Müzeler için sergileme tasarımında tipografi okunurluğu
Typographic readability in museum exhibition design
- Tez No: 963544
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZİYACAN BAYAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Matbaacılık, Typography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Grafik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Tarih boyunca sergileme eylemi, bireyin ve toplumun temel dürtülerinden biri olarak varlığını sürdürmektedir. Sahip olunan nesneleri göstermek, sunmak ve ortaya koymak, hem psikolojik hem de sosyolojik açıdan çok katmanlı anlamlar barındırmaktadır. Sunulan içeriği, ona layık ve uygun biçimde sunma arzusu, sergileme tasarımı kavramının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Günümüzde sergileme, yalnızca bir eserin fiziksel olarak görünür kılınması değil; aynı zamanda eserin anlatımını güçlendirecek yardımcı ögelerin doğru biçimde kullanıldığı bir tasarım süreci olarak değerlendirilmektedir. Sergileme eylemi, erken dönemlerinde yalnızca eserin bulunduğu mekânın mimari ögelerinin düzenlenmesiyle sınırlıyken; ilerleyen süreçlerde farklı tasarım disiplinlerinden faydalanmaya başlamıştır. Özellikle Dünya Fuarları'nda bir vitrin işlevi kazanan sergileme tasarımı, grafik tasarımın bu alana güçlü biçimde entegre olduğu ilk örneklerden biri olarak kabul edilmektedir. Bilgilendirme amacıyla kullanılan tipografi, 1940'lı yıllardan itibaren grafik tasarımın temel ögelerinden biri hâline geldikçe, sergileme tasarımında da önemli bir anlatı aracı olarak yerini almıştır. Tezin ikinci bölümünde tipografi okunurluğu ve bu parametrelerin sergilemeye etkisi değerlendirilmiştir. Sergi isimleri gibi logolaşan metinler duygusal ve anlatısal bir etki taşırken; bilgi aktarımı amacıyla hazırlanan metinlerde, farklı yaş ve kültürel gruplardan ziyaretçilerin erişimini kolaylaştırmak amacıyla, oldukça teknik düzeyde kararlar ve parametreler uygulanmaktadır. Bu parametreler, nörolojik araştırmalar ve deneysel gözlemler sonucu belirlenmiş olup, mutlak olmasa da alan uzmanlarınca konsensüs sayılmaktadır. Bu kapsamda, harf formlarının yapısı, oranları ve detaylarının yanı sıra; metin bloklarının bütüncül bir leke dengesi oluşturacak biçimde düzenlenmesi gerekmektedir. Tezin son bölümünde, sergileme tasarımı süreci ve okunurluk/okuturluk bağlamında tipografik kullanım parametrelerinin uygulandığı Yaşar Müzesi Arkeolojik Eser Katı Sergileme Tasarımı projesi ele alınmakta ve değerlendirmeye sunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Throughout history, the act of exhibiting has persisted as one of the fundamental impulses of both individuals and societies. Displaying, presenting, and showcasing possessions carry multilayered psychological and sociological meanings. The desire to present content in a manner that is worthy and appropriate has laid the groundwork for the emergence of the concept of exhibition design. Today, exhibiting is not merely about making an object physically visible; it is also regarded as a design process in which auxiliary elements are utilized effectively to enhance the narrative of the object. In its early stages, the act of exhibiting was limited to the arrangement of architectural elements within the exhibition space. However, over time, it began to draw from various design disciplines. Notably, during the World's Fairs, exhibition design assumed a showcase function and became one of the first examples of strong integration between graphic design and exhibition environments. As typography used for informational purposes became a core element of graphic design starting in the 1940s, it also emerged as a key narrative tool in exhibition design. The second chapter of this thesis evaluates typographic legibility and the impact of related parameters on exhibition practices. While exhibition titles that function like logos carry emotional and narrative weight, texts prepared for the purpose of conveying information require highly technical decisions and parameters to ensure accessibility for visitors of varying age and cultural backgrounds. These parameters, although not absolute, are informed by neurological research and experimental observations and are largely regarded as a consensus among experts. In this context, not only the structure, proportions, and details of letterforms but also the holistic balance of text blocks as visual masses must be considered. In the final chapter of the thesis, the exhibition design project for the Archaeological Artefacts Floor of the Yaşar Museum is examined and evaluated with a focus on the application of typographic parameters in relation to legibility and readability within the exhibition design process.
Benzer Tezler
- İstanbul'da müze olarak tasarlanan yapıların mimari kimlik bağlamında irdelenmesi
Examination of structures designed as museums in Istanbul in the context of architectural identity
ÖZLEM YARIMAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMEN ÖZER
- Arkeoloji müzelerinde etkileşim tasarımı yaklaşımları ve iç mekan sergileme tasarımı biçimlenişleri
Interaction design approaches and interior exhibit design formations in archeology museums
ZÜBEYDE EFENDİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkBaşkent Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL BİLGE ÖZDAMAR
- Bilgilendirme tasarımında teknoloji kullanımı: Çağdaş sanat müzesi uygulama önerisi
Using technology in information design: Contemporary art museum implementation proposal
BERK MEHMET ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarYeditepe ÜniversitesiGrafik Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDE AKDAĞ SATIR
- Çağdaş sanat müzesi mekânlarında form ve işlevin negatif-pozitif etkileşimi, yorum ve çözüm önerileri
Negative-positive interaction of form and functionality, in the spaces of contemporary art museums, suggestions and proposed solutions
EMEL BAŞARIK AYTEKİN
Doktora
Türkçe
2013
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. BURAK TANSEL
- Dadaizmin modern sanat müzelerindeki sergileme yöntemlerine etkisi
The impact of dadaism on display methods in modern art museums
AYÇA GÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel Sanatlarİstanbul ÜniversitesiMüze Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNER SAĞIR