Dezavantajlı bölgelerde okul terki riski bulunan ergenlerde yılmazlığın incelenmesi
An examination of resilience among adolescents at risk of school dropout in disadvantaged areas
- Tez No: 964508
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ŞAM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu araştırmanın amacı, dezavantajlı bölgede öğrenimlerine sürdüren okul terki riski altında bulunan yılmaz öğrencilerin koruyucu ve risk faktörlerini keşfetmektir. Araştırmanın amacı doğrultusunda nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik deseni tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu ölçüt örnekleme yöntemi ile belirlenen 14 gönüllü öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu ve olumsuz yaşam olayları formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analiz yolu ile analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre koruyucu ve risk faktörleri dört ana tema (birey, aile, okul ve çevre) altında toplanmıştır. Koruyucu faktörler arasında bireysel düzeyde öğrencilerin azimli oluşu, geleceğe dair umut taşıması, içsel motivasyon geliştirmesi ve zorluklardan ders çıkarma becerisi öne çıkmaktadır. Aile teması altında, öğrencilerin eğitim süreçlerinde ailelerinden gördüğü duygusal destek, eğitime teşvik edici tutumlar ve maddi destekleyici yaklaşımlar dikkat çekmektedir. Okul teması kapsamında ise öğretmenlerin akademik teşviği ve olumlu öğretmen tutumu öğrenciler için güçlü bir koruyucu unsur oluşturmaktadır. Çevresel koruyucu faktörler arasında, öğrencilere yönelik teşvik edici sosyal çevre etkisi ve özellikle akraba ya da akranlardan gelen olumlu yönlendirmeler ön plana çıkmaktadır. Öte yandan, risk faktörleri kapsamında en sık karşılaşılan risk faktörünün çevresel sorunlar olduğu görülmüştür. Bu sorunlar arasında mahallenin ve okul çevresinin güvenlik sorunları, sosyal baskı, ulaşım güçlüğü ve çevrenin eğitime yönelik olumsuz tutumu yer almaktadır. Bireysel riskler açısından öğrencilerin düşük motivasyon yaşaması, içsel çatışmalar, dikkat dağınıklığı ve sosyal kaygı gibi psikolojik ve bilişsel sorunlarla karşılaştıkları görülmektedir. Okul kaynaklı riskler arasında öğretmen ilgisizliği, rehberlik hizmetlerinden yararlanamama, disiplin sorunları ve öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine uygun olmayan eğitimi almaları dikkat çekmektedir. Aile temelli riskler ise düşük sosyo-ekonomik düzey, ailenin eğitime olumsuz yaklaşımı, ev içi sorumluluklar ve yeterli desteğin sağlanamaması şeklinde sıralanabilir. Elde edilen bu bulgular ışığında tartışma yapılmış ve alan çalışanları ve politika yapıcılara öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to discover the protective and risk factors of resilient students who are at risk of dropping out of school while continuing their education in disadvantaged areas. In line with the aim of the study, the phenomenological design was preferred among qualitative research designs. The study group consists of 14 volunteer students determined by the criterion sampling method. Semi-structured interview forms and adverse life events forms were used as data collection tools in the study. The data obtained were analysed using content analysis. According to the research findings, protective and risk factors were grouped under four main themes (individual, family, school and environment). Among the protective factors, the students' determination, hope for the future, development of internal motivation, and ability to learn from difficulties stand out at the individual level. Under the family theme, the emotional support students receive from their families during the education process, attitudes that encourage education, and financial support approaches are noteworthy. Within the school theme, teachers' academic encouragement and positive attitudes towards students constitute a strong protective factor. Among environmental protective factors, the encouraging social environment for students and, in particular, positive guidance from relatives or peers stand out. On the other hand, it has been observed that the most common risk factor is environmental problems. These problems include security issues in the neighbourhood and school environment, social pressure, transportation difficulties, and the environment's negative attitude towards education. In terms of individual risks, students are seen to experience psychological and cognitive problems such as low motivation, internal conflicts, attention deficit, and social anxiety. School-related risks include teacher indifference, inability to benefit from counselling services, disciplinary problems, and receiving education that is not suitable for students' interests and abilities. Family-based risks include low socio-economic status, the family's negative attitude towards education, domestic responsibilities, and lack of adequate support. Based on these findings, a discussion was conducted, and recommendations were presented to field workers and policymakers.
Benzer Tezler
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Dezavantajlı bölgelerdeki okullarda teknoloji kullanımının toplumsal eşitlik temelinde değerlendirilmesi
Evaluation of technology use in disadvantaged province schools on the basis of social equality
ÇAĞRI OMARKÖY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM ÇUHADAR
- Okul yöneticilerinin rolleri ile öğrenci iyi olma ilişkisinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
The relationship between school administrators' roles and student well-being: An analysis based on various variables
BURCU EROT
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT GÜRKAN GÜLCAN
- Dezavantajlı bölgelerde görev yapan okul müdürlerinin öğretimi geliştirmeye dönük liderlik davranışlarının incelenmesi
Examining the leadership behaviors of school principals working in disadvantaged areas aimed at improving instruction
GÜLSÜM YILDIZ DOĞUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÇAĞATAY KILINÇ
- Sosyoekonomik açıdan dezavantajlı bölgede yaşayan çocukların matematiksel akıl yürütme ve erken okuryazarlık becerilerinin incelenmesi
Investigation of the mathematical reasoning and early literacy skills of children living in socioeconomic disadvantaged regions
ERKUT ORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PELİN PİŞTAV AKMEŞE