Kurumsal faktörlerin gelir eşitsizliğine etkisi: Seçilmiş ülkeler üzerine ekonometrik bir analiz
The effect of institutional factors on income inequality: An econometric analysis on selected countries
- Tez No: 965300
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YÜKSEL ÇAĞDAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Bu çalışma, kurumsal faktörlerin gelir eşitsizliği üzerindeki etkisini analiz etmeyi amaçlamakta olup yönetişim göstergelerinin ve ekonomik özgürlük düzeylerinin gelir eşitsizliğiyle olan ilişkisini değerlendirmektedir. Bu doğrultuda, 2002-2022 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak, gelir düzeylerine göre sınıflandırılan 49 ülke için panel veri analizi uygulanmıştır. Gelir eşitsizliği göstergesi olarak Gini katsayısı bağımlı değişken olarak kullanılmıştır. Kurumsal kalite Dünya Bankası'nın yönetişim göstergeleri (hesap verebilirlik, siyasi istikrar, hükümet etkinliği, hukukun üstünlüğü, yolsuzlukla mücadele vb.) ile Heritage Foundation'ın ekonomik özgürlük alt endeksleri (mülkiyet hakları, yargı etkinliği, iş özgürlüğü, vergi yükü vb.) olmak üzere iki temel kaynak üzerinden temsil edilmiştir. Analizde kişi başına düşen gelir, AR-GE harcamaları, kamu harcamaları, vergi gelirleri, işsizlik ve enflasyon gibi makroekonomik göstergeler kontrol değişkeni olarak modele dahil edilmiştir. Mevcut literatürde genellikle yönetişim göstergeleri temel alınırken, bu çalışmada kurumsal kaliteyi hem yönetişim hem de ekonomik özgürlük boyutlarıyla çok boyutlu şekilde ele alması bu bileşenlerin analize dâhil edilmesi, kurumsal yapı ile gelir eşitsizliği arasındaki ilişkiyi daha kapsamlı biçimde inceleme imkânı sunmaktadır. Ayrıca ülkelerin gelir düzeylerine göre gruplandırılarak karşılaştırmalı analiz yapılması ve geniş bir değişken setinin kullanılması, ampirik analiz açısından güçlü bir çerçeve sağlamaktadır. Elde edilen bulgular, kurumsal kalitenin gelir eşitsizliği üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu ve bu etkinin özellikle düşük ve düşük-orta gelirli ülkelerde daha belirgin düzeyde ortaya çıktığını göstermektedir. Kurumsal göstergelerdeki iyileşmelerin eşitsizliği azaltıcı, bozulmaların ise artırıcı yönde etkili olduğu tespit edilmiştir. Böylece kurumsal yapının yalnızca ekonomik performans değil, aynı zamanda gelir dağılımı açısından da kritik bir rol oynadığı ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze the impact of institutional factors on income inequality. For this purpose, panel data analysis was applied to 49 countries classified by income level, using annual data from the period 2002–2022. The Gini coefficient was used as the dependent variable to represent income inequality. Institutional quality was measured using two main sources: the World Bank's governance indicators (such as voice and accountability, political stability, government effectiveness, rule of law, and control of corruption) and sub-indices of economic freedom from the Heritage Foundation (including property rights, judicial effectiveness, business freedom, tax burden, etc.). In the analysis, macroeconomic indicators such as GDP per capita, R&D expenditures, public spending, tax revenues, unemployment, and inflation were included as control variables. While the existing literature predominantly focuses on governance indicators, this study offers a more comprehensive examination of institutional quality by incorporating both governance and economic freedom dimensions. This multidimensional approach provides a broader framework to explore the relationship between institutional structure and income inequality. Furthermore, conducting a comparative analysis based on countries' income groups and employing an extensive set of variables strengthen the empirical framework of the study. The findings reveal that institutional quality has a statistically significant effect on income inequality, particularly in low and lower-middle-income countries. Improvements in institutional indicators are found to reduce inequality, while deteriorations exacerbate it. These results highlight that institutional structure plays a critical role not only in economic performance but also in shaping the distribution of income.
Benzer Tezler
- Vergi politikalarının gelir dağılımı üzerine etkileri
The effects of tax policies on income distribution
AHMET DELİBAŞ
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Kurumsal ve politik faktörlerin gelir dağılımı üzerindeki etkisi: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için bir uygulama
The effects of institutional and political factors on income distribution: An application for developed and developing countries
BUKET ALTINÖZ
- Gelir dağılımı ve gelir dağılımını belirleyen sosyo-ekonomik faktörler: Türkiye üzerine bir uygulama
Income distribution and socio-economic factors determining income distribution: An application on Turkey
BENGÜ KAYAPALI ASLAN
- Growth and income inequality effects of foreign direct investment in Africa: The role of domestic factors
Afrika ülkelerinde doğrudan yabancı yatırımın büyüme ve gelir eşitsizliği etkileri: İç faktörlerin rolü
YEBOUA KOUASSI
