961702
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA BETÜL KÖLEMEN, DOÇ. DR. SADİYE KELEŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Chaos, Chaotic, Classroom chaos, Chaotic classroom, Prototype analysis
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu araştırma, okul öncesi eğitim sınıflarında aktif olarak görev yapan öğretmenlerin, kaotik bir okul öncesi eğitim ortamını nasıl tanımladıklarını, kaotik sınıf kavramına ilişkin görüşlerinin neler olduğunu ve bir sınıfın kaotik hale gelmesine yol açan bileşenleri nasıl tanımladıklarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu temel hedefe ulaşmak için, belirli bir kavramın (bu tez için kaotik sınıf kavramının) tanımlanmasına ve bu kavram ile ilgili çeşitli bileşenlerin sınıflandırılmasına dayanan Prototip Yaklaşımı temel alınmıştır. Veriler elde edilirken, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli (basit tarama modeli) kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama süreci Prototip Yaklaşımı temelinde birbirini takip eden üç aşamada tamamlanmıştır: İlk aşama“Kaotik Sınıf Kavramının Özelliklerinin Listelenmesi”sürecinden, İkinci Aşama“Kaotik Sınıf ile ilgili Belirlenen Özelliklerin Derecelendirilmesi”sürecinden, Üçüncü Aşama ise“Derecelendirilen Başat ve Çevresel Özelliklerle İlgili Senaryolar Oluşturulması”sürecinden oluşmaktadır. Her üç aşamanın, örnekleminin belirlenme süreci, verilerin toplanma süreci ve verilerin analiz süreci ayrı ayrı gerçekleştirilmiş olup aşamaların örneklemini Türkiye'de aktif olarak görev yapan okul öncesi öğretmenleri oluşturmuştur. Bu araştırmanın sonucunda, okul öncesi öğretmenlerinin kaotik sınıf algısını oluşturan bileşenlerin;“kuralsızlık, dağınıklık, kalabalıklık, öğretmen duyarsızlığı, gürültü, eşya fazlalığı, istenmeyen davranışlar, etkinlikten kopma, karma yaş grubu, öğretmenin iş yükü, aşırı uyarıcı ortam, sınıfın fiziksel kapasitesi, materyal eksikliği, karanlık, gelişime uygun olmayan uygulamalar, aralıksız çalışma saatleri, özel gereksinimli çocukların varlığı, sınıf yönetimi becerisi eksikliği, öğretmen verimsizliği, ebeveyn tutumu, dış mekân (açık alan) kullanım olanaklarının yetersizliği, uygun olmayan sınıf mobilyası/eşyası, ikili öğretim, destek personel eksikliği, karşılanmamış oyun ihtiyacı, temizlik sorunları ve farklı geliş-gidiş saatleri”olduğu belirlenmiştir. Bulgular, araştırmaya dahil olan öğretmenlerin yaklaşık üçte birinin kaotik sınıfı tanımlarken“kuralsızlık”ve“istenmeyen davranışlara”vurgu yaptığını, bu bileşenleri ise dağınıklığın izlediğini göstermektedir. Sonuç olarak öğretmenlerin kaotik sınıfa ilişkin tanımlamalarında en sık vurguladıkları başat bileşenlerin ise;“sınıf yönetimi becerisi eksikliği”,“öğretmen duyarsızlığı”,“öğretmen verimsizliği”,“gelişime uygun olmayan uygulamalar”ve“karşılanmamış oyun ihtiyacı”olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte,“uygun olmayan sınıf mobilyası/eşyası”,“dış mekân kullanım olanaklarının sınırlılığı”,“karanlık”,“kalabalıklık”ve“farklı geliş-gidiş saatleri”gibi çevresel bileşenler de öğretmenlerin kaotik sınıf algılarındaki bileşenler arasında yer almaktadır. Elde edilen bulgular, öngörülebilir okul öncesi eğitim ortamlarının oluşturulmasında tehdit olan yapıların azaltılması ya da ortadan kaldırılmasına olanacak sağlayacak önlemlerde hangi bileşenlerin ilk sırada yer alması gerektiğine yönelik güçlü işaretler oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgular ayrıca okul öncesi eğitim sınıflarının daha öngörülebilir bir ortamına dönüştürülmesi için gerçekleştirilebilecek önleyici müdahale çalışmalarına kaynaklık edecektir. Anahtar Kelime : Kaos, Kaotik, Kargaşa, Sınıf kaosu, Kaotik sınıf, Prototip analizi.
Özet (Çeviri)
This study aims to determine how teachers actively working in preschool education classrooms define a chaotic preschool education environment, what their views are on the concept of a chaotic classroom, and how they define the factors that lead to a classroom becoming chaotic. To achieve this primary objective, the Prototype Approach, which is based on the definition of a specific concept (in this thesis, the concept of a chaotic classroom) and the classification of various components related to this concept, was adopted. Quantitative research methods, specifically the survey model (simple survey model), were used to collect data. The data collection process of the study was completed in three consecutive stages based on the Prototype Approach: The first stage consisted of the“Listing the Characteristics of the Chaotic Class Concept”process, the second stage consisted of the“Rating the Characteristics Determined in Relation to the Chaotic Class”process, and the third stage consisted of the“Creating Scenarios Related to the Rated Dominant and Peripheral Characteristics”process. The sample determination process, data collection process, and data analysis process were carried out separately for each of the three stages, and the sample for the stages consisted of preschool teachers actively working in Turkey. As a result of this research, the components that constitute preschool teachers' perception of a chaotic classroom are:“lack of rules, disorder, overcrowding, teacher indifference, noise, excess of objects, unwanted behaviors, disengagement from activities, mixed age groups, teacher workload, overly stimulating environment, physical capacity of the classroom, lack of materials, darkness, inappropriate practices, continuous working hours, the presence of children with special needs, lack of classroom management skills, teacher inefficiency, parental attitude, insufficient outdoor space (open area) usage opportunities, inappropriate classroom furniture/equipment, dual teaching, lack of support staff, unmet play needs, cleaning problems, and different arrival and departure times. The findings show that approximately one-third of the teachers included in the study emphasized ”lawlessness“ and ”undesirable behavior“ when describing chaotic classrooms, followed by disorder. As a result, it was determined that the most frequently emphasized components in teachers' definitions of chaotic classrooms were ”lack of classroom management skills,“ ”teacher indifference,“ ”teacher inefficiency,“ ”inappropriate practices,“ and ”unmet need for play.“ However, environmental components such as ”inappropriate classroom furniture/equipment,“ ”limited outdoor space,“ ”darkness,“ ”crowding,“ and ”different arrival and departure times" are also among the components of teachers' perceptions of chaotic classrooms. The findings provide strong indications as to which components should be prioritized in measures to reduce or eliminate structures that threaten the creation of predictable preschool education environments. The findings from the study will also serve as a source for preventive intervention efforts to transform preschool classrooms into more predictable environments.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki etkinliklere yönelik öz-yeterlik inançlarının incelenmesi
Investigating preschool teachers' self-efficacy beliefs towards activities of preschool curriculum
FATMA KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN SAK
- Okul öncesi öğretmenlerinin öğretmen yeterlikleri ve hizmet içi eğitim ihtiyaçları
Pre-school teachers' teacher competences and in-service training needs
CANER BAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞULE AY
- Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf içi uygulamalarına yönelik teknolojik pedagojik alan bilgilerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi
Investigation of pre - school teachers' views about technological pedagogical content knowledge their in - class practice
MERVE DAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL KENAR
- Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetim becerileri ile çocukların öz düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between preschool teachers' classroom management skills and children's self-regulation skills
NACİYE ULU AKCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KURTULMUŞ
- Okul öncesi öğretmenlerinin farklılaştırılmış öğretim ile ilgili uygulamalarının ve görüşlerinin incelenmesi
Examination of preschool teachers' practices and views related to differentiated instruction
EDA ALKILINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELDA ARAS