Geleneksel kent merkezlerinde dönüşüm: Bursa Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı örneği
Transformation in traditional city centers: Case of Çarsıbaşı in Bursa Hanlar Region
- Tez No: 962758
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: KTO Karatay Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Gelişmekte olan tarihî kentlerde, yaşanan hızlı kentleşme ve nüfus artışı ile beraber geleneksel merkez, baskı altında kalmakta ve zaman içerisinde dönemin kullanım ihtiyaçlarına cevap vermek maksadıyla bu alanlarda dönüşüm kaçınılmaz hale gelebilmektedir. Bu dönüşüm sürecinin gerçekleştirilmesinde, verilerin nitelikli analiz edilmesinin yanında planlı ve organize bir yaklaşım izlenerek kullanılacak yöntem ile sürecin aksatılmadan yürütülmesi gün geçtikçe daha önemli hale gelmektedir. Kent merkezlerinin dönüşümünde özellikle kamusal ve yarı kamusal alanlar, taşıdıkları fiziksel ve sosyal özellikler ile ön plana çıkmaktadırlar. Çalışma kapsamında geleneksel doku, geleneksel kent merkezi, kamusal açık alan gibi mekânsal kavramlar kullanılarak, yurt içinden ve yurt dışından seçilmiş örneklere de yer verilerek, dönüşüm alanlarının tarihsel süreci ile geleneksel kent merkezi dönüşümüne ait yaklaşım türleri ortaya konularak; Bursa geleneksel kent dokusunun merkezinde bulunan ve kamusal / yarı kamusal mekânlar açısından birçok değeri barındıran“Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Dönüşüm Alanı”değerlendirilmiştir. Bursa kentinin konumu, Hanlar Bölgesinin UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alması,“Çarşıbaşı”alanının önemini daha da artırmaktadır. Alanın değerlendirilmesi; dönüşüm sürecine ilişkin literatür taraması, gözlemler, arşiv ve alan araştırmaları görüşmeler ile ortaya konulmuştur. Geleneksel kent merkezinde gerçekleştirilen dönüşüm uygulamasının türü, yeniden canlandırma olarak tanımlanmış ve açıklanmıştır. Bölgenin yeniden canlandırılarak kentliye ve turizme kazandırılması maksadıyla uygulanan dönüşümün; planlama, kamulaştırma ve kentsel tasarım proje yarışması gibi süreçlerine yer verilmiştir. Sonuç olarak, Osmanlı İmparatorluğu'na başkentlik yapmış bir kent olan Bursa tarihî kent merkezinde bulunan“Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı ”alanının değişim ve dönüşümü ile ilgili yapılan bu bilimsel değerlendirme; gelecekte geleneksel merkezlerde gerçekleştirilecek dönüşüm çalışmalarına akademik anlamda veri sağlayacak ve tarihî kentlerde yapılacak araştırmalara ışık tutacak mahiyette bir çalışma olmuştur. Anahtar Kelimeler Geleneksel Kent Merkezi, Kentsel Dönüşüm, Bursa Hanlar Bölgesi
Özet (Çeviri)
In developing historical cities, the traditional centers are under pressure due to rapid urbanization and population growth. With time, transformations in these areas become inevitable to meet the land utilization needs of their era. In completion of these transformations, in addition to the qualified analysis of the data, it is becoming more and more important to carry out the processes uninterruptedly with a method that utilizes well-planned and organized approach. In the transformations of city centers, public and semi-public areas come to the forefront with their physical and social attributes. In the scope of this study, the“Hanlar District Çarşıbaşı Transformation Area”, which is located in the center of Bursa's traditional urban fabric having many values in terms of public/semi-public spaces, was analyzed through the application of spatial concepts such as traditional city fabric, city center, and public open spaces, and with domestic and international examples after exploring the historical evolution of transformation areas and the various approaches to transform traditional city centers. The location of Bursa city and the fact that the Hanlar District is on the UNESCO World Heritage List further increase the importance of the Çarşıbaşı area. The evaluation of the area has been presented through literature review, observations, archival research, and field studies related to the transformation process. The type of transformation application carried out in the traditional urban center has been explained and defined as the“revitalization”. The transformation processes, such as planning, expropriation, and urban design competitions have been included with the aim of revitalizing the area and benefiting its residents and tourism. As a result, this scientific analysis regarding the change and transformation of the“Hanlar District Çarşıbaşı”area in the historical city center of Bursa, once used to be the capital of the Ottoman Empire, will provide academic data for the transformation studies to be carried out in traditional centers and shed light on the works to be carried out in historical cities in the future. Keywords Traditional City Center, Urban Transformation, Bursa Hanlar Region
Benzer Tezler
- A proposal for a resilience assessment model in traditional Ottoman city centers: Case of Bursa Bazaar and Han's district
Geleneksel Osmanlı kent merkezlerindeki çarşı bölgelerinin dayanımının değerlendirilmesine yönelik bir model önerisi: Bursa Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi örneği
HAVVA TLEMSANI BOZDAĞ
Doktora
İngilizce
2024
MimarlıkBursa Uludağ ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLİN VURAL ARSLAN
- Impact of land use changes on the authentic characteristics of historical buildings in Bursa historical city centre
Bursa tarihi ticaret merkezinde arazi kullanım değişimlerinin tarihi yapıların özgün niteliklerine etkisi
AYŞEGÜL ERİÇOK
Doktora
İngilizce
2012
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUMAN TUNA
- Küreselleşme sürecinde kentlerde mekansal, sosyal ve kültürel değişim: Bursa örneği
Spatial, social and cultural change in cities in the globalization process: Bursa example
ELİF KARAKURT TOSUN
- Küreselleşme sürecinde değişen yaşam tarzları, dönüşen tüketim kalıpları: Bursa örneğinde mekan ve kültür ekseninde farklılaşan kimlikler
Changing lifestyle and consumption patterns in the process of globalization: Differentiating identities on spatial and cultural dimension the case of Bursa
OLGUN GÜNDÜZ
- Sustainable conservation and tourism strategies for a rural heritage place: The case of Misi (Gümüştepe) village in Bursa
Kırsal miras alanı için sürdürülebilir koruma ve turizm stratejileri: Bursa Misi (Gümüştepe) Köyü örneği
CANSU TÜRKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR AYKAÇ LEIDHOLM
