Antandros kazılarında ele geçen Antik Yunan ticari amphoraları
Ancient Greek transport amphorae found in Antandros
- Tez No: 966099
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN POLAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klasik Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 558
Özet
Tez çalışması kapsamında 2000 yılı yüzey araştırması dahil 2024 yılına kadar Antandros kentinde ortaya çıkarılan Arkaik, Klasik ve Hellenistik Döneme tarihlenen, bütün sektörlerden ele geçen ticari amphoralar çalışılmıştır. 25 yıllık süreçte kente yapılan bilimsel çalışmalar sırasında ortaya çıkarılan bütün ticari amphoralar ayrılmış ve her biri incelenmiştir. Kuzey Batı Anadolu'nun ticari amphora üretiminin günümüze kadar detaylı şekilde çalışılmamış olması amphoraların titiz şekilde değerlendirilmesini gerektirmektedir. Yapılan çalışma, Antandros'un ticari ilişkileri, ekonomisi, siyasi ilişkileri hakkında bilgi edinmemizi sağlamıştır. Çalışmada, üretim merkezlerine göre“Amphoralar”ve“Mühürlü Amphoralar”olarak iki başlık altında incelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümü oluşturan amphoralar başlığında Arkaik Klasik ve Hellenistik Dönemlere tarihlenen amphoraların genel dağılımlarına baktığımızda Lesbos amphoralarının yoğunluğu dikkat çekmektedir. Bu yoğunluk Arkaik Dönem'de daha da artmaktadır. Arkaik Dönem'de üç mezar hariç geri kalan 25 ticari amphoranın tamamını Lesbos amphoraları oluşturmaktadır. Klasik Dönem'in başında, MÖ 480 yılı civarında ticari amphoralara yapılan bebek gömüleri kesilmiştir. Benzer şekilde lahit, pithos, basit toprak gömülerinin sayılarında da oldukça düşüş gözlemlenmiştir. Peloponnesos Savaşı'nın başlangıcında Atina'ya karşı ayaklanan Lesbos ile ortak hareket eden Antandros isyanın bastırılmasının ardından bağımsız hareket etmeye başladığı anlaşılmıştır. MÖ 425 yılında Attika Delos Deniz Birliği'ne vergi vermeye başlayan kentteki hareketliliğin ve ticari faaliyetlerin arttığı görülmektedir. Bu tarihten sonra yeniden ticari amphoralar içine bebek gömülerinin yapılmaya başlamıştır. Fakat Arkaik Dönem'e göre amphora çeşitliği artmıştır. MÖ geç 5. yüzyıl ile birlikte Mende, Mantar Ağızlı (Solokha I), Khios/Erythrai tipi amphoralar tercih edilmiştir. MÖ 4. yüzyıl sonuna kadar görülen amphora gömülerinde Kuzey Ege üretimi amphoralar mezar kabı olarak kullanılan amphora tipleri arasındadır. Klasik Dönem'in başında, Nekropolis'te görülen ticari amphora sayılarındaki düşüş kent merkezinde yapılan çalışmalarla da doğrulanmıştır. Kent merkezinde, söz konusu dönemde ait Khios ve Lesbos amphora oranlarının oranları oldukça düşüktür. Sadece amphora bakımından değil diğer buluntular ve mimari yapılar bakımından da benzer bir durum söz konusudur. Arkaik malzemelerin ele geçtiği tabakaların üzerinde MÖ geç 5 ve 4. yüzyıl malzemeleri gelmektedir. Çalışmanın ikinci bölümü oluşturan mühürlü kulplar bölümünde 2000 ve 2024 yılları arasında Antandros kazılarında ortaya çıkarılan toplam 28 adet amphora mührü incelenmiştir. Mühürlü amphoraların en dikkat çeken yanı Kos Adası'nda yapılan çalışmalarda tam bir örneği ele geçirilen mühürlü amphoranın benzer örneğinden Antandros'ta sekiz adet ele geçmesidir. Aynı profile sahip ikici bir amphora mühründen üç adet daha ortaya çıkarılması önceki çalışmalarda Kuzey Ege ya da Mende grubu olarak değerlendirilen amphoraların büyük olasılıkla Antandros'ta üretilmiş olabileceğini düşündürmektedir. İki grubun yanında dörder adet Rhodos ve Nikandros grubu, ikişer adet Alkanor ve Thasos(?), birer adet Lesbos(?), Samothrake, Knidos ve Mantar ağızlı amphoraya ait mühür ele geçmiştir. Üç adet mühür ise sınıflandırılamamıştır.
Özet (Çeviri)
As part of the thesis study, commercial amphorae from all sectors dating back to the archaic, classical and Hellenistic periods unearthed in Antandros city until 2024, including the 2000 surface survey, were studied. All commercial amphorae unearthed during the scientific studies conducted in the city in the 25-year period were separated and each one was examined. The fact that the commercial amphorae production of northwestern Anatolia has not been studied in detail until today necessitates a meticulous evaluation of the amphorae. The study provided us with information about the commercial relations, economy and political relations of Antandros. In the study, they were examined under two headings as“amphoras”and“stamped amphorae”according to their production centers. When we look at the general distribution of amphorae dating back to the Archaic, Classical and Hellenistic periods in the amphorae heading, which constitutes the first section of the study, the density of Lesbos amphorae draws attention. This density increases even more in the archaic period. In the archaic period, except for three graves, all of the remaining 25 commercial amphorae were lesbos amphorae. At the beginning of the classical period, around 480 BC, baby burials in commercial amphorae ceased. Similarly, a significant decrease was observed in the number of sarcophagi, pithoi, and simple earth burials. aIt is understood that Antandros, which acted together with lesbos in the uprising against Athens at the beginning of the Peloponnesian War, began to act independently after the rebellion was suppressed. It is seen that the mobility and commercial activities in the city, which started to pay taxes to the Attica Delian League in 425 BC, increased. After this date, baby burials began to be made in commercial amphorae again. However, the variety of amphorae increased compared to the archaic period. By the late 5th century BC, Mende, mushroom mouth (Solokha I), and Khios/Erythrai type amphorae were preferred. In amphora burials seen until the end of the 4th century BC, amphorae produced in the North Eegean are among the types of amphorae used as burial vessels. The decrease in the number of commercial amphorae seen in the necropolis at the beginning of the classical period was also confirmed by studies conducted in the city center. In the city center, the ratios of Chios and lesbos amphorae belonging to the period in question are quite low. There is a similar situation not only in terms of amphorae but also in terms of other findings and architectural structures. Materials from the late 5th and 4th centuries BC are found on layers where archaic materials were found. In the second section of the study, which constitutes the sealed handles section, a total of 28 amphora seals unearthed in the Antandros excavations between 2000 and 2024 were examined. The most striking aspect of the sealed amphorae is that eight similar examples of the sealed amphorae, a complete example of which was found in the studies conducted on the Island of Kos, were found in Antandros. The discovery of three more seals from a second amphora with the same profile suggests that the amphoras, which were previously considered to be of the north Aegean or Mende group, were most likely produced in Antandros. In addition to the two groups, four seals from the rhodos and Nikandros groups, two seals from Alkanor and Thasos (?), one seal from Lesbos (?), Samothrake, Knidos and a mushroom-mouthed amphora were also found. Three seals could not be classified.
Benzer Tezler
- 2005-2007 yılı assos kazılarında ele geçen insan dişleri
Human teeth that were unearthed in assos excavations between 2005 and 2007
ALPER CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
AntropolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURETTİN ARSLAN
- Antandros örneğinde sunu olarak hydriskoi
Hydriskoi as an offeri̇ng in instances of antandros
ERTUĞRUL KIRAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiManisa Celal Bayar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ERDEMİR
- Balıkesir/Antandros Antik Kenti kazısı toprak örneklerinin metagenomik analizi
Metagenomic analysis of soil samples of Balıkesir/Antandros Ancient City excavation
DİLAN BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN ARICAN
- Antandros Nekropolisi sikke kontekstli mezarlar
Graves with coins in Antandros Necropolis
BALA YILDIRIM
- Antandros Urneleri
The Urns of Antandros
KAHRAMAN YAĞIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
ArkeolojiEge ÜniversitesiKlasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. GÜRCAN POLAT