Enstalasyon sanatında kadın imgesi
The image of woman in installation art
- Tez No: 965589
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK YELİZ MAKTAL CANKO
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Enstalasyon (yerleştirme) kavramı günlük hayatta kullanılan nesnelerin bir amaç veya temsil doğrultusunda bir mekâna yerleştirilmesi anlamına gelmektedir. Enstalasyon sanatı herhangi bir kısıtlama gözetmeyen yalnızca mekân ve zamana odaklanan sanatsal bir sunuş ve anlatım biçimidir. Kadın imgesinin geleneksel sanatta temsil biçimi ataerkil bir bakış açısıyla şekillenmiş, pasif ve erkek zevkine hitap eden bir temsil haline gelmiş, sanat formlarında sıklıkla nesneleştirilerek ele alınmıştır. Antik dönemde Tanrıça temsiline sahip olan kadın imgesi ataerkil anlayışın gelişiyle kadınları ikinci plana itmiş ve kadınların her alanda değersizleşmesine sebep olmuştur. Orta Çağ sanatında dini temsillerle daha çok simgesel bir kimlik kazanan kadın figürü, Rönesans döneminde ideal güzellik ifadesinin temsiline dönüşmüştür. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yükselen feminist sanat hareketiyle kadın sanatçılar bu temsillere karşı eleştirel yaklaşımlar geliştirerek kadın bedenini özneleştiren, toplumsal cinsiyet rollerini sorgulayan ve patriyarkal toplumda yaşadıkları sorun ve zorlukları görünür kılan sanat formları üretmeye başlamıştır. Kadın imgesi güzelliğin endişesi olmanın, çıplağı ile izleyicide farklı algı oluşturmanın ötesinde politik bir eleştirinin temsili haline dönüşmüştür. Bu tez çalışması, tarihsel araştırma yöntemi kullanılarak tamamlanmış olup kadın imgesinin enstalasyon sanatında yalnızca görsel bir temsil olmadığını; toplumsal eleştirinin, kişisel anlatımın ve protestonun bir aracı olarak yer aldığını göstermeyi amaçlamaktadır. Feminist sanat pratikleri üzerinden kadın imgesinin dönüşümünü inceleyen bu çalışma; enstalasyon sanatının sunduğu ifade olanakları, kadın sanat alanında yeniden tanımlanmasında önemli bir yere sahiptir. Araştırma boyunca elde edilen bulgularda enstalasyon sanatında kadın imgesini ele alan sanatçıların ağırlıklı olarak kadın sanatçılar olduğuna rastlanmıştır. Enstalasyon sanatı ile birlikte geleneksel sanatta yer alan kadın imgesinin dönüşüme uğradığı, feminist sanat hareketiyle birlikte kadın sanatçıların sanat pratiklerini mücadele alanı olarak kullandıkları görülmüştür. Kadın sanatçıların temel amaçlarının; kadın bedeninin algılanış biçimini değiştirmek, sanatın nesnesi değil öznesi konumuna gelmek ve toplumsal tabu ve normları yıkarak cinsiyet eşitliğini sağlamak olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The concept of installation refers to the placement of everyday objects within a space to serve a specific purpose or representation. Installation art is a form of artistic presentation and expression that does not conform to conventional constraints, instead focusing on space and time. Within traditional art, the representation of the female image has been shaped by a patriarchal perspective, rendering it passive and appealing to the male gaze. Women have often been objectified in various art forms. While in antiquity the female image was associated with representations of goddesses, the emergence of patriarchal ideologies gradually marginalized women and contributed to their devaluation in many aspects of life. In Medieval art, the female figure became more symbolic through religious representations, whereas during the Renaissance, it was redefined as an embodiment of ideal beauty. From the second half of the 20th century onwards, with the rise of the feminist art movement, women artists began to critically challenge these representations. They produced art forms that positioned the female body as a subject rather than an object, questioned gender roles, and made visible the difficulties women face in patriarchal societies. The image of the woman thus evolved into a representation of political critique, moving beyond aesthetic concerns or the evocation of desire through nudity. This thesis aims to demonstrate, through historical research methodology, that the female image in installation art functions not only as a visual representation but also as a medium for social criticism, personal expression, and protest. By examining the transformation of the female image through feminist art practices, the study argues that installation art provides a significant platform for redefining women's presence in the art world. The findings of this research indicate that most artists who address the female image in installation art are themselves women. With installation art, the traditional representations of women have undergone a significant transformation, and female artists have increasingly used their practices as a site of resistance. The primary aims of these women artists have been to challenge the perception of the female body, to shift from being the object of art to its subject, and to break down social taboos and norms in pursuit of gender equality. Installation art, with its immersive and multidimensional nature, has provided feminist artists with a powerful tool to reconstruct narratives around femininity and to voice their opposition to patriarchal structures.
Benzer Tezler
- Performans sanatında cinsiyet bağlamında kadın teması
Female theme in the context of gender in in performance art
GÜLCAN DEĞET
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarNecmettin Erbakan ÜniversitesiResim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET TÜRE
- Başlangıcından günümüze Türk kadın ressamları
Başlık çevirisi yok
HATİCE HASBORA
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN SİNEMOĞLU
- Video sanatında mekân olgusunun toplumsal cinsiyet bağlamında incelenmesi ve ifadesi
Examination and expression of the concept of space in the context of social gender in video
GÜLŞAH KARANLIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA ÜLKER
- Çağdaş Türk resim sanatında postmodernizm kavramı bağlamında önemli kadın sanatçılarımız
Significant postmodernist female artists in contemporary Turkish painting
FATMA BEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarKütahya Dumlupınar ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. PINAR YAZKAÇ