Geri Dön

Mâverdî'nin aile hukukuyla ilgili ahkâm ayetlerine yaklaşımı (el-Hâvi'l-Kebîr adlı eseri bağlamında)

Al-Māwardī's approach to the Qur'anic legal verses on family law (In the context of his work al-Hāwī al-Kabīr)

PDF İndir

  1. Tez No: 963724
  2. Yazar: ÖMER FARUK SAMİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDULAZİZ HATİP
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 281

Özet

Bu çalışmada, Mâverdî'nin (ö. 450/1058) el-Hâvi'l-Kebîr adlı eserinde aile hukukuna dair meselelerde ahkâm ayetlerine yaklaşımı, tefsirî ve fıkhî perspektifler ışığında incelenerek klasik fıkıh literatürünün Kur'ân merkezli yapısı ortaya konulmakta; fukahanın Kur'ân'ı nasıl yorumladıkları ve ondan nasıl hüküm istinbatında bulunduklarına dikkat çekilmektedir. Zira Kur'ân ahkâmını doğrudan konu edinen fıkıh eserlerinde Kur'ân, teşrî'in ilk ve en önemli kaynağı kabul edilmiş; fakîhler de belirli usûlî prensipler çerçevesinde hemen her meselede Kur'ân'a müracaat etmişlerdir. Bu bağlamda, çalışmada Mâverdî'nin aile hukukuna dair ahkâm ayetlerini ele alış tarzı, fıkıh kitaplarındaki sıralama dikkate alınarak konulu bir yöntemle incelenmiş; böylece her meseleye ilişkin deliller bir arada değerlendirilerek konunun bütüncül biçimde anlaşılması hedeflenmiştir. Sonuç olarak bu tez, Mâverdî'nin fıkıh ilmindeki önemini vurgulamakta; el-Hâvi'l-Kebîr'in yalnızca bir fıkıh metni değil, aynı zamanda Kur'an tefsiri açısından da kıymetli bir kaynak olduğunu göstermektedir. Çalışma, İslam düşünce tarihinde fıkıh ve tefsir ilimlerinin ayrılmaz bağını Mâverdî örneği üzerinden somutlaştırarak gelecekteki fıkıh ve tefsir usûlü araştırmaları için zemin hazırlamaktadır. Elde edilen bulgular, klasik fıkıh metinlerinin Kur'ân ayetlerine yaklaşımının sanılandan daha derin ve metodolojik olduğunu ortaya koymuş; böylece tefsir-fıkıh ilişkisine yeni bir bakış açısı kazandırmıştır.

Özet (Çeviri)

This study examines al-Māwardī's (d. 450/1058) approach to the Qur'anic legal verses (āyāt al-aḥkām) on family law in his work al-Hāwi al-Kabīr, from both exegetical and juristic perspectives. By doing so, it reveals the Qur'an-centered structure of the classical fiqh literature and highlights how Muslim jurists interpreted the Qur'an and derived legal rulings from it. Since the Qur'an is regarded as the primary and most authoritative source of legislation in works that directly address Qur'anic legal rulings, jurists consistently referred to it within a framework of established uṣūlī principles. In this context, the study analyzes al-Māwardī's treatment of the Qur'anic legal verses related to family law through a topical method, following the order found in fiqh manuals. Thus, all relevant evidences are presented together in order to provide a holistic understanding of the issues. In conclusion, this dissertation emphasizes al-Māwardī's significance in the field of Islamic jurisprudence and demonstrates that al-Hāwi al-Kabīr is not only a work of fiqh but also a valuable source for Qur'anic exegesis. The study concretizes the inseparable bond between fiqh and tafsīr in the history of Islamic thought through the example of al-Māwardī, thereby providing a foundation for future research in both legal and exegetical methodologies. The findings reveal that the approach of classical fiqh texts to the Qur'an is deeper and more methodological than often assumed, offering a fresh perspective on the relationship between tafsīr and fiqh.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    922617

    اختيارات أبي إسحاق المروزي في فقه الأسرة كتاب الحاوي أنموذجا

    Ebû İshâk el-Mervezî'nin aile fıkhındaki ihtiyârları 'Kitâbu'l-Hâvî Örneği'

    MUHAMMED HAMMUD

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2025

    DinAksaray Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN GÜZEL

  2. Tez No

    241921

    Maverdi'nin siyasal düşüncesinde meşruiyet sorunu

    The matter of legitimacy in al-Mawardi?s political thought

    KAMBER ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Siyasal BilimlerKocaeli Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü

    DOÇ. DR. EMRE BAĞCE

  3. Tez No

    537029

    Mâverdî'nin el-Ahkâmü's-Sultâniyye'si ile Cüveynî'nin el-Gıyâsî'sinin Siyâsî-Fıkhî ahkâm açısından Mukayesesi (İmâmet konuları örneği)

    A Comparison of al-Māwardī's al-Ahkām al-Sultāniyya and al-Juwaynī's al- Ghyāthī in terms of Politico-Juridical Ahkām (The Case of subjects related to imāmah)

    MUDDESSİR DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ERDOĞAN

  4. Tez No

    351742

    Maverdi'nin Edebü'd-Dünya ve'd-Din adlı eserinde ahlak eğitimi

    Moral education in Maverdi's Edebu'd-Dunya ve'd-Din

    SUAT AKSAKAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET FARUK BAYRAKTAR

  5. Tez No

    357809

    Mâverdî'nin en-Nüket ve'l-Uyûn adlı tefsirinde isrâiliyyât

    Isra'iliyyat in Mâwardî's Exegesis: Al-Nukat wa'l-Uyûn

    ENES BÜYÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA HOCAOĞLU

Geri Dön