Anayasa Mahkemesi'nin Ayşe Çiğdem Tekindağ kararınınyargılama hukuku güvenceleri, medenî usul hukuku ilkeleri ve zamanaşımı açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the Constitutional Court's decision on Ayşe Çiğdem Tekindağ in terms of trial law guarantees, civil procedure law principles, and the statute of limitations
- Tez No: 964524
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ CEM BUDAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Medenî Usul Kanununda (“HMK”) geçerli olan ilkelerden bazıları, ülkelere ve yasama işlemleri sırasında kabul edilen sisteme göre değişiklik gösterebilmektedir. Bununla birlikte, medenî usul hukukuna ait olduğu kabul edilen ve yargılama güvenceleri olarak adlandırılan diğer bazı ilkeler, kaynağını uluslararası sözleşmelerden ve Anayasa'dan almaktadır.Ayrıca Anayasada kabul edilen hukuk devleti ilkesi, Devletin kanunlarla sınırlandırılması anlamına gelirken aynı zamanda Devletin eylem ve faaliyetlerinin denetime tabi tutulmasını gerektirir. Hukuk Devleti ilkesi, sadece maddî hukuk düzenlemesinin yapılmasını değil, aynı zamanda bu düzenlemelerin uygulanabilirliğini gerektirir. Bu uygulama sırasında yaşanan hak ihlâlleri, ilk derece mahkemeleri ve yargı bütünlüğü içinde üst derece mahkemeleri tarafından denetlenebilmektedir. Bununla birlikte, usul hukuku ilkeleri olarak nitelenen ilkelerin denetimi yalnızca iç hukuk kanun yolları ile yapılmaktadır ve AYM ya da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (“AİHM”) başvuru mümkün değildir. Ancak yargılama güvenceleri olarak adlandırılan düzenlemelerin ihlâli halinde, iç hukuk yolları tüketildikten sonra AİHM'e başvurmak mümkündür. Yargılama güvenceleri olarak nitelenen bu ilkeler aynı zamanda İnsan Hakları Hukukunu ilgilendiren temel haklardandır. Söz konusu olan bu güvenceler aynı zamanda, yargısal temel haklar olarak nitelenmektedir. Bu çalışmaya konu Ayşe Çiğdem Tekindağ başvurusuna konu ilk derece mahkemesi kararında; davacıların, murislerinin bedelini ödeyerek satın aldığı taşınmaz hakkında yapılan kadastro ilk tespit işlemleri sırasında taşınmazın, murisleri adına tespit yapıldığını, sonradan kadastro ikinci işlemi ile, taşınmazın orman vasfı olduğu gerekçesi ile aynı taşınmazın bir kısmının Hazine adına tescilinin yapıldığı, bu sebeple maddî zarara uğranıldığı iddiası ile zararının tazmini için açılan dava, zamanaşımı nedeniyle reddedilmiştir. İç hukuk yollarının tüketilmesi sonrasında davacıların başvurusu üzerine AYM, hukuk devleti ilkesi gereği, idarenin işlemlerinin yargı yoluna tabi olduğu ve başvurucuların mahkemeye erişim haklarının ihlâl edildiğinin kabulüne karar vermiştir. Bu çalışmada, Anayasa Mahkemesi'nin (“AYM”) Ayşe Çiğdem Tekindağ kararı, yargılama hukuku güvenceleri, usul ilkeleri ve zamanaşımı kuralları açısından incelenmiştir. Bu bağlamda konu, medenî usul hukuku ilkelerinin sınıflandırılması ve önemi bakımından ele alınmıştır. AYM'nin Ayşe Çiğdem Tekindağ kararı, yargılama hukuku güvenceleri ve usul ilkelerinin uygulandığı yargı kararlarına güzel bir örnek teşkil etmekte ve maddî hukuk bakımından da zamanaşımı kurumunun hak arama özgürlüğü ve insan hakları hukuku bakımından da mahkemeye erişim ile bağlantısını ele almaktadır.
Özet (Çeviri)
Some of the principles applicable in the Civil Procedure Code (“CPC”) may vary across countries and the system adopted during legislative proceedings. However, other principles considered inherent in civil procedural law, referred to as due process safeguards, derive their origins from international conventions and the Constitution. Furthermore, the principle of the rule of law, as enshrined in the Constitution, means limiting the state by law, while simultaneously requiring the oversight of its actions and activities. The principle of the rule of law requires not only the establishment of substantive legal regulations but also the enforceability of these regulations. Violations of rights during this implementation can be reviewed by lower-instance courts and, within the framework of judicial integrity, by higher-instance courts. However, the principles referred to as procedural law are subject to review only through domestic legal channels, and appeals to the Constitutional Court or the European Court of Human Rights (“ECtHR”) are not possible. However, in cases of violations of provisions referred to as judicial safeguards, appeals to the ECtHR are possible after exhausting domestic legal remedies. These principles, referred to as judicial safeguards, are also fundamental rights related to human rights law. These safeguards are also considered fundamental judicial rights. In the first instance court decision concerning the Ayşe Çiğdem Tekindağ application, the subject of this study, the plaintiffs' first-instance decision stated that the property, purchased by paying the price of their heirs, was registered in their name during the initial cadastral survey. Later, during the second cadastral survey, a portion of the property was registered in the name of the Treasury on the grounds that the property was forested. The lawsuit filed for compensation for the damages was dismissed due to the statute of limitations. Following the exhaustion of domestic legal remedies, the Constitutional Court, upon the plaintiffs' application, ruled that, in accordance with the principle of the rule of law, the administrative actions were subject to judicial review and that the applicants' right of access to court had been violated. This Constitutional Court (“AYM”) decision on Ayşe Çiğdem Tekindağ addresses the legal guarantees, procedural rules, and statute of limitations. The topic in this context was chosen for its classification and importance in civil procedure and legal lists. The Constitutional Court's decision on Ayşe Çiğdem Tekindağ is a good example of judicial decisions that apply the guarantees of procedural law and procedural principles, and addresses the connection between the institution of the statute of limitations and the freedom to seek legal remedies in terms of substantive law and access to court in terms of human rights law.
Benzer Tezler
- Anayasa mahkemesi kararları ışığında hukuk davaları yönünden bireysel başvuruda başvuru yollarının tüketilmesi
Exhaustion of remedies in individual application forcivil lawsuits in the light of constitutional court'sdecisions
AYŞE GENÇ
- 1982 Anayasasında soyut norm denetimi ve sonuçları
Cancellation case in 1982 Turkish Constitution
AYŞE ÇAKIRCA
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarında nefret söylemi
Hate speech in the decisions of the European Court of Human Rights and the Constitutional Court
ŞEYMA KUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hukukİstanbul ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÖZKAN DUVAN
- Anayasa Mahkmemesi kararlarında hukuk devleti anlayışı üzerine bir inceleme
An analysis of the concept of the rule of law in the decisions of the constitutional court
AYŞE RANA ÖZBİRECİKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
HukukMustafa Kemal ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABAHATTİN NAL
- Right to fair trial under European Convention on Human Rights and Turkish legal system
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi altında ve Türk Hukukunda adil yargılama hakkı
MELTEM SARIBEYOĞLU
