Aile hekimlerinin öz anlayışlarının defansif tıp uygulamalarına etkisinin incelenmesi
Examining the effect of family physician's self-compession on their defensive medicine practices
- Tez No: 965598
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE KÜÇÜKCERAN, PROF. DR. NAZAN KARAOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 50
Özet
Amaç: Defansif tıp, hekimlerin klinik olarak aslında gerekli olmayan veya optimal kabul edilmeyen tıbbi prosedürler, testler ve tedavileri uygulamasıdır. Defansif tıp uygulamalarının yaygınlığı ve nedenleri üzerine yapılan önceki araştırmalar genellikle yasal düzenlemeler, hasta beklentileri ve sağlık politikaları gibi dışsal faktörlere odaklanmıştır. Ancak hekimin kendi yetkinliğine, mesleki rolüne, sorumluluklarına ve mesleki kimliğine ilişkin algıları ve öz anlayışları bu uygulamaların ortaya çıkışında belirleyici bir rol oynayabilir. Özellikle birinci basamak sağlık hizmetlerinin temel taşı olan aile hekimliği, geniş bir hasta profiline hizmet sunması, kronik hastalık yönetimi ve koruyucu hekimlik gibi çok yönlü görevleri içermesi nedeniyle defansif tıp uygulamalarının araştırılması gereken önemli bir alandır. Bu sebeplerle sunulan çalışmanın amacı, aile hekimlerinin öz anlayışlarının defansif tıp uygulamalarına etkisini incelemektir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışmanın evrenini aile sağlığı merkezlerinde çalışan aile hekimleri oluşturdu. Örneklem grubu %5 hata payı, %95 güven aralığı ile en az 385 aile hekimi olarak belirlendi. Oluşturulan Google forms online anket formu sosyal medya grupları aracılığıyla uygulandı. Anket formu; sosyodemografik özellikler ile hekimlerin çalışma ortamları, gelir durumları, hekimlikte ve aile hekimliğinde geçirdikleri süre, günlük ortalama muayene sayıları, meslek seçiminden memnuniyetleri, görevden tatminiyetleri, malpraktis kavramı ve zorunlu mali sorumluluk sigortasına bakışları ile ilgili sorularla başlamaktaydı. Anketin devamında Öz Anlayış Ölçeği (ÖAÖ), Defansif Tıp Uygulamaları Tutum Ölçeği (DTUTÖ) ankette yer almaktaydı. ÖAÖ. 24 sorudan ve altı alt boyuttan (kendine yönelik merhamet, ortak paydaşım, bilinçli farkındalık, kendini yargılama, soyutlanma, aşırı özdeşim kurma) oluşan pozitif ve negatif olmak üzere iki yönlü bir ölçektir. Pozitif yöndeki ölçek alt boyutları: 'kendine yönelik merhamet“ (4,11,18,21,24. maddeler), ”ortak paydaşım“ (2,6,9,14.maddeler) ve ”bilinçli farkındalık“ (8,13,16. maddeler) alt boyutlarıdır. Negatif yöndeki ölçek alt boyutları: 'kendini yargılama”(7,10,15,20.maddeler),“sorgulama”(3,12,17,23. maddeler), ve“aşırı özdeşim”alt boyutlarıdır (1,5,19,22. maddeler). Toplam ölçek puanı arttıkça kişinin öz anlayışı o ölçüde fazladır denir. DTUTÖ 18 soru ve üç alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçekteki ilk dokuz ifade 'pozitif tıp uygulamaları', ikinci beş ifade 'negatif tıp uygulamaları' ve son dört ifade ise 'defansif tıp hakkındaki bilgi düzeylerini ölçmeyi amaçlar. Ölçekten alınan toplam puan çok iyi (70-56 puan), iyi (55-42 puan), orta (41- 28 puan), zayıf (27-14 puan) olarak değerlendirilir. Veriler Statistical Package for Social Sciences for Windows (SPSS) 20.0 programı kullanılarak analiz edildi. p
Özet (Çeviri)
Aim: Defensive medicine refers to physicians performing medical procedures, tests and treatments that are not clinically necessary or optimal. Previous studies on the prevalence and causes of defensive medicine practices have generally focused on external factors, such as legal regulations, patient expectations and health policies. However, the perceptions that physicians have of their own competence, professional role, responsibilities and professional identity may play a decisive role in the emergence of these practices. Family medicine is an important area in which to study defensive medicine practices because it serves a wide range of patients and involves multifaceted tasks such as chronic disease management and preventive medicine. For these reasons, this study aims to examine the effect of family physicians' self-perception on defensive medicine practices. Materials and Methods: This descriptive study focused on family physicians working in family health centres. The sample size was set at a minimum of 385 family physicians, allowing for a margin of error of 5% and a confidence interval of 95%. The online survey form was administered via social media groups using Google Forms. It began with questions about the physicians' sociodemographic characteristics, working environments, income levels, how long they had been working in medicine and family medicine, the average number of consultations they had per day, their satisfaction with their career choice and job satisfaction, their views on the concept of malpractice and their attitudes towards mandatory financial liability insurance. The survey also included the Self-Compassion Scale (SCS) and the Defensive Medicine Practices Attitude Scale (DMPA). The SCS is a 24-question, six-subscale measure consisting of positive and negative items assessing self-compassion, shared concern, mindful awareness, self-judgement, detachment, and over-identification. Positive scale subdimensions: 'Self-compassion' (items 4, 11, 18, 21 and 24), 'shared humanity' (items 2, 6, 9 and 14) and 'mindfulness' (items 8, 13 and 16). Negative scale subdimensions: 'Self-judgement' (items 7, 10, 15 and 20), 'Questioning' (items 3, 12, 17 and 23) and 'Excessive Identification' (items 1, 5, 19 and 22). As the total scale score increases, it is said that the person's self-understanding increases correspondingly. The DTUTÖ consists of 18 questions and three sub-dimensions. The first nine statements measure 'positive medical practices', the next five measure 'negative medical practices', and the last four aim to measure knowledge of defensive medicine. The total score obtained from the scale is evaluated as follows: very good (70–56 points), good (55–42 points), moderate (41–28 points) and weak (27–14 points). The data were analysed using the Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) for Windows, version 20. A p-value of
Benzer Tezler
- Aile hekimlerinin öz yeterlilik algılarının tükenmişlikleri üzerindeki etkisi
The effect of family physicians on burnout of self-efficacy perceptions
MUSTAFA SAMANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Aile HekimliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF DİKMETAŞ YARDAN
- Kronik hastalık bakımını değerlendirme anketi hizmet sunucu (KBDhs) sürümünün (assessment of chronic illness care-acic) Türkçe geçerliliği ve güvenilirliği
Validity and reliability of the Turkish version of the assessment of chronic illness care (acic)
YUNUS ÖZKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıManisa Celal Bayar ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERHAN ESER
- İstanbul'daki Aile Hekimliği uzmanlık öğrencilerinin tüberküloz hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the knowledge, attitudes and behaviors of family physician specialty students in İstanbul about tuberculosis
MEHMET ARİF ABEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA REŞAT DABAK
UZMAN CEYHUN DİKMEN BATMAZ
- Aile hekimlerinin uygulamadaki tarama ve takip programları hakkındaki öz değerlendirmesi ve görüşleri: Çanakkale örneği
Self-assessment and opinions of family physicians on screening and follow-up programs in practice: A case study of Çanakkale
SÜLEYMAN KONUŞ
- Samsun İli ilkadım ilçesi'nde görev yapan aile hekimlerinin esansiyel hipertansiyon hakkında bilgi, algı ve tutumları
Knowledge, perception and attitudes of familyphysicians working in Samsun province i̇lkadimdistrict about essential hypertension
EMİN ÖZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDİNÇ YAVUZ