Geri Dön

1982 Anayasasında soyut norm denetimi ve sonuçları

Cancellation case in 1982 Turkish Constitution

  1. Tez No: 384598
  2. Yazar: AYŞE ÇAKIRCA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN TUNÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Anayasa Hukuku, Anayasa Yargısı, Anayasa Mahkemesi, Soyut Norm Denetimi (İptal Davası) Anayasa Mahkemesi Kararları, Constitutional Law, Constitutional Jurisdiction, Constitutional Court, Cancellation Case, The Verdicts of the Constitutional Court
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Anayasa Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 166

Özet

Kanunların anayasaya uygunluğunun denetlenmesi ABD'de 1803'ten beri uygulanmaktadır. Anayasa yargısı sisteminin Kıta Avrupa'sında yaygınlaşması ise İkinci Dünya Savaşı sonrasında olmuştur. Avrupa'da anayasa mahkemelerinin yaygınlaşması ile günümüzde kanunların anayasaya uygunluğunun denetimi hukuk devleti ilkesinin temeli olmuştur. Günümüzde anayasa yargısının temel görevi bireyin temel hak ve özgürlüklerinin yasama organı işlemlerine karşı yargısal olarak korunması ve bu vasıtayla anayasal düzenin sağlanmasıdır. Anayasa yargısı yetkisi, ülkemizde bu amaçla kurulmuş olan özel bir mahkemeye(Anayasa Mahkemesi) verilmiştir. 1982 Anayasası'nın 150'inci maddesinde sayılan normların şekil ve esas bakımından, Anayasa'ya aykırılığı iddiası ile Anayasa Mahkemesi'ne doğrudan doğruya açılan dava yoluyla yapılan denetime soyut norm denetimi(iptal davası) adı verilir. İptal davası; Cumhurbaşkanı, iktidar ve ana muhalefet partileri meclis grupları ile TBMM üye tamsayısının en az beşte biri tutarındaki (40 milletvekili) üye tarafından açılır. İptal davası açabilmek için Anayasa'da süre yönünden sınırlamalar getirilmiştir. Anayasa Mahkemesi'nce yapılan Anayasaya uygunluk denetiminin konusunu; kanunlar, kanun hükmünde kararnameler, TBMM İçtüzüğü ve şekil yönünden Anayasaya değişiklikleri oluşturur. Bir kanunun veya Anayasada sayılan diğer normların esas bakımından denetimi, normun içeriğinin Anayasaya uygun olup olmadığının araştırılmasından ibarettir. Şekil bakımından denetim ise Anayasaya uygunluğu araştırılan normun, Anayasa ve TBMM İçtüzüğünde öngörülen şekil ve usullere uygun olarak yapılıp yapılmadığının belirtilmesi demektir. Anayasa Mahkemesi'nin kararları kesindir ve bağlayıcıdır. Bu kararlar Resmi Gazetede yayımlanmakla yürürlüğe girer. Bu kararlar aleyhine yargı yoluna başvurulamaz.

Özet (Çeviri)

The constitutional review of the laws has been exercised in USA since 1803. In Europe, on the other hand, the spread of constitutional judicial system took place after World War II. With the spread of the constitutional courts in Europe, the constitutional review of the laws has been the backbone of the states of law. Nowadays, the primary duty of the constitutional judicial system is the preservation of the constitutional order by protecting the rights of the individual against the legal acts of judicial organs. Authority of the constitutional jurisdiction has been given to a private court founded for a specific purpose. Action that is directly brought against this court with the claim that norms, from the aspect of form and case, are not in accordance with the Constitution is named Cancellation Case. Cancellation Case belongs to the President, the Government and the opposition party and one-fifth of the members of Turkish National Grand Assembly. The scope of the audit for consistency with the Constitutional Law, implemented by the Constitutional Court consists of the laws, the Private Statues of the Grand National Assembly of Turkey, and the modifications of the Constitutional Law limited with the format. The audit of a law, or the other norms indicated in the Constitutional Law in the sence of substantiality consists of the audit for their consistency with the Constitutional Law. The audit in the sense of format means whether the norm which is being investigated for its consistency with the Constitutional Law is in compliance with the terms and provisions indicated in Constitutional Law and the Private Statues of the Grand National Assembly of Turkey. The verdicts of the Constitutional Court are certain and must be obeyed. The verdicts are implemented with revealing on the national newspaper.

Benzer Tezler

  1. Türk Anayasa yargısında somut norm denetimi

    Concrete review of norm in Turkish Constitution jurisdiction

    ABDULLAH ÖMEROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Hukukİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Hukuk Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. LAMİ BERTAN TOKUZLU

  2. İptal davaları açısından Anayasa yargısı ve çalışma esasları

    From the actions for annulment point of view Turkish Constitutional Judicary and its working principles

    SELİM ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    HukukGazi Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ATİLLA ÖZER

  3. Türk Anayasa Hukukunda bireysel başvuru yolu ve uygulaması

    Indivudial application way and practice in Turkish Constitution Law

    NEJAT TOPRAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    HukukSelçuk Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FARUK BİLİR

  4. Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru kararlarında bir mülkiyet hakkı türü: Sosyal güvenlik hakkı

    A type of property right in the individual application decisions of the Constitutional Court: The right to social security

    MİRAÇ EŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZEN ÜLGEN ADADAĞ

  5. Bireysel başvuru kapsamında bir sınırlama ve güvence ölçütü olarak demokratik toplum düzeninin gerekleri

    As a limitation and assurence criteron within individual application the necessities of democratic order

    MEHMET ÇATLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    HukukSelçuk Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FARUK BİLİR