Geleneksel Türk motiflerinin karelaj yöntemi ile deri sanatına yansıması ve uygulanması
Refelection and application of traditional Turkish motif's in leather art with karelaj (grid-based) metod
- Tez No: 964406
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN TOKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Anadolu Kültürü, Türk Motifleri, Deri Sanatı, Karelaj Yöntemi, Geleneksel El Sanatları, Dijital Tasarım, Kültürel Sürdürülebilirlik, Ankara Yöresi, Anatolian Culture, Turkish Motifs, Leather Art, Karelaj (Grid-Based) Method, Traditional Crafts, Digital Design, Cultural Sustainability, Ankara Region
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Görsel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Geleneksel Türk Motiflerinin Karelaj Yöntemi ile Deri Sanatına Yansıması ve Uygulanması Anadolu'nun zengin kültürel mirası, geleneksel el sanatları aracılığıyla günümüze kadar taşınmıştır. Bu mirasın önemli unsurlarından biri, sembolik anlamlar barındıran Türk motifleridir. Modernleşme süreciyle birlikte unutulma riski taşıyan bu değerlerin korunması ve çağdaş tasarım dünyasında yaşatılması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda yürütülen bu tez çalışmasının temel amacı, geleneksel Anadolu Türk motiflerinin kültürel anlamlarını analiz etmek, dijital tasarım araçlarıyla yeniden yapılandırmak ve deri sanatında uygulanabilirliğini ortaya koymaktır. Araştırma kapsamında, halı, kilim, heybe gibi dokuma eserlerinden 10 adet geleneksel Türk motifi seçilmiştir. Bu motifler, AutoCAD yazılımı kullanılarak parametrik çizim teknikleriyle dijital ortama aktarılmıştır. Karelaj sistemiyle gerçekleştirilen bu süreçte motiflerin özgün yapısı ve estetik değerleri korunmuştur. Dijitalleştirilen motifler, modern tasarım anlayışıyla harmanlanarak 2 çanta, 1 cüzdan ve 1 kemer olmak üzere toplam 4 farklı deri ürünü üzerinde uygulanmıştır. Tezin özgün değeri; geleneksel Türk motiflerinin Karelaj yöntemiyle yeniden tasarlanarak, el sanatları ve çağdaş tasarım disiplinleri arasında köprü kurmasıdır. Ayrıca, deri işlemeciliği gibi kaybolmaya yüz tutmuş bir zanaata modern bir perspektif kazandırarak, kültürel sürdürülebilirliğe katkı sağlamaktadır. Çalışma, sadece teorik bir analiz sunmakla kalmayıp, sanatsal üretim süreçlerinde kullanılabilecek somut tasarım örnekleri ve uygulama yöntemleri geliştirmiştir. Sonuç olarak, bu tez, geleneksel motiflerin dijital dönüşümünü ve modern tasarım alanındaki potansiyel kullanımını ortaya koyarak, kültürel mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması noktasında önemli bir model sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Reflection and Application of Traditional Turkish Motifs in Leather Art with Karelaj (Grid-Based) Method The rich cultural heritage of Anatolia has been preserved through traditional crafts, with symbolic Turkish motifs playing a significant role in this legacy. However, modernization poses a threat to the continuity of these cultural values, necessitating innovative approaches for their preservation and adaptation to contemporary design practices. This thesis aims to analyze the cultural significance of traditional Anatolian Turkish motifs specific to the Ankara region, reconstruct them using digital design tools, and explore their applicability in leather art. Within the scope of the research, 10 traditional Turkish motifs were selected from woven works such as carpets, rugs and saddlebags. These motifs were digitized through parametric drawing techniques using AutoCAD software, ensuring the preservation of their original structure and aesthetic value via a grid system. The digitized motifs were then integrated into a modern design framework and applied to 4 leather products, including 2 bags, 1 wallets, and 1 belts. The original contribution of this thesis lies in redesigning traditional Turkish motifs through the Karelaj (grid-based) method, thereby establishing a bridge between traditional crafts and contemporary design disciplines. Furthermore, by bringing a modern perspective to leather craftsmanship, which is on the verge of disappearing, the study contributes to cultural sustainability. In addition to offering a theoretical analysis, this research has developed concrete design examples and application methods that can be utilized in artistic production processes. In conclusion, this thesis presents a comprehensive model for preserving cultural heritage through the digital transformation of traditional motifs and demonstrates their potential integration into modern design disciplines, ensuring their transmission to future generations.
Benzer Tezler
- Geleneksel Türk motiflerinin modern mobilya üretim sürecinde tasarımı ve uygulanması
Design and application of traditional Turkish motives in furniture manufacturing process
ENVER EŞREF GÜLTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH SÜTÇÜ
- Klasik Osmanlı dönemi geleneksel Türk motiflerinin dokuma ve çini tekniklerinde etkilenme ve gelişme süreci
Process of development and influence in sewing and tila technics of classical Ottoman period traditional motives
NEZİHE UFUK BAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. AYDIN UĞURLU
- Türk çizgi filmlerde geleneksel Türk motiflerinin kullanılması: TRT Çocuk örneği
The use of traditional Turkish motifs in Turkish cartoons: The example of TRT Children
EMİRHAN ZAFER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
El SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. DR. GÜLTEKİN AKENGİN
- Geleneksel Türk motifleri ile oluşturulan kırkyama görünümlü dijital desen ve baskı uygulamaları
Patchwork-looking digital patterns and print applications created with traditional Turkish motifs
FURKAN PIHTILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEN GEYİK DEĞERLİ
- Çini sanatında kullanılan naturalist çiçeklerin dini-tasavvufi sembolik anlamları
The religious and sufi symbolic meanings of naturalistic flowers used in cini art
HAVVA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. FUNDA KOÇER