Mimari fotoğrafta sinematografik yaklaşımlar
Cinematographic approaches in architectural photography
- Tez No: 963106
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET KOŞTUMOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Mimari fotoğraf, fotoğraf makinesinin icadından bu yana, kültürel ve sanatsal gelişmeleri yansıtan önemli bir evrim geçirmiştir. Fotoğraf tekniklerindeki gelişmeler ve yeni estetik çerçevelerin benimsenmesiyle desteklenen bu evrim, fotoğrafçıların mimari formların ve mekânların nüanslarını daha iyi aktarabilmelerini sağlamıştır. Bilinen ilk fotoğraf, Niépce'in kaydettiği bir görüntüdür. Bu fotoğraf, aynı zamanda ilk mimari fotoğraf kabul edilmektedir. Daguerre, Arago ve Eugene Atget gibi isimler sayesinde başlayan mimari fotoğrafın yolculuğu, Le Corbusier gibi önemli mimarların, mimari vizyonu ifade etmede fotoğrafın gücünü fark etmesi ve ilgi çekici görsel anlatılar yaratmak için sık sık fotoğrafçılarla işbirliği yapması ile devam etmiştir. 20. yüzyıla yaklaşırken, mimari fotoğraf modernist estetikle ve yalnızca gerçekliği belgelemeyi değil, aynı zamanda sorgulamayı da amaçlayan Sürrealizm gibi akımlarla kesişmeye başlamıştır. 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan avangart Konstrüktivist hareket, sanat ve tasarımda dönüştürücü bir değişimi simgeler ve önemli sosyal ve siyasi sonuçlara yol açar. Bu hareketin merkezinde, çalışmaları Konstrüktivizm'in ethosunu örnekleyen Alexander Rodchenko yer almaktadır. Yirminci yüzyılın ikinci yarısı aynı zamanda teknolojik gelişmelerin, özellikle de renkli film ve kompakt fotoğraf makinelerinin yaygınlaşmasının etkisiyle fotoğraf pratiklerinin demokratikleşmesine tanıklık etmiştir. Yüzyılın son on yılları, özellikle postmodern mimarinin öne çıkmasıyla birlikte, mimari fotoğraf daha ileri girişimlere işaret etmiştir. Çağdaş mimari fotoğraf 21. yüzyılda sosyal medya ve gelişmekte olan teknolojilerin entegrasyonu ile, iletişim, aktivizm ve sosyal değişim için güçlü bir araç haline gelmiş, kamu algılarını şekillendirmiş ve mimari söylemi önemli ölçüde etkilemiştir. Julius Shulman, Sugimoto ve Murat Germen gibi sanatçılar mimari fotoğraf tarihinde iz bırakmışlardır. Mimari fotoğrafçılığın teknik yönleri, özellikle dijital fotoğrafçılığın ve görüntü işlemenin yükselişiyle birlikte gelişmiştir. 3D yakalama ve modelleme için yapay zeka odaklı teknolojilerin kullanımı mekanın daha dinamik ve zengin temsillerine olanak tanır. Drone'lar, multikopterler ve gelişmiş görüntüleme teknolojilerini içeren teknikler, geleneksel fotoğrafçılıkta mümkün olmayan perspektifler sunarak yapıların detaylı bir şekilde incelenmesine olanak sağlarken, fotoğrafçılığın mimari uygulamalar üzerindeki dönüştürücü etkisini göstermektedir. Mimari fotoğraf ve sinematografi arasındaki ilişki, mimarlık, film çalışmaları, kent teorisi ve sosyokültürel analiz de dahil olmak üzere çeşitli disiplinlerdeki kapsayan zengin bir konudur. Medyalararası bu etkileşim sayesinde, film kuramcıları sinemayı yalnızca bir anlatı aracı olarak değil, mimari mekanla dinamik bir etkileşim içinde olan performatif bir sanat olarak kavramsallaştırmışlardır. Fiziksel ortamları dijital temsillerle harmanlayan“dördüncü mekân”gibi kavramlar, sinematik teknikleri, mekânsal bilişi ve mimari tasarımlarla duygusal bağı geliştirir. Filmler, kültürel hafızayı kapsayan tarihi belgeler olarak işlev görür ve genellikle farklı dönemlerdeki mimari tarzları ve kentsel dönüşümleri tasvir eder. Mimari fotoğraf ve sinematografik medya, mekan, ışık ve formun nüanslarını yakalayarak belgesel ve yaratıcı ifade için bir platform sunar. Filmlerde zaman, mekân ve mimarinin manipülasyonu, insanın duyusal deneyimleriyle yakından örtüşen benzersiz bir atmosfer yaratır. Posthümanist çağda chroma ekranlar yalnızca görselleri birleştirmek için kullanılan araçlar değildir; hem mimari hem de sinematik bağlamlarda izleyicinin deneyimini şekillendiren dönüştürücü unsurlardır. Gelişen teknolojilerle birlikte özellikle Christopher Nolan gibi isimler, sinema dünyasında çığır açmışlardır. Mekânsal tasarım, anlatı hedefleri ve duygusal etkileşimin incelikli etkileşimi sayesinde, mimari yalnızca görsel bir fon olarak değil, sinema deneyiminin kilit bir kahramanı olarak ortaya çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
Since the invention of the camera, architectural photography has undergone a significant evolution, reflecting cultural and artistic developments. Supported by advances in photographic techniques and the adoption of new aesthetic frameworks, this evolution has enabled photographers to better convey the nuances of architectural forms and spaces. The first known photograph is an image captured by Niépce. This photograph is also considered the first architectural photograph. The journey of architectural photography, which began with names such as Daguerre, Arago, and Eugene Atget, continued with important architects such as Le Corbusier recognising the power of photography in expressing architectural vision and frequently collaborating with photographers to create compelling visual narratives. As the 20th century approached, architectural photography began to intersect with modernist aesthetics and movements such as Surrealism, which aimed not only to document reality but also to question it. The avant-garde Constructivist movement, which emerged in the early 20th century, symbolises a transformative change in art and design and leads to significant social and political consequences. At the centre of this movement is Alexander Rodchenko, whose work exemplifies the ethos of Constructivism. The second half of the 20th century also witnessed the democratisation of photographic practices, influenced by technological developments, particularly the spread of colour film and compact cameras. The last decades of the century, especially with the rise of postmodern architecture, have signalled further advances in architectural photography. Contemporary architectural photography has become a powerful tool for communication, activism, and social change in the 21st century, shaping public perceptions and significantly influencing architectural discourse through its integration with social media and emerging technologies. Artists such as Julius Shulman, Sugimoto, and Murat Germen have left their mark on the history of architectural photography. The technical aspects of architectural photography have evolved, particularly with the rise of digital photography and image processing. The use of AI-driven technologies for 3D capture and modelling allows for more dynamic and richer representations of space. Techniques including drones, multicopters and advanced imaging technologies offer perspectives not possible in traditional photography, enabling detailed examination of structures, demonstrating the transformative impact of photography on architectural practice. The relationship between architectural photography and cinematography is a rich topic that spans various disciplines, including architecture, film studies, urban theory, and sociocultural analysis. Thanks to this intermedia interaction, film theorists have conceptualised cinema not only as a narrative tool but also as a performative art in dynamic interaction with architectural space. Concepts such as the“fourth space,”which blends physical environments with digital representations, develop an emotional connection between cinematic techniques, spatial cognition, and architectural design. Films function as historical documents that encompass cultural memory and often depict architectural styles and urban transformations from different periods. Architectural photography and cinematic media offer a platform for documentary and creative expression by capturing the nuances of space, light, and form. The manipulation of time, space, and architecture in films creates a unique atmosphere that closely aligns with human sensory experiences. In the post-humanist era, chroma screens are not merely tools for combining visuals; they are transformative elements that shape the viewer's experience in both architectural and cinematic contexts. With the development of technology, names such as Christopher Nolan have broken new ground in the world of cinema. Thanks to the subtle interplay of spatial design, narrative goals, and emotional interaction, architecture emerges not merely as a visual backdrop but as a key protagonist in the cinematic experience.
Benzer Tezler
- Disiplinlerarası zeminde eleştirel mekânsal pratiklerin denemeci açılımları: Mimari deneme filmi
Essayistic expansions of critical spatial practices on interdisciplinary terrain: Architectural essay film
AYGEN EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Mimari temsilde hareket imgesi: Gündelik hayat ve sinematografi üzerinden bir okuma
Movement image in architectural representation: A reading on daily life and cinematography
HURİYE MERVE GEDİK ALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SIDIKA ASLIHAN ŞENEL
- Yorgos Lanthimos'un 'Kynodontas' (2009) filminden hareketle bir enstalasyon uygulaması
An installation practice with reference to the movie 'Kynodontas' of Yorgos Lanthimos
MÜRSEL ARGUNAĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKCEN ERGÜR
- Kültürel mekânın tanıtılmasında sinematografik etkinin analizi
Analysis of of cinematographical effect in promotion of cultural heritage
HIZIR YIKILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkSüleyman Demirel ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA ŞİMŞEK TOLACI
- Mekân-zaman kavramının sinematografiye bağlı değişkenler doğrultusunda mekânın üretilmesindeki rolü
Within the context of cinematography and its variables, the role of space-time concept in the production of space
SELİM SERTEL ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA MESUT ÇELİK