Türkiye'de kültür ve tabiat varlıklarının korunmasında idari yapı ve işlevi
Administrative structure and function in the protection of cultural and natural assets in Türkiye
- Tez No: 964767
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHLİS ÖĞÜTÇÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Kültür ve Tabiat Varlığı, Kültür Varlığı, Tabiat Varlığı, İdari Yapı, İdari Birimler, Cultural and Natural Asset, Cultural Asset, Natural Asset, Administrative Structures, Administrative Units
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Kültür ve tabiat varlıkları, yalnızca bir milletin değil, tüm insanlığın ortak mirasıdır. Bu varlıklar, geçmişten günümüze farklı medeniyetlerin birikimlerini taşıyan, toplumsal hafızayı oluşturan ve insanlık tarihine ışık tutan değerlerdir. Kültür varlıkları, geçmişin izlerini bugüne taşıyan ve geleceğe aktarılması gereken ortak değerleri barındırırken, tabiat varlıkları ise doğanın sunduğu estetik, özellik ve güzelliği ile korunması gereken değerleri temsil eder. Anayasamızın 63. maddesi, devletin kültür ve tabiat varlıklarının korunmasından sorumlu olduğunu belirtmekte olup, bu sorumluluğun yerine getirilebilmesi için kapsamlı bir mevzuat ve etkin idari yapıların kurulması gerekmektedir. Kültür ve tabiat varlıklarının korunmasının sağlanabilmesi ancak yeterince güçlü bir yasal düzenleme ile mümkün olacaktır. Ancak, koruma görevinin yerine getirilebilmesi için yasal düzenlemelerin kapsamlı olması yeterli değildir; aynı zamanda yasal düzenlemeleri uygulayacak olan idari mekanizmaların da işlevsel olması gerekmektedir. Koruma görevinin yerine getirilmesindeki sınırların belirlenebilmesi için kültür ve tabiat varlıkları tanımlarının ve yürürlükteki mevzuatın incelenmesi gerekmektedir. 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, kültür ve tabiat varlıklarının korunmasına yönelik olarak temel hukuki çerçeveyi oluşturmuş ve bu alandaki idari teşkilatlanmayı detaylı bir şekilde düzenlemiştir. Bu Kanuna göre; Kültür ve Turizm Bakanlığı, kültür varlıklarının korunmasında sorumlu olan ana kurum olarak belirlenmişken, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ise taşınmaz tabiat varlıklarının korunmasından sorumludur. Bu iki bakanlık dışında, yerel yönetimlere ve diğer idarelere de kültür ve tabiat varlıklarının korunmasına yönelik çeşitli görevler verilmiştir. İdari yapılar arasında Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu, Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulları, Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonları gibi kurul ve komisyonlar yer almaktadır. Bu kurul ve komisyonlar, hem merkez hem taşrada yürütülecek koruma faaliyetlerinin düzenlenmesini, denetimini ve karar alma süreçlerini yönlendirmektedir. Türkiye, tarihsel ve doğal zenginlikleriyle son derece değerli kültür ve tabiat varlıklarına sahip olup, bu varlıkları gelecek nesillere aktarabilmek için koruma sorumluluğunun yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada kültür ve tabiat varlıklarını korumakla görevli idari yapı ve işlevi incelenmiştir. Çalışmamızın birinci bölümünde kültür varlıklarını ve taşınır tabiat varlıklarını korumakla görevli idari yapı, ikinci bölümünde ise taşınmaz tabiat varlıklarını korumakla görev idari yapı görevli ve yetkileri bakımından incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Cultural and natural assets are the common legacy not only of a nation but of all humanity. These assets embody the accumulation of diverse civilizations from past to present, forming societal memory and shedding light on human history. While cultural heritage carries the imprints of the past into the present and holds shared values to be transmitted to future generations, natural heritage represents values that must be protected due to their aesthetic appeal, unique characteristics, and beauty offered by nature. Article 63 of our Constitution stipulates that the state is responsible for the protection of cultural and natural heritage. Fulfilling this responsibility necessitates the establishment of comprehensive legislation and effective administrative structures. The preservation of cultural and natural heritage can only be ensured through sufficiently robust legal regulations. However, comprehensive legal provisions alone are insufficient for the effective execution of this protection duty; the administrative mechanisms responsible for implementing these legal provisions must also be functional. To delineate the boundaries of this protection duty, it is essential to examine the definitions of cultural and natural heritage and the relevant prevailing legislation. Law No. 2863 on the Protection of Cultural and Natural Property establishes the fundamental legal framework for the preservation of cultural and natural heritage and comprehensively regulates the administrative organization in this field. According to this law, the Ministry of Culture and Tourism is designated as the primary institution responsible for the protection of cultural heritage, while the Ministry of Environment, Urbanization and Climate Change is responsible for the protection of immovable natural heritage. In addition to these two ministries, various duties related to the protection of cultural and natural heritage have been assigned to local governments and other administrative bodies. Administrative structures include boards and commissions such as the High Council for the Protection of Cultural Property, Regional Boards for the Protection of Cultural Property, the Central Commission for the Protection of Natural Property, and Regional Commissions for the Protection of Natural Property. These bodies, both at central and regional levels, guide the regulation, supervision, and decision-making processes of protection activities. Türkiye possesses exceptionally valuable cultural and natural heritage due to its historical and natural riches. To transmit these assets to future generations, the responsibility for their protection must be fulfilled. This study examines the administrative structures and their functions tasked with protecting cultural and natural heritage. The first section of our study investigates the administrative structure responsible for the protection of cultural heritage and movable natural heritage, while the second section analyzes the administrative structure, duties, and authorities responsible for the protection of immovable natural heritage.
Benzer Tezler
- Plant location decisions and land-use restrictions: The Turkish case
Sanayide yer seçimi kararları ve arazi kullanım kısıtlayıcıları: Türkiye örneği
AYDA ÜNAL ARASILER
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
Mühendislik BilimleriMarmara ÜniversitesiPROF. DR. SAMİ ERCAN
PROF. DR. İ. METE DOĞRUER
YRD. DOÇ. DR. SEROL BULKAN
- Kayseri Sümerbank Bez Fabrikası Bakım ve Onarım Atölyesi Restorasyon Projesi
Kayseri Sumerbank Cloth Manufactory Maintenance and Repair Workshop Restoration Project
BAHAR ELAGÖZ TİMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Ünye ilçesinin doğal miras envanteri
Natural heritage inventory of Ünye district
ŞEVKİ KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
CoğrafyaKarabük ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZNUR YAZICI
- Tarihi kentlerin korunmasında kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurulu kararlarının Edirne kenti örneğinde değerlendirilmesi
An investigation on the conservation decisions of the council of monuments for Edirne historical centre
AYSUN EYÜBOĞLU ERŞEN