Ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilir enerji okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi
An examination of secondary school students' sustainable energy literacy
- Tez No: 963139
- Danışmanlar: PROF. DR. LEVENT DENİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilir enerji okuryazarlık düzeylerinin incelenmesidir. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden karşılaştırma türü ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinde öğrenim görmekte olan ortaokul öğrencileri oluşturmaktadır. Bu evren içerisinden küme örnekleme yöntemi ile seçilen 16 resmi ve imam hatip ortaokulu ile 1324 ortaokul öğrencisine ulaşılmış ve bu araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgiler Formu ve ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilir enerji okuryazarlık düzeylerini ölçmek için araştırmacı tarafından geliştirilen Sürdürülebilir Enerji Okuryazarlığı Ölçeği (SEOÖ) kullanılmıştır. SEOÖ Bilişsel, Duyuşsal ve Davranışsal boyutlarda üç farklı ölçekten oluşan bir batarya olarak geliştirilmiştir. Veriler araştırmacı tarafından okullara gidilerek öğrencilerden yüz yüze toplanmıştır. Araştırma verilerinin normallik şartlarını sağlamasından dolayı analizlerde parametrik testler kullanılmıştır. Elde edilen temel bulgular ile ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilir enerji okuryazarlıkları bilişsel, duyuşsal ve davranışsal alanlarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte ortaokul öğrencilerinin SEOÖ Bilişsel, Duyuşsal ve Davranışsal Alan puanlarının cinsiyete, sınıf düzeyine, fen bilimleri dersi algılanan başarı düzeylerine, fen bilimleri dersi son karne notlarına göre farklılaştığı sonucuna ulaşılırken;“Çevre Eğitimi ve İklim Değişikliği”seçmeli dersini alıp almadıklarına göre farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Araştırma bulguları SEOÖ Bilişsel Alan için elde edilen puanların anne ve baba eğitim düzeyine göre farklılaştığını ortaya koyarken, bu durum Duyuşsal ve Davranışsal Alanlar için geçerli değildir. Bir diğer farklılık da SEOÖ Davranışsal Alan için ortaya çıkmış; aile gelir düzeylerinin yalnızca davranışsal alanda farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bulguları doğrultusunda, öğretim programlarında sürdürülebilir enerji konularının daha sistematik biçimde ele alınmasının ve kapsayıcı, uygulamaya dönük öğrenme ortamlarının teşvik edilmesinin yararlı olabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the sustainable energy literacy levels of middle school students. In the study, a correlational survey model, one of the quantitative research methods, was employed. The population of the research consists of middle school students studying in Istanbul during the 2023–2024 academic year. From this population, a sample of 1,324 students from 16 public and imam-hatip middle schools was selected using the cluster sampling method. As data collection tools, a Personal Information Form and the Sustainable Energy Literacy Scale (SELS), developed by the researcher to measure the sustainable energy literacy levels of middle school students, were used. SELS was developed as a battery consisting of three separate scales addressing cognitive, affective, and behavioral dimensions. The data were collected face-to-face by the researcher through school visits. Since the research data met the normality assumptions, parametric tests were used in the analyses. The main findings indicated that the students' sustainable energy literacy levels in cognitive, affective, and behavioral domains were at a moderate level. In addition, it was found that the students' scores in the cognitive, affective, and behavioral domains of SELS differed according to gender, grade level, perceived academic achievement in science, and final science course grades; however, no significant difference was observed based on whether they had taken the elective course“Environmental Education and Climate Change.”The findings also showed that students' scores in the cognitive domain of SELS differed significantly according to the education levels of their parents, whereas this was not the case for the affective and behavioral domains. Another difference was found in the behavioral domain of SELS, indicating that family income levels only affected the behavioral domain. Based on the findings, it is suggested that sustainable energy topics be addressed more systematically in curricula and that inclusive, practice-oriented learning environments be encouraged.
Benzer Tezler
- Sürdürülebilir kalkınma konusunda probleme dayalı öğrenme modelinin ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığı, problem çözme ve öz düzenleme becerilerine etkisi
The effect of problem based learning model on environmental literacy, problem solving and self-regulatory skills of 8th grade students in sustainable development
GÖKÇE BONCUKÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM GÖK
- Dijital tabanlı sürdürülebilir ekoloji öğretim tasarımının geliştirilmesi ve uygulanması
Development and implementation of digital-based sustainable ecology instructional desi̇gn
KEVSER ARSLAN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI GÖRGÜLÜ ARI
- Ortaokul öğrencilerinin iklim değişikliği bağlamında çok fonksiyonlu tarım okuryazarlığına yönelik bilişsel yapıları ve görüşleri
Secondary school students' cognitive structures and views on multifunctional agricultural literacy in the context of climate change
TUBA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NACİYE SOMUNCU DEMİR
- Ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilir yaşam tarzına yönelik bilişsel yapılarının belirlenmesi
Determination of secondary school students' cognitive structures towards sustainable lifestyle
ESRA TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAksaray ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜL KELEŞ
- 5E Öğrenme Modeli uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarına, ekolojik ayak izi farkındalıklarına ve sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarına etkisi
The effect of 5E Learning Model applications on secondary school students' academic achievement, ecological footprint awareness and attitudes towards sustainable environment
SEVDA GÜLEÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TURAN ORHAN