Biyokimya laboratuvarında ölçülen endojen kreatinin klirensi değerleri ile CKD-EPI formülü ile hesaplanan glomerül filtrasyon hızı değerleri arasında korelasyonun incelenmesi: 3 yıllık üniversite hastanesi deneyimi
Investigation of the correlation between endogenous creatinine clearance values measured in a biochemistry laboratory and glomerular filtration rate values calculated using the CKD-EPI formula: A 3-year university hospital experience
- Tez No: 964414
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED SEYİTHANOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyokimya, Biochemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 52
Özet
Böbrekler, metabolik atıkların uzaklaştırılması, sıvı ve elektrolit dengesinin korunması ve asit-baz dengesinin sürdürülmesi gibi vücudun iç dengesini sağlamak için hayati görevler üstlenir. Glomerüler filtrasyon hızı (GFR), böbreklerin birim zamanda ne kadar plazmayı süzebildiğini gösteren bir ölçümdür ve böbrek fonksiyonlarını değerlendirmede ana belirleyicilerden biridir. Sağlıklı erişkin bireylerde GFR genellikle 90–120 mL/dk/1.73 m² aralığındadır; yaş ilerledikçe bu değerde doğal olarak azalma gözlenir. GFR'yi doğrudan ölçen bazı yöntemler mevcuttur. Doğrudan yöntem olarak inülin, iotalamat ya da radyoizotoplar kullanılarak yapılan testler oldukça doğru sonuçlar verir. Ancak bu yöntemlerin zaman alıcı olması ve maliyetlerinin yüksek olması önemli dezavantajlarındandır. Ayrıca hastalar için zahmetlidir. Bu nedenle, rutin uygulamalarda GFR'yi dolaylı olarak tahmin etmeye yarayan hesaplamalar da kullanılmaktadır. Tahmini GFR (eGFR), serum kreatinin, yaş, cinsiyet ve ırk değişkenlerinin kullanıldığı formüller vasıtasıyla hesaplanır. En popüler formüller Cockcroft-Gault, Modification of Diet in Renal Disease (MDRD) ve Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration (CKD-EPI) formülleridir. CKD-EPI GFR değeri 60 mL/dk/1.73 m²'nin üzerindeki insanlarda daha doğru sonuç vermesinin yanında yaşlılarda ve kas kütlesi farklılık gösteren bireylerde daha az hata oranı göstermesi dolayısıyla yaygın kullanıma sahiptir. Bazı durumlarda eGFR, kişinin gerçek böbrek fonksiyonunu tam olarak yansıtmayabilir. Buna neden olan durum kreatinin sadece böbreğin süzme kapasitesine spesifik olarak düzeylerinde değişiklik olmamasıdır. Kas kütlesi, beslenme durumu, ilaç kullanımı ve hidrasyon seviyesi gibi bazı durumlar da kreatinin düzeylerinde değişikliğe sebep olur. İleri yaş veya malnütrisyon serum kreatinin seviyelerinde düşüklüğe sebep olabilir ki bu durumda eGFR değeri normal olarak hesaplanır. Bunun sonucunda kronik böbrek hastalığı teşhis edilememiş, yalancı negatiflik ortaya çıkmış olur. Bu durumlarda endojen kreatinin klirensi ile GFR değerlendirmesi daha güvenilir olarak değerlendirilebilir. Kreatinin klirensi, aynı zamanda alınan kan ve idrar örneklerinde yapılan kreatinin ölçümü ile elde edilen kreatinin değerleri kullanılarak hesaplanır. Kreatinin klirensi GFR'nin dolaylı bir göstergesi olarak kronik böbrek hastalığı tanı, takip, prognoz ve tedavi süreçlerinde genellikle kullanılmaktadır. Kreatinin klirensi ile yapılan hesaplamanın doğruluğu ve güvenilirliği açısından 24 saat idrar toplama çok önem arzetmekte ve 24 saatlik idrarın doğru toplanmaması en büyük hata kaynağını oluşturmaktadır. Farklı toplumların genetik yapıları, yaşam tarzları ve sosyoekonomik özellikleri GFR hessaplama araçlarının doğruluğunu ve validasyon sonuçlarını etkileyebilir. Her toplum için bu araçların validasyon çalışmaları önem arzetmektedir. Bu çalışmada, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Biyokimya Laboratuvarı'nda 2019–2022 yılları arasında 24 saatlik idrarla kreatinin klirens ölçümü yapılan hastaların verileri retrospektif olarak toplandı. Bu hastalara ait kreatinin klirens sonuçları ile CKD-EPI formülü kullanılarak hesaplanan eGFR değerleri karşılaştırılmıştır. Çalışmanın amacı, CKD-EPI formülünün bu toplumda validasyonunu değerlendirmek, cinsiyet gibi değişkenlere göre formülün geçerliliğindeki farklılıkları ortaya koymak ve bu sayede klinik karar süreçlerine katkı sağlamaktır. Bu bulgular, özellikle orta ve ileri evre böbrek yetmezliği olan bireylerde yöntemler arasında anlamlı klinik farklılıkların oluşabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The kidneys play a vital role in maintaining the body's internal balance, including regulating metabolic waste products, fluid and electrolyte balance, and acid-base balance. Glomerular filtration rate (GFR) is a measurement of how much plasma the kidneys can filter per unit of time and is one of the main determinants of kidney function. In healthy adults, GFR is generally between 90–120 mL/min/1.73 m²; this value naturally decreases with age. Several methods exist that directly measure GFR. Tests carried out using inulin, iothalamate, or radioisotopes as direct methods provide highly accurate results. However, their time-consuming and high cost are significant drawbacks. It is also cumbersome for patients. Therefore, in routine practice, calculations that indirectly estimate GFR are also used. Estimated GFR (eGFR) is calculated using formulas that use serum creatinine, age, gender, and race. The most popular formulas are the Cockcroft-Gault, Modification of Diet in Renal Disease (MDRD), and Chronic Kidney Disease Epidemiology Collaboration (CKD-EPI). The CKD-EPI GFR value is widely used because it provides more accurate results in individuals over 60 mL/min/1.73 m² and has a lower error rate in the elderly and individuals with varying muscle mass. In some cases, eGFR may not fully reflect a person's true kidney function. This is because creatinine levels are not specifically affected by the kidney's filtering capacity. Certain conditions, such as muscle mass, nutritional status, medication use, and hydration levels, also cause changes in creatinine levels. Advanced age or malnutrition can cause serum creatinine levels to drop, resulting in a normal eGFR value. Consequently, chronic kidney disease may not be diagnosed, resulting in a false-negative result. In these cases, GFR assessment using endogenous creatinine clearance can be considered more reliable. Creatinine clearance is also calculated using creatinine values obtained from blood and urine samples. Creatinine clearance is often used as an indirect indicator of GFR in the diagnosis, follow-up, prognosis, and treatment of chronic kidney disease. For the accuracy and reliability of creatinine clearance calculations, 24-hour urine collection is crucial, and inaccurate 24-hour urine collection is the largest source of error. The genetic makeup, lifestyle, and socioeconomic characteristics of different populations can affect the accuracy and validation results of GFR calculation tools. Validation studies of these tools are important for each population. In this study, data from patients who underwent 24-hour urine creatinine clearance measurements between 2019 and 2022 at the Biochemistry Laboratory of Health Practice and Research Hospital in Kahramanmaraş Sütçü İmam University were retrospectively collected. Creatinine clearance results for these patients were compared with eGFR values calculated using the CKD-EPI formula. The aim of this study was to evaluate the validation of the CKD-EPI formula in this population, to identify differences in its validity based on variables such as gender, and to contribute to clinical decision-making. These findings suggest that significant clinical differences may occur between the methods, particularly in individuals with moderate and advanced renal failure.
Benzer Tezler
- Laboratuvarımızda immünometrik yöntemle ölçülen testlerin ölçüm belirsizliğinin hesaplanması
Calculation of the measurement uncertainty of tests measured using immunometric methods in our laboratory
MUSTAFA ŞAHİNER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Biyokimyaİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiBiyokimya (Tıp) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP ÇUHADAR
- Uyuşturucu madde analizlerinde ölçüm belirsizliği ve test performansının değerlendirilmesi
Evaluation of measurement uncertainty and test performance in drug substance analyzes
GÜL ZAKİRE SARAÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Biyokimyaİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SALİHA AKSUN
- Laboratuar hasta verileri kullanılarak bazı hemogram değerlerinde yaş grupları arasında farklılıkların araştırılması
Analyzing the difference of hemogram values between the age groups by using the laboratory patien data
ÜMİT GÖRDÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyokimyaDicle ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLTEN TOPRAK
- Erken gebelikte transvajinal ultrasonografi ile ölçülen kroiodesidual kalınlığın, maternal serum ß hcg değerleri ve uterin arter doppler indeksleri ile korelasyonu ve gebelik sonucuyla ilişkisi
Measurement of choriodecidual thickness by transvaginal ultrasound and measurement of maternal serum ß hcg, uterin artery doppler indexes and their association with pregnancy outcomes.
ZEYNEP BAĞLAN BAYRAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Kadın Hastalıkları ve DoğumEge ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEDİM KARADADAŞ
- Ektopik gebelik tanısı alan hastalarda metotreksat tedavisi öncesi ölçülen serum folik asit düzeyinin tedavi başarısındaki etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effect of serum folic acid level measured before methotrexate treatment on treatment success in patients diagnosed with ectopic pregnancy
ECE ÇAVUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık BakanlığıKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL BURAK GÜLTEKİN
UZMAN TUĞBA AĞBAL