Finansal piyasalar ile sistematik risk faktörleri arasındaki ilişki ve volatilite yayılımı: Türkiye üzerine bir uygulama
The relationship between financial markets and systematic risk factors and the spillover of volatility: An application on Turkey
- Tez No: 964979
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN EGE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Günümüzde yatırımcılar, yatırım araçları arasında tercih yaparken temel olarak getirilerini en yüksek düzeyde riski en düşük düzeyde tutmayı hedeflemektedir. Yatırım araçlarındaki volatilite risk ölçüsü olarak karşımıza çıkmaktadır. Yatırımcıların karşı karşıya kalabilecekleri riskleri en düşük düzeye çekebilmek adına uygun risk analizleri yaparak yatırım sürecini yönetmek önem arz etmektedir. Piyasada ortaya çıkan dalgalanmanın, diğer piyasalara veya ekonomik göstergelere yansıması volatilite yayılımı olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle sermaye hareketlerinin serbestleşmesi, uluslararası portföy yatırımlarının artması ve piyasa entegrasyonunun derinleşmesiyle birlikte yayılım etkisini artırmakla birlikte önemini de arttırmaktadır. Finansal piyasalar ve finansal araçlardaki volatilite yapısı yatırımcılar açısından risklerin analiz edilmesinde ve yatırım kararlarının alınmasında belirleyici olmakla birlikte önemli bilgi sunmaktadır. Çalışmada, 2011 ile 2024 yıllarındaki haftalık piyasa endeks değerleri ve belirlenen sistematik risk faktörlerine ait haftalık verilerin volatilite yapısı ve volatilite yayılımı incelenmiştir. Koşullu değişen varyans modelleri kullanılarak Türkiye üzerine bir araştırma yapılması amaçlanmıştır. Ayrıca ARDL testi ile değişkenler arasındaki kısa dönemli ilişki incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre; özellikle TGARCH ve EGARCH modelleri kaldıraç etkisini yakalamada başarılı olmuş, negatif şokların pozitiflere oranla daha büyük etkiler yarattığı görülmüştür. Volatilite yayılımı CCC MGARCH modeli ile incelenmiş, altın, döviz kuru ve petrol fiyatlarının diğer piyasalara doğru anlamlı oynaklık etkileri taşıdığı tespit edilmiştir. Faiz oranı ve CDS primi için bir yayılım gözlenmemiştir. Ayrıca ARDL sınır testi ile yapılan kısa dönemli ilişki analizleri, özellikle BIST endekslerinin döviz ve petrol piyasalarındaki volatiliteye duyarlı olduğunu ortaya koymuştur. Elde edilen bulgular yatırımcıların etkin portföy oluşturmasında, politika yapıcıların ise piyasa istikrarına yönelik önlemler geliştirmesinde rehber niteliği taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
In today's world, investors primarily aim to maximize returns while minimizing risk when choosing among investment instruments. In this context, volatility emerges as a measure of risk in investment instruments. In order to minimize the risks that investors may face, it is important to conduct appropriate risk analyses and guide the investment process accordingly. The reflection of fluctuations arising in the market on other markets or economic indicators is referred to as volatility spillover. Particularly with the liberalization of capital movements, the increase in international portfolio investments, and the deepening of market integration, this spillover effect has both increased and gained greater importance. The volatility structure in financial markets and financial instruments not only provides significant information for investors in analyzing risks but also plays a decisive role in making investment decisions. In this study, the volatility structure and volatility spillover of weekly data on market index values and the determined systematic risk factors between 2011 and 2024 were examined. Within this scope, a study on Turkey was conducted using conditional heteroskedasticity models. In addition, the short-term relationship between the variables was examined through the ARDL test. According to the findings, TGARCH and EGARCH models in particular were successful in capturing the leverage effect, showing that negative shocks had a greater impact compared to positive ones. Volatility spillover was analyzed with the CCC MGARCH model, and it was determined that gold, exchange rates, and oil prices carried significant volatility effects toward other markets. In contrast, such spillover was not observed for interest rates and CDS premiums. Moreover, short-term relationship analyses conducted with the ARDL bounds test revealed that BIST indices were particularly sensitive to volatility in the foreign exchange and oil markets. The findings serve as a guide for investors in constructing efficient portfolios and for policymakers in developing measures aimed at ensuring market stability.
Benzer Tezler
- High-frequency trading dynamics in Turkish index futures: A comprehensive analysis
Türk endeks vadeli işlem sözleşmelerinde yüksek frekanslı işlem dinamikleri üzerine kapsamlı bir analiz
ONUR OLGUN
Doktora
İngilizce
2025
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMHUR ENİS EKİNCİ
- The effects of the geopolitical risks on stocks: An assessment from finance, industry and it sectors in Turkey and BRİCS countries
Jeopolitik risklerin hisse senedi piyasaları üzerine etkisi: Türkiye ve BRICS ülkelerinde finans, sanayi ve bilgi teknolojileri sektörlerinden bir değerlendirme
ŞULE NUR UGUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Maliyeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAYA TOKMAKÇIOĞLU
- Opsiyon işlemleri, döviz opsiyonları ve TRL/döviz opsiyonları fiyatlama ve risk yönetiminde uygulamaya yönelik model önerisi
Option transactions, currency options and a practical model for pricing and risk management of TRL/FX options
MUSTAFA DOĞAN
- Essays on asset pricing and downside risk
Finansal varlık fiyatlandırmasında kayıp riski ve önemi
USMAN MUHAMMED UMER
- Hisse senedi piyasalarında dönemsellikler ve İMKB üzerine ampirik bir çalışma
Seasonalities in stock markets and an empirical study on Istanbul Stock Exchange
RECEP BİLDİK
