Sosyalist hesaplama tartışmasında modern yaklaşımlar: Yapay zekâ ve sibernetik
Modern approaches to the socialist calculation debate: Artificial intelligence and cybernetics
- Tez No: 965326
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA NECAT COŞKUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu çalışma, sosyalist hesaplama problemine ilişkin tartışmaları tarihsel, teorik ve teknolojik boyutlarını ele alarak incelemektedir. Üretim süreçlerinde kaynakların nasıl tahsis edileceği sorunu Mises ve Hayek'in iktisadi bilgiye yönelik argümanlarıyla 20. yüzyılda yeniden tartışılmaya başlamıştır. Bilgi iletişim teknolojilerinin gelişmesiyle ortaya çıkan sibernetik ve yapay zekâ temelli yaklaşımlar bu tartışmalarda alternatif çözümler üretme girişiminde bulunmuşlardır. Stafford Beer'in yönetim sibernetiği ve buna dayanan Project Cybersyn deneyimi, Paul Cockshott ve Allin Cotrell'in siber-sosyalizm düşüncesi, Leigh Phillips ile Michal Rozworski'nin günümüz teknolojilerini planlama aracı olarak kullanan kapitalist şirketler hakkındaki yaklaşımları tartışmaların yeniden canlanmasına neden olmuştur. Aynı zamanda modern düşünürler ve son zamanlarda popüler olan kompleksite iktisadının yeni yaklaşımlara karşı yaptığı eleştiriler incelenmiştir. Çalışma sosyalist hesaplama probleminin teknik bir sorundan öte epistemolojik ve etik sınırlara da sahip olduğunu ileri sürmekte, denge durumlarından yola çıkarak yapılan çözümlerin halen tartışmalı olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the debates surrounding the socialist calculation problem by addressing its historical, theoretical, and technological dimensions. The question of how resources should be allocated in production processes was reignited in the 20th century by Mises and Hayek's arguments regarding economic knowledge. With the development of information and communication technologies, cybernetic and artificial intelligence-based approaches have attempted to offer alternative solutions to these debates. Stafford Beer's management cybernetics and the Project Cybersyn experiment based on it, Paul Cockshott and Allin Cotrell's cyber-socialism idea, and Leigh Phillips and Michal Rozworski's approach to capitalist companies that use today's technologies as planning tools have led to a revival of these debates. At the same time, the criticisms made by modern thinkers and the recently popular complexity economics against new approaches have been examined. The study argues that the socialist calculation problem is not merely a technical issue but also involves epistemological and ethical boundaries, and it highlights that solutions based on equilibrium states remain controversial.
Benzer Tezler
- The calculation debate in socialist economies
Sosyalist ekonomilerde hesaplama tartışması
SERCAN KARADOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Ekonomiİstanbul Bilgi ÜniversitesiUluslararası Ekonomi Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTUĞRUL TONAK
- New approaches in measuring affective polarization: The case of Turkiye
Duygusal kutuplaşmanın ölçülmesinde yeni yaklaşımlar: Türkiye örneği
BELKIS YÜCE
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
SosyolojiMarmara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZÜBEYİR NİŞANCI
- Jenny Erpenbeck'in Kairos. adlı romanında metinlerarası ilişkiler: Alıntı ve anıştırma
Intertextual relations in Jenny Erpenbeck's Kairos.: Citation and allusion
SEHER OVAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Alman Dili ve EdebiyatıTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKTAY ATİK
- Berhard Schlink'in okuyucu adlı eserinde toplumsal değerlerin incelenmesi
Examination of Bernard Schlink's 'reader's social values in his work.
VAHDETTİN OYTUN ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Alman Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURHAN ULUÇ