Çevik liderliğin ve dinamik yeteneklerin örgütsel performansa etkisinde dijital yeteneklerin aracı rolü
The mediating role of digital capabilities in the effect of agile leadership and dynamic capabilities on organizational performance
- Tez No: 962191
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELMA KILIÇ KIRILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Çağımızda dijital teknolojilerin hızla gelişmesi ile birlikte, rekabetin yoğunlaşması ve belirsizliklerin artması her geçen gün daha fazla hissedilmektedir. Bu durum, örgütlerin yüksek performans göstermelerini ve rakiplerine karşı rekabet avantajı elde etmelerini daha da zorlaştırmaktadır. Örgütlerin bu zorlukların üstesinden gelerek varlıklarını sürdürebilmeleri ise benzersiz yeteneklere sahip olmalarına bağlıdır. Bu sebeple, yüksek etkileşimli ve değişken iş ortamında, örgütlerin etkili yönetsel beceriler, dijital yetkinlikler ve dinamik yeteneklerle donatılması kritik bir öneme sahiptir. Bu doğrultuda, çalışmanın temel amacı, dijitalleşmenin hızlandığı ve belirsizliklerin arttığı rekabetçi iş ortamında, çevik liderlik ve dinamik yeteneklerin dijital yetenekler aracılığıyla örgütsel performans üzerindeki etkilerini bütüncül bir yaklaşımla analiz etmektedir. Çalışmada araştırma sorularını yanıtlamak amacıyla, pozitivist paradigma doğrultusunda nicel araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak, kolayda örnekleme yöntemiyle Marmara Bölgesi'nde çalışan beyaz yakalı 400 kişilik bir örneklem grubundan elde edilen veriler üzerinden analizler gerçekleştirilmiştir. Veriler, SPSS ve SmartPLS programları kullanılarak analiz edilmiş, araştırma modelinin testinde ise Kısmi En Küçük Kareler Yapısal Eşitlik Modellemesi (PLS-SEM) uygulanmıştır. Araştırmanın bulguları doğrultusunda, çevik liderlik ve dinamik yeteneklerin dijital yetenekler üzerinde, çevik liderlik, dinamik yetenekler ve dijital yeteneklerin ise örgütsel performans üzerinde pozitif etkiye sahip olduğu bulunmuştur. Ayrıca, çevik liderliğin ve dinamik yeteneklerin dijital yetenekler aracılığıyla örgütsel performansı dolaylı olarak etkilediği, ancak bu dolaylı etkilerin sınırlı düzeyde gerçekleştiği belirlenmiştir. Bu bulgular ışığında, dijital yeteneklerin gelişiminde, örgütün çevresel değişimleri algılama, karar alma ve bu değişimlere karşı dönüşümü sağlama kapasitesini ifade eden dinamik yeteneklerin daha belirleyici olduğu anlaşılmıştır. Örgütlerin performanslarının artırılmasında ise onların değişen çevresel koşullara hızlı bir şekilde uyum sağlamalarını mümkün kılan çevik liderlik yaklaşımının daha kritik bir rol oynadığı görülmüştür. Araştırmanın, çevik liderliğin örgütsel çıktılar üzerindeki doğrudan ve dolaylı etkilerine ilişkin çalışmaların sınırlı olması sebebiyle alan yazında önemli bir teorik boşluğu doldurması beklenmektedir. Bu sebeple çalışmanın, literatüre özgün ve anlamlı katkılar sunması öngörülmektedir. Bu araştırmanın sınırlılığı, çalışmanın yalnızca Marmara Bölgesi'nde faaliyet gösteren teknoloji odaklı işletmelerle ve belirli sektörlerde yoğunlaşan katılımcılar ile gerçekleştirilmiş olmasıdır.
Özet (Çeviri)
In today's In today's world, the rapid advancement of digital technologies, along with intensified competition and increasing uncertainty, is being felt more acutely with each passing day. This situation makes it increasingly difficult for organizations to achieve high performance and gain a competitive advantage over their rivals. Overcoming these challenges and maintaining organizational viability depends largely on possessing unique capabilities. Therefore, in highly interactive and dynamic business environments, it is critically important for organizations to be equipped with effective managerial skills, digital competencies, and dynamic capabilities. In this context, the main aim of the study is to analyze, through a holistic approach, the effects of agile leadership and dynamic capabilities on organizational performance via digital capabilities in a competitive business environment characterized by accelerated digitalization and heightened uncertainty. To answer the research questions, a quantitative research approach based on the positivist paradigm was adopted, and data were collected through a survey method. In line with the purpose of the research, data were obtained from a convenience sample of 400 white-collar employees working in the Marmara Region. The data were analyzed using SPSS and SmartPLS software, and the research model was tested using Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM). According to the findings, agile leadership and dynamic capabilities have a positive effect on digital capabilities, while agile leadership, dynamic capabilities, and digital capabilities positively influence organizational performance. Furthermore, it was found that agile leadership and dynamic capabilities have an indirect effect on organizational performance through digital capabilities, although these indirect effects were determined to be limited. These findings indicate that in the development of digital capabilities, dynamic capabilities defined as the organization's capacity to sense environmental changes, make decisions, and transform in response play a more decisive role. In enhancing organizational performance, the agile leadership approach, which enables organizations to adapt quickly to changing environmental conditions, appears to play a more critical role. Given the limited number of studies examining the direct and indirect effects of agile leadership on organizational outcomes, this research is expected to fill a significant theoretical gap in the literature. Therefore, it is anticipated that the study will offer original and meaningful contributions to the field. The limitation of this research lies in the fact that the study was conducted solely with technology-oriented enterprises operating in the Marmara Region and with participants concentrated in specific sectors.
Benzer Tezler
- Öğrenen organizasyonlar ve Türk sanayinde bir uygulama örneği (Beksa Çelik Kord Sanayi ve Ticaret A.Ş.)
Learning organization and a research study in Turkish industry
SELİM YAZICI
- Dijital liderliğin bireysel yenilikçilik üzerindeki etkisi: İş gücü çevikliği ve çalışan iyi oluşunun rolü
The effect of digital leadership on personal innovativeness: The role of workforce agility and employee well-being
MERVE GİZEM ÇÖMLEKÇİ
- The relationship betweenagile leadership and team empowerment: The mediating role of organizational climate in Mogadishu, Somalia
Çevik lidderlik ve takım güçlendirme arasındaki ilişki: Somali Mogadişu'da örgütsel iklimin aracılık rolü.
ABDIMUQNI ABDULLAHI MOHAMUD
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
İşletmeOSTİM TEKNİK ÜNİVERSİTESİİşletme Ana Bilim Dalı
Assoc. Prof. Dr. CEMALETTİN ÖCAL FİDANBOY
- Çevik liderlik ve çalışanların yenilikçi davranışının kriz yönetimi üzerindeki etkisi
The effect of agile leadership and innovative behaviour of employees on crisis management
SEMA ARTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İşletmeMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEYMA GÜN EROĞLU
- Çevik proje takımlarında ortaya çıkan dağıtık liderlik
Emergent distributed leadership in agile project teams
HAMİT METİN ÖRNEK
Doktora
Türkçe
2024
Mühendislik BilimleriBahçeşehir Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPER CAMCI