Bazı fiğ (vicia SPP.) tür ve çeşitlerinin tuz stresi altında çimlenme, fide gelişimi ve biyokimyasal özelliklerinin belirlenmesi
DETERMINATION OF GERMINATION, SEEDLING GROWTH AND BIOCHEMICAL PROPERTIES OF SOME VETCH (Vicia spp.) SPECIES AND CULTIVARS UNDER SALINITY STRESS
- Tez No: 963919
- Danışmanlar: PROF. DR. SATI UZUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Vicia sativa, Vicia narbonensis, Vicia pannonica, tuz stresi, çimlenme, biyokimyasal yanıtlar, Vicia sativa, Vicia narbonensis, Vivia pannonica, salinity stress, germination, biochemical responses
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Dünyada ve Türkiye'de bitkisel üretimi sınırlayan en önemli abiyotik stres faktörlerinden biri tuzluluktur. Bu çalışmada, bazı fiğ tür ve çeşitlerinin çimlenme ve erken fide döneminde tuz stresine tepkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, yedi yaygın fiğ çeşidi (Alper, Görkem, Cumhuriyet-99, Kıralkızı, Selçuk-99, Şahinbey, Ürkmez), beş Macar fiği çeşidi (Akçalar, Altınova-2002, Atom, Enes, Oğuz-2002) ve beş koca fiğ çeşidi (Bozdağ, Tarman-2002, Balkan, Karakaya, Özgen) olmak üzere 17 çeşit kullanılmıştır. Beş farklı tuz dozunda (0, 5, 10, 15 ve 20 dS/m NaCl) çimlendirilen çeşitlerde; çimlenme yüzdesi, ortalama çimlenme süresi, çimlenme oranı indeksi, çimlenme indeksi, kök ve sürgün uzunluğu, fide yaş ve kuru ağırlığı ile kök ve sürgünlerde fosfomolibden yöntemiyle toplam antioksidan aktivite, DPPH radikali süpürme aktivitesi, toplam fenolik, flavonoid, prolin, hidrojen peroksit ve malondialdehit (MDA) miktarları saptanmıştır. Araştırma sonucunda, ortalama çimlenme süresi hariç incelenen tüm çimlenme ve fide büyüme özellikleri artan tuz dozları ile azalmıştır. En yüksek değerler kontrol grubunda, en düşük değerler ise 20 dS/m tuz seviyesinde elde edilmiştir. Artan tuz dozları, tüm çeşitlerde sürgün ve köklerde fosfomolibden yöntemiyle toplam antioksidan aktivitede, DPPH radikali süpürme aktivitesinde, toplam fenolik, flavonoid, prolin, hidrojen peroksit ve MDA miktarında artışa neden olmuştur. Koca fiğ çeşitlerinin tamamında sürgün ve kök uzunluğu ile fide yaş ve kuru ağırlıklarında meydana gelen kayıpların 15 ve 20 dS/m tuz seviyelerinde sırasıyla %55 ve %70'in de üzerine çıktığı belirlenmiştir. Genel olarak incelenen yaygın fiğ ve Macar fiği çeşitlerinin 15 ve 20 dS/m tuz seviyelerine koca fiğ çeşitlerinden daha toleranslı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Salinity is one of the most important abiotic stress factors limiting plant production in the world and in Turkey. In this study, the responses of some vetch species and cultivars to salinity stress during germination and early seedling stages were investigated. For this purpose, a total of 17 cultivars were used, including seven common vetch cultivars (Alper, Görkem, Cumhuriyet-99, Kıralkızı, Selçuk-99, Şahinbey, Ürkmez), five Hungarian vetch cultivars (Akçalar, Altınova-2002, Atom, Enes, Oğuz-2002), and narbonne vetch cultivars (Balkan, Bozdağ, Karakaya, Özgen, Tarman-2002). The cultivars were germinated under five different salinity levels (0, 5, 10, 15, and 20 dS/m NaCl), and germination percentage, mean germination time (MGT), germination rate index, germination index, root and shoot length, seedling fresh and dry weight, as well as total antioxidant activity, DPPH radical scavenging activity, total phenolic and flavonoid contents, proline and hydrogen peroxide, and malondialdehyde (MDA) contents in roots and shoots were determined. As a result, all germination and seedling growth traits, except for MGT, decreased with increasing salinity levels. The control group had the highest values, whereas the lowest occurred at 20 dS/m salinity. Furthermore, with increasing salinity levels, total antioxidant activity (phosphomolybdenum method), DPPH radical scavenging activity, total phenolic, flavonoid, proline, hydrogen peroxide, and MDA contents in both shoots and roots of all cultivars increased. It was determined that reduction in shoot and root lengths, as well as seedling fresh and dry weight, exceeded 55% and 70% in all narbonne vetch cultivars at 15 and 20 dS/m salinity levels, respectively. Overall, it was concluded that the common vetch and Hungarian vetch cultivars examined were more tolerant to 15 and 20 dS/m salinity levels to the narbonne vetch cultivars.
Benzer Tezler
- Bazı yem bitkilerinin toprak mikroflorasına etkisi, topraktan izole edilen Bacillus türlerinin bazı özelliklerinin belirlenmesi
Effect of some feed plants on soil microflora and determination of some features of Bacillus species isolated from soil
FADİME TOPÇAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
BiyolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN DIĞRAK
- Farkılı gübre dozu uygulamalarının bazı fiğ (vicia spp. ) türlerinin verim ve verim öğelerine etkileri üzerine bir araştırma
A Research of different fertilizer doses applications on some vetch (vicia spp.) species yield and components in Isparta ecological conditions
NURETTİN AKKEÇİLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAHİT BALABANLI
- Farklı hasat zamanlarının bazı fiğ (Vicia spp.) türlerinin ot verim ve kalitesi üzerine etkileri
The effects of different harvest times on forage yield and quality of some vetch (Vicia spp.) species
İHSAN ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEVLÜT TÜRK
- Isparta ekolojik koşullarında farklı ekim ve hasat zamanlarının bazı fiğ (Vicia spp.) türlerinin ot verim ve kalitesi üzerine etkileri
The effects of different sowing and harvest times on forage yield and quality of some vetch (Vicia spp.) species under Isparta ecological conditions
ELVAN GÜZELOĞULLARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEBAHATTİN ALBAYRAK
- Diyarbakır ili doğal florasından toplanan fiğ (vicia ssp.) türlerinde bazı morfolojik özelliklerin belirlenmesi üzerine bir araştırma
An Investigation on determination of some morphological characters of vetch (vicia ssp.) species collected from Diyarbakır natural flora
ÖZCAN ÖCAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatDicle ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET BAŞBAĞ