Marka kişiliği ve marka arketipleri; mitolojilerdeki figürlerin Carl Gustav Jung arketipleri bağlamında reklamlarda kullanımının göstergebilimsel analizi
Brand personality and brand archetypes; A semiotic analysis of the use of mythological figures in advertising within the framework of Carl Gustav Jung's archetypes
- Tez No: 966404
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RUKİYE ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Reklamcılık, Advertising
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Marka kişiliği, modern tüketim toplumunda markaların kimliğini oluşturan temel bileşenlerden biri olarak, hedef kitleyle duygusal bağlar kurma ve marka sadakati sağlama açısından stratejik bir öneme sahiptir. Bu stratejiler içinde reklamlar, hedef kitleyle duygusal ilişki kurarak marka kişiliğinin güçlenmesine katkı sunmaktadır. Firmalar bu süreçte farklı modellerden, özellikle arketip modelinden yararlanmaktadır. Arketip modeli, markalara tanınırlığın ötesinde derinlik ve anlam kazandırmakta; kolektik temalarla tüketici zihninde kalıcılığı artırmaktadır. Bu çalışmada, Carl Gustav Jung'un kolektif bilinçdışı ve arketip teorileri temel alınarak marka kişiliğinin iletişim aracı olarak nasıl kullanıldığı incelenmiştir. Pazarlama iletişiminde sıkça kullanılan on iki arketipin reklamlar aracılığıyla nasıl işlendiği değerlendirilmiş ve marka kişiliği boyutları ve açıklayıcı modelleriyle birlikte arketip ve kolektif bilinçdışı kuramları ele alınmış; bu kuramların iletişim aracı olarak nasıl kullanıldığı incelenmiştir. Çalışmada, Interbrand'in 2024 verilerine göre ilk on markanın 2015-2024 arası reklamları, Dağtaş'ın (2003) çoklu okuma yaklaşımıyla göstergebilimsel olarak incelenmiş; arketip ve mitolojik figür kullanımları değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, incelenen on reklamın tamamında marka arketiplerinden, yedi reklamda ise mitolojik figürleden yararlanıldığı belirlenmiştir. Reklam filmlerinde marka arketipleri ve mitolojik figürlerin birlikte kullanımı, marka kişiliğini güçlendirmiş; markaların tüketici zihninde daha kalıcı anlamlar oluşturmasına olanak tanıyarak, ortak evrensel temalar etrafında anlatılarını zenginleştirmiştir.
Özet (Çeviri)
Brand personality, as one of the essential components shaping brand identity in contemporary consumer society, holds strategic significance in fostering emotional connections with target audiences and ensuring brand loyalty. Among the tools employed to realize this strategy, advertisements play a pivotal role by reinforcing brand personality through emotional engagement. In this process, firms frequently utilize various models, with the archetype model standing out. The archetype model lends brands a deeper sense of meaning and cultural resonance, enhancing memorability through collective themes. This study investigates how brand personality functions as a communication tool based on Carl Gustav Jung's theories of the collective unconscious and archetypes. The use of twelve commonly applied archetypes in marketing communication has been examined through their representation in advertisements. These archetypes were evaluated alongside brand personality dimensions and explanatory models, analyzing how archetypal and collective unconscious theories are employed communicatively. In this context, the top ten brands listed in Interbrand's 2024 global ranking were selected, and their advertisements published between 2015 and 2024 were analyzed using a semiotic approach, grounded in Banu Dağtaş's (2003) multi-layered reading method. The utilization of archetypes and mythological figures in these advertisements has been systematically examined. As a result, it has been determined that all ten advertisements employed brand archetypes, while seven incorporated mythological figures. The integrated use of brand archetypes and mythological figures within the narratives has been found to strengthen brand personality and enable brands to build deeper and more enduring associations in the minds of consumers, enriching their storytelling around universal themes.
Benzer Tezler
- Marka kişiliği ve marka arketipleri: Batı mitolojisindeki kadın figürlerinin Carl Jung arketipleri bağlamında reklamlarda kullanımının göstergebilimsel analizi
Brand personality and brand archetypes: Indicative analysis of the use of women figures in west mythology in the context of Carl Jung archetypes
TUĞBA İBİŞ
Doktora
Türkçe
2024
Halkla İlişkilerEge ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLGEHAN GÜLTEKİN
DOÇ. DR. EDA ER
- Marka kişiliği çerçevesinde arketip yaklaşımı yoluyla reklamlarda hikâye anlatımı
In accordance with brand personality, storytteling in TV commercials based on the brand archetype approach
A. ERHAN AYBERK
- Marka arketipleri bağlamında Türkiye'deki sanal market uygulamalarının reklam filmlerinin çözümlemeleri üzerine bir çalışma
A study on the analysis of commercials of online grocery applications in Turkey in the context of brand archetypes
ÖZLEM BEYKOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ReklamcılıkİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİHalkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEZGİ TURFANDA
- Uluslararası ikon markaların kişilik arketiplerinin algılanmasında kurum renkleri
Institutional colors in the perception of personality archeties of international icon brands
NAZLI ORTAN ÖZGÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel Sanatlarİstanbul Aydın ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ELANUR PİLİCİ
- Kentsel markalaşma sürecinde reklamın rolü: 2010 İstanbul Kültür Başkenti Projesinin değerlendirilmesi
The significance of advertising at the process of being brand as a city: The analsis of 2010 İstanbul The European Capital of Culture Project
FATMA KAMİLOĞLU
Doktora
Türkçe
2010
ReklamcılıkMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA SAVAŞ GÜN