ABD ulusal güvenlik strateji belgelerinde Türkiye (1990- 2017)
Turkey in US national security documents (1990-2017)
- Tez No: 963883
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SEYFETTİN EROL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
İlk kez Çiçero (M.Ö. 106-143) tarafından kullanıldığı iddia edilen ve etimolojik olarak kökeni Antik Yunan'a kadar dayandırılan güvenlik kavramı, I. yüzyıldan itibaren Pax-Romana (Roma Barışı) bağlamında siyasi bir kavram olarak kullanılmıştır. Bütün siyasi tarih boyunca kullanılan ve kullandığı döneme ve tanımı yapan aktöre göre değişik anlamlar yüklenen güvenlik, güvenlik en genel tanımla sahip olunan değerlere yönelik herhangi bir tehdidin olmaması ve söz konusu değerlere bir saldırı olacağı korkusunun bulunmaması halidir. Güvenliğin tanımı yapılırken en temel olgu olarak ele alınan tehdit ise güvenlik olgusuyla ayrılmaz bir ilişkiye sahip olup başka devletlerden, devlet dışı aktörlerden veya çevresel faktörlerden kaynaklı güvenliği olumsuz etkileyen durum olarak tanımlanabilir. Uluslararası ilişkiler bağlamında devletlerin güvenliğe yaklaşımını belirleyen strateji ise ulusun ya da uluslar topluluğunun, barış ve savaşta benimsenmesi gereken politikalar bağlamında politik, askeri, ekonomik ve psikolojik güçleri bir arada kullanma bilimi ve sanatıdır. Bu üç kavram ışığında devletler tehditlerden özgür kalabilmek amacıyla yani güvenliklerini tesis etmek amacıyla stratejiler oluştururlar. Literatürde çeşitli adlandırmalar söz konusu olsa da Amerika Birleşik Devletleri (ABD) karar alıcıları bu metinleri ulusal güvenlik strateji belgeleri olarak adlandırmaktadır. Ulusal güvenlik stratejisini temelini Ulusal Güvenlik Konseyi ve Ulusal Güvenlik Kaynakları Kurulu üzerinden şekillendiren ABD'nin 1990 sonrası Ulusal Güvenlik Strateji Belgeleri'ne bakıldığında Sovyetler Birliği tehdidinden kurtulan Türkiye'nin daha bağımsız hareket etme endişesi taşındığı görülmektedir. Buna karşın belgelerde 1990'lı yıllarda başta post-Sovyet alan olmak üzere birçok bölgede ABD'nin çıkarlarıyla Türkiye'nin politikalarının örtüştüğü ifade edilmiştir. Bu nedenle de ulusal güvenlik strateji belgelerinde sayıca az da olsa Türkiye'den övgüyle bahsedilmiş ve işbirliğinin önemi vurgulanmıştır. Ancak Obama döneminden itibaren ilişkilerdeki negatif yönlü etkileşim belgelere de yansımış ve Türkiye ifadesine belgelerde yer verilmemiştir.
Özet (Çeviri)
The concept of security, which is claimed to have been used for the first time by Cicero (106-43 BC) and whose roots etymologically date back to Ancient Greece, has been used as a political concept in the context of Pax-Romana (Roman Peace) since the 1st century. Security, which has been used throughout political history and which has different meanings depending on the period it is used and the actor who defines it, in the most general definition, is the absence of any threat to the values held and the absence of the fear of an attack on these values. The threat, which is considered as the most basic phenomenon when defining security, has an inseparable relationship with the security phenomenon and can be defined as a situation that negatively affects security originating from other states, non-state actors or environmental factors. The strategy that determines the approach of states to security in the context of international relations is the science and art of using political, military, economic and psychological forces together in the context of policies that should be adopted in peace and war by the nation or the community of nations. In the light of these three concepts, states create strategies in order to be free from threats, that is, to establish their security. Although there are various names in the literature, the decision-makers of the United States of America (USA) refer to these texts as national security strategy documents. When the post-1990 National Security Strategy Documents of the USA, which shaped the basis of its national security strategy through the National Security Council and the National Security Resources Board, are looked at, it is seen that Turkey, which got rid of the threat of the Soviet Union, was worried about acting more independently. On the other hand, it was stated in the documents that the interests of the USA and Turkey's policies overlapped in many regions, firstly the post-Soviet area, in the 1990s. For this reason, in national security strategy documents, albeit few, Turkey was praised and the importance of cooperation was emphasized. However, since the Obama's era, the negative interaction in relations was reflected in the documents, and the expression of Turkey was not included in the documents.
Benzer Tezler
- Soğuk savaş sonrası değişen güvenlik kavramı çerçevesinde;terörizm ve NATO
Terrorism and NATO in relation with changing security concept of post-cold war era
ERCAN PEKCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Uluslararası İlişkilerKaradeniz Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GÖKHAN KOÇER
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- Trump dönemi Amerikan güvenlik politikasında NATO'nun araçsallaştırılması
Instrumentalization of NATO in American security policy in the Trump period
HÜSEYİN ADATEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Uluslararası İlişkilerTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALDUN YALÇINKAYA
- 'Terörizme karşı savaş' stratejisi kapsamında devlet dışı silahlı aktörlerin vekil aktör olarak kullanımı ve güvenlik gücü yardımı: ABD-YPG örneği
The use of non-state armed groups as proxy actor in the strategy of 'War against terrorism' and security force assistance: UZA-YPG case
ÖMER FURKAN DEMİRCİ
Doktora
Türkçe
2025
Uluslararası İlişkilerMilli Savunma ÜniversitesiUluslararası Güvenlik ve Terörizm Anabilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN YENAL