Piyasada bulunan bazı kuşburnu preparatları ve droglarının fitokimyasal analizleri
Phytochemical analyzes of some roseship preparations and drugs available in the market
- Tez No: 965085
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURÇİN ERGENE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Farmakognozi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Farmakognozi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Kuşburnu ülkemizde yabani olarak yetişmekte olan ve son yıllarda önemli hale gelen zengin içerikli bir meyvedir. Kuşburnu (Rosa canina L.) Rosaceae familyası, Rosa cinsine ait çok yıllık bir bitkidir ve çeşitli farmakopelerde ve monograflarda yer alır. Alman Komisyon E monograflarında ve Türk Farmakopesi'nde bitkinin meyve ve tohumları kayıtlıdır. Meyve ve tohumlarının zengin C vitamini içeriğinden dolayı romatizma, gut, diş eti hastalıkları, kanser, böbrek rahatsızlıklarında kullanıldığı belirtilmektedir. Bitki üzerinde yapılan fitokimyasal çalışmalarda, meyvelerinin fenolik maddeler, karotenoitler (özellikle likopen), C vitamini ve uçucu yağ bakımından zengin olduğu görülmektedir. Bu tez çalışması kapsamında; aktarlarda satılan 5 adet kuşburnu meyvesinin ve doğadan toplanmış kuşburnu meyve örneklerinin farmakope analizleri yapılmış ve drogların Türk Farmakopesi 2017'ye göre uygunluğu değerlendirilmiştir; bunun yanı sıra internette gıda takviyesi olarak satılan kuşburnu meyve ekstresi içeren 4 adet preparatın da fitokimyasal içeriği değerlendirilerek yorumlanmıştır. Bu amaçla makroskobik, mikroskobik incelemeler, ince tabaka kromatografisi (İTK), yabancı madde aranması, kurutmada kayıp, toplam kül miktar tayini ve yüksek performanslı sıvı kromatografisi (YPSK) uygulanmış ve sonuçlar verilmiştir. Bu amaçla yapılan makroskobik incelemelerde; örneklerinin tümünün R. canina meyvesi monografında belirtilen özelliklere uyumlu olduğu görülmüştür. Mikroskobik incelemelerde ise tüm örneklerin Türk Farmakopesi 2017'de taşıması gerektiği belirtilen yapıların hepsini taşıdığı gözlenmiş ve bu bağlamda çalışılan numuneler mikroskobik analizlerde farmakopeye uygunluk göstermiştir. İTK analizi sonucunda; doğadan toplanan ve aktardan satın alınan kuşburnu meyve numunelerinde askorbik aside ait bir leke gözlenmemiştir. Yabancı madde analizinde, tüm örnekler farmakopenin tanımladığı sınıra uygunluk göstermiştir. Kurutmada kayıp analizinde örnek C ve örnek F dışındaki numuneler farmakopenin tanımladığı standartlara uygunluk göstermiştir. Toplam kül miktarı tayininde tüm örnekler farmakope standartlarına uygunluk göstermiştir. Ayrıca yapılan YPSK analizi sonucunda tüm örneklerin kromatogramında askorbik asit tespit edilmiştir. Bu açıdan kuşburnu meyve numunelerinden A, B, D ve E örnekleri İTK analizi dışında farmakopeye uygunluk göstermişken; meyve ekstresi içeren preparatların tamamında (örnek G, H, K, L) askorbik asidin varlığı tespit edilmiştir. Literatürde kuşburnu meyvelerinin birçok fenolik madde içerdiğinin belirtilmesinden dolayı, doğadan toplanan ve aktardan satılan alınan kuşburnu meyvelerinden hazırlanan ekstrelerde, bazı fenolik maddeler YPSK ile kalitatif olarak değerlendirilmiş; ancak numunelerde bu bileşiklere rastanmamıştır. İncelenen kuşburnu meyve örneklerinin tümü (Örnek A, B, C, D, E, F) İTK ile askorbik asit analizi dışında farmakopeye uygunluk göstermiştir. Örnek C ve F ayrıca kurutmada kayıp analizi bakımından farmakopeye uygunluk göstermemiştir. İncelenen kuşburnu meyve ekstresi içeren preparatların (Örnek G, H, K, L) ise tamamının İTK ve YPSK ile askorbik asit içerdiği tespit edilmiştir. Tüm değerlendirmelere bakılarak incelenen örneklerin tümünde farmakope analiz standartlarının hepsini karşılayan olmamıştır.
Özet (Çeviri)
Rosehip is a wild-growing fruit in our country that has become increasingly important in recent years due to its rich content. Rosehip (Rosa canina L.) is a perennial plant belonging to the genus Rosa within the Rosaceae family and is included in various pharmacopoeias and monographs. The fruit and seeds of the plant are recorded in the German Commission E monographs and the Turkish Pharmacopoeia. Owing to its rich vitamin C content, its fruits and seeds are reported to be used in the treatment of rheumatism, gout, gum diseases, cancer, and kidney disorders. Phytochemical studies conducted on the plant have revealed that its fruits are rich in phenolic compounds, carotenoids (particularly lycopene), vitamin C, and essential oils. Within the scope of this thesis, pharmacopoeial analyses were conducted on five rosehip fruit samples sold in herbal shops and samples collected from nature, and their compliance with the Turkish Pharmacopoeia 2017 was evaluated. Additionally, the phytochemical content of four commercial preparations containing rosehip fruit extract sold as dietary supplements on the internet was assessed and interpreted. For this purpose, macroscopic and microscopic examinations, thin layer chromatography (TLC), foreign matter determination, loss on drying, total ash content determination, and high-performance liquid chromatography (HPLC) were applied, and the results were presented. In the macroscopic examinations, all samples were found to comply with the characteristics specified in the monograph of R. canina fruits. In the microscopic examinations, all samples were observed to contain the anatomical structures required by the Turkish Pharmacopoeia 2017, thus showing compliance in microscopic analysis. As a result of TLC analysis, no spot corresponding to ascorbic acid was observed in the samples collected from nature and those purchased from herbalists. In the foreign matter analysis, all samples complied with the limits defined by the pharmacopoeia. In the loss on drying analysis, all samples except for sample C and sample F complied with the pharmacopoeial standards. In the total ash determination, all samples complied with the pharmacopoeial standards. Moreover, in the HPLC analysis, ascorbic acid was detected in the chromatograms of all samples. In this regard, among the rosehip fruit samples, samples A, B, D, and E were found to comply with the pharmacopoeia except for the TLC analysis, while ascorbic acid was detected in all commercial preparations (samples G, H, K, and L) containing rosehip fruit extract. Due to literature reports indicating that rosehip fruits contain various phenolic compounds, extracts prepared from rosehip fruits collected from nature and purchased from herbalists were qualitatively evaluated using HPLC. However, none of these phenolic compounds were detected in the samples. Among the analyzed rosehip fruit samples (samples A, B, C, D, E, F), all except for the TLC analysis showed compliance with the pharmacopoeia. Sample C and F also failed to meet the pharmacopoeial standards in terms of loss on drying. In all the analyzed rosehip fruit extract-containing preparations (samples G, H, K, L), the presence of ascorbic acid was detected by both TLC and HPLC. Based on all evaluations, none of the examined samples met all the pharmacopoeial analysis standards.
Benzer Tezler
- Açık veya kapalı şekilde piyasada tüketime sunulan bazı bitkisel çayların mikrobiyal kalitesinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
AHMET HARMANKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
BiyolojiKafkas ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP ULUKANLI
- Fonksiyonel kuşburnu (Rosa L. spp.) ürünleri
Functional rosehip (Rosa L. spp.) products
İLKAY MORAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÖZÇELİK
- Piyasada bulunan bazı tohumların yağ asidi içeriği açısından değerlendirilmesi
Evaluation of some seeds available in the market in terms of fatty acid content
MÜKERREM ÖZİNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eczacılık ve FarmakolojiEge ÜniversitesiFarmakognozi ve Fitoterapi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞÇE FAFAL
- Piyasada bulunan bazı et ürünlerinin özellikleri hakkında araştırmalar
Başlık çevirisi yok
ERVİN ERGİN KARABULUT
- Piyasada bulunan bazı kozmetik ürünlerin mikrobiyolojik içeriğinin ve koruyucu etkinliğinin araştırılması
Investigation of preservative efficacy and microbiological content of some cosmetics found on the market
MAYRAM TÜYSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Mikrobiyolojiİstanbul ÜniversitesiFarmasötik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. A. SEHER BİRTEKSÖZ TAN