Bilgi kaynağı olarak sosyal medyanın bilişsel uyumsuzluk ve tüketici sinizmi üzerinden tüketici tutum ve davranışlarına etkisi
The impact of social media as an information source on consumer attitudes and behaviors through cognitive dissonance and consumer cynicism
- Tez No: 962035
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET GÖKERİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 273
Özet
Bu araştırma, sosyal medyanın bilgi kaynağı olarak kullanımının tüketici tutum ve davranışları üzerindeki etkilerini incelemektedir. Özellikle tüketicilerin satın alma öncesi sosyal medya üzerinden ürün ve markalara ilişkin edindikleri bilgilerin, satın alma sonrası yaşanabilecek psikolojik süreçler olan bilişsel uyumsuzluk, tüketici sinizmi ve güven algısı üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Bu psikolojik süreçlerin, müşteri memnuniyeti başta olmak üzere çeşitli tüketici tutum ve davranışlarına yansıma biçimleri değerlendirilmiştir. Araştırmanın temel amacı, sosyal medya içeriklerinin yalnızca bir bilgi aracı olmanın ötesinde, tüketici psikolojisi üzerinde nasıl bir rol oynadığını ortaya koymaktır. Bu bağlamda, bilgi kaynağı olarak sosyal medyanın satın alma sonrası yaşanan bilişsel uyumsuzluk düzeyini azaltıp azaltmadığı, markaya duyulan güveni artırıp artırmadığı ve buna bağlı olarak tüketici sinizmini azaltıp azaltmadığı analiz edilmiştir. Ayrıca, bu süreçlerin müşteri memnuniyeti başta olmak üzere bir takım tüketici tutum ve davranışlarını ne düzeyde etkilediği de model kapsamında değerlendirilmiştir. Araştırmanın verileri yüz yüze anket yöntemiyle 500 kişilik bir örneklem grubundan elde edilmiş ve analizlerde Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, satın alma öncesi bilgi alma maksatlı sosyal medya kullanımının bilişsel uyumsuzluğu azalttığı, marka güvenini artırdığı ve tüketici sinizmini düşürdüğü tespit edilmiştir. Bu etkiler sonucunda müşteri memnuniyeti ve genel tüketici tutum ve davranışları olumlu yönde etkilenmektedir. Sonuç olarak, sosyal medya içeriklerinin tüketicinin sadece bilgi alma sürecini değil, aynı zamanda satın alma sonrası duygusal tepkilerini ve davranışsal eğilimlerini de şekillendirdiği anlaşılmıştır. Elde edilen bulgular, dijital pazarlama stratejileri açısından teorik ve pratik katkılar sunmakta; işletmelere, sosyal medya üzerinden sunulan bilgilerin tüketici psikolojisini nasıl etkilediğini anlamalarına olanak tanımaktadır.
Özet (Çeviri)
This study investigates the impact of using social media as an information source on consumer attitudes and behaviors. Specifically, it analyzes the effects of information obtained by consumers through social media about products and brands prior to purchase on post-purchase psychological processes such as cognitive dissonance, consumer cynicism, and trust perception. The reflections of these psychological processes on various consumer attitudes and behaviors, particularly customer satisfaction, are also examined. The primary objective of the study is to explore the role of social media content not merely as a tool for information acquisition but as a factor that influences consumer psychology. In this context, the study analyzes whether social media usage as an information source reduces post-purchase cognitive dissonance, increases trust in the brand, and consequently decreases consumer cynicism. In addition, the extent to which these processes influence various consumer attitudes and behaviors, particularly customer satisfaction, has also been evaluated within the scope of the model. The data for the study were collected through face-to-face surveys conducted with a sample group of 500 individuals. The data analysis was carried out using Confirmatory Factor Analysis (CFA) and Structural Equation Modeling (SEM). Based on the analysis results, the utilization of social media as an information source prior to purchase has been found to significantly mitigate cognitive dissonance, enhance brand trust, and reduce levels of consumer cynicism. As a result of these effects, customer satisfaction and overall consumer attitudes and behaviors are positively influenced. In conclusion, it is understood that social media content not only shapes the consumer's information-gathering process but also influences their emotional responses and behavioral tendencies after the purchase. The findings provide both theoretical and practical contributions to the field of digital marketing, enabling businesses to better understand how information delivered through social media affects consumer psychology.
Benzer Tezler
- Sosyal medya mesajlarında veri madenciliği ile bilgi keşfi ve görsel analitik ortamda sunulması: COVID-19 tweet veri seti örneği
Information discovery with data mining in social media messages andpresenting in visual analytic environment: COVID-19 tweet dataset example
BURAK ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2023
Jeodezi ve FotogrametriNecmettin Erbakan ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN ZAHİT SELVİ
- SoLoMo pazarlama, sosyal sermaye, tutum ve bağlılık etkileşimi: Nevşehir ili örneği
SoLoMo marketing, social capital, attitude and loyalty interaction: The case of Nevşehir province
ÖZGE GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUZAN ÇOBAN
- E-müşterilerin hedonik 'hazcı' tüketim davranışlarını belirleyen faktörler ve bir araştırma
Factors that determine e-customers' hedonic consumption behaviors and a survey
BUKET GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR PİRTİNİ
- Role of social media in crisis communication during the Covid-19 pandemic (Case study: Tunisian experience)
Covıd-19 salgını sırasında krı̇z ı̇letı̇şı̇mı̇nde sosyal medyanın rolü (Vaka çalışması: Tunus deneyimi)
JIHEN MHIRI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiMedya ve İletişim Çalışmaları Bilim Dalı
PROF. DR. BESİME PINAR ÖZDEMİR
- Turistlerin sosyal medyada seyahat deneyim paylaşımını etkileyen faktörler
Factors that affects travel experience sharing of tourists on social media
AYŞE GÖZDE YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Turizmİstanbul ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ORHAN AKOVA