Design and implementation of an AI competency module for prospective teachers: A mixed-methods study
Öğretmen adayları için yapay zeka yetkinlik modülünün tasarımı ve uygulanması: Karma yöntemli bir çalışma
- Tez No: 965998
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUTLU ŞEN AKBULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Teknolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Bu çalışma, yapay zekâ yeterlilik öğretim modeline (Ng et al., 2023) dayalı olarak tasarlanan bir öğrenme modülünün öğretmen adaylarının yapay zekâ yeterliklerini ve yapay zekâ okuryazarlıklarını nasıl geliştirdiğini incelemeyi amaçlamaktadır. Tamamlayıcılık işleviyle yapılandırılmış paralel karma yöntem desenine dayanan araştırma, Türkiye'deki bir üniversitede Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı dersine kayıtlı on bir öğretmen adayıyla dokuz hafta boyunca yürütülmüştür. Nicel veriler Meta Yapay Zekâ Okuryazarlığı Ölçeği (MAILS) aracılığıyla toplanmış; nitel veriler ise ön-son görüş formu ve yapay zekâ entegrasyonlu dönem projelerinden toplanmıştır. Bulgular, katılımcıların özellikle yapay zekâyı anlama, algılama ve üretme alt boyutlarında anlamlı düzeyde gelişim gösterdiğini ortaya koymuştur. Yapay zekâ etiği ve uygulama boyutlarında anlamlı nicel fark gözlemlenmemesine rağmen, nitel veriler etik farkındalıkta ve yapay zekânın toplumsal etkilerine yönelik belirgin bir artış olduğunu göstermiştir. Ders planı analizleri, katılımcıların yapay zekâyı farklı disiplinlere entegre ettiğini ve öğretim tasarımlarını Yapay Zekâda Beş Büyük Fikir ile UNESCO'nun öğrenci yeterlik çerçevesine göre yapılandırdığını ortaya koymuştur. Yapay zekâya yönelik ölçme ve değerlendirme stratejilerinin sınırlı olduğu görülmüştür. Bu çalışma, pedagojik olarak temellendirilmiş modüllerin öğretmen adaylarının yapay zekâ yeterliklerini geliştirme potansiyeline dair ampirik kanıtlar sunmakta ve öğretmen eğitimi için önemli çıkarımlar önermektedir.
Özet (Çeviri)
This study explores how a learning module grounded in the AI competency instructional model (Ng et al., 2023) facilitates prospective teachers' AI competencies and their AI literacy. Adopting a complementarity parallel mixed-methods design, the research was conducted over nine weeks with eleven undergraduate prospective teachers enrolled in an Instructional Technologies and Material Development course at a university in Türkiye. Quantitative data were collected via the Meta AI Literacy Scale (MAILS), and qualitative data included pre- and post-opinion forms and AI-integrated final projects. The findings revealed a statistically significant improvement in participants' AI literacy levels, particularly in the sub-domains of understanding, detecting, and creating AI. Although there was no significant change in the domains of AI ethics and apply AI, qualitative data indicated a notable shift in ethical awareness and reflections on AI's societal implications. Lesson plan analysis showed that participants successfully integrated AI into diverse subject areas, aligning the Five Big Ideas in AI and UNESCO's AI competency framework. However, assessment strategies for AI concepts remained limited. This study contributes to the literature by providing empirical evidence on how pedagogically informed modules can build AI competencies and guide meaningful integration of AI into instructional design. Implications for teacher education and recommendations for future research are discussed.
Benzer Tezler
- Nicel analiz seçimi konusunda yapay zekâ destekli bir sohbet robotu geliştirilmesi
Development of an AI-powered chatbot for quantitative analysis selection
ABDULLAH RAGIP ERSÖZ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSAN ŞENTÜRK
- Uzman hekimlerin sağlıkta yapay zekâ teknolojilerine yönelik algıları: Ankara ili örneği
Perceptions of specialist physicians on artificial intelligence technologies in healthcare: the case of Ankara province
ELİF ALPMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sağlık Kurumları YönetimiUfuk Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUBA ÇANDAR
- 4. sınıf öğrencilerinin yapay zeka destekli hikaye yazma deneyimleri: Fen eğitiminde sosyobilimsel konular
4th grade students' experiences of artificalintelligence-supported story writing: Socioscientificissues in science education
AYLİN ÖN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YILMAZ
- İş sağlığı ve güvenliği kapsamında yapay zekâ destekli genel risk yönetimi sistemi tasarımı ve uygulaması
Design and implementation of an artificial intelligence supported general risk management system within the scope of occupational health and safety
MEHMET YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Mühendislik BilimleriKOCAELİ SAĞLIK VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA DAĞDELEN
- Yapay zeka destekli büyük dil modeli ile kodsuz web geliştirme platformu tasarımı ve uygulaması
Design and implementation of a no-code web development platform with an ai-supported large language model
OSMAN KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolDüzce ÜniversitesiElektrik-Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM YÜCEDAĞ
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜMİT ŞENTÜRK