Sürücülerde cinsiyete dayalı güvenlik algısı: Ankara örneği
Gender-based safety perceptions among drivers: A case study of Ankara
- Tez No: 966833
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE REYHAN BAYGELDİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Trafik, Psychology, Traffic
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Polis Akademisi
- Enstitü: Güvenlik Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Suç Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Trafik güvenliğine ilişkin çalışmalarda güvenlik algısı ve cinsiyet önemli değişkenler olarak öne çıkmaktadır. Bu tez, Ankara ilinde sürücülerin trafik ortamına ilişkin güvenlik algılarını, öz değerlendirmelerine dayalı olarak sürücülük becerilerini ve trafik suçlarına bakış açılarını cinsiyet bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada öncelikle, trafik ortamında cinsiyet farklılıklarını değerlendiren kuramsal arka plan sunulmaktadır. Bu kapsamda cinsiyet farklılıkları; Rasyonel Tercih Kuramı, Sağlık İnanç Modeli ve Planlı Davranış Kuramı perspektifinden açıklanmaktadır. Güvenlik algısı ve sürücü becerileri kavramlarına da mevcut literatür doğrultusunda yer verilmiştir. Ülkemiz trafik ortamına cinsiyetin yansıması da istatistiki bilgiler ışığında ele alınmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde, Ankara ilinde en az 2 yıldır aktif sürücülük yapan 385 (229 kadın 156 erkek) katılımcıdan çevrimiçi anket yoluyla veri toplanmıştır. Bu aşamada, Rundmo ve Iversen (2004) tarafından geliştirilen Algılanan Risk Ölçeği ve Lajunen ve Summala (1995) tarafından geliştirilen Sürücü Becerileri Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Veri setine uygun olarak Ki-Kare testi ve Mann-Whitney U testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar, cinsiyetin sürücülerin güvenlik algısı, sürücülük deneyimi ve sürücü becerileri üzerinde anlamlı etkisi olduğunu göstermektedir. Çalışma sonuçları, erkek sürücülerin kadın sürücülerden daha fazla trafik cezası aldığını, araç kullanırken kendilerini daha güvende hissettiklerini ortaya koymuştur. Kadın sürücülerin ise hem bireysel hem toplumsal anlamda risk algısının daha yüksek olduğu ve çevresel faktörlerden daha fazla endişe duyduğu görülmüştür. Sürücülük becerilerini değerlendirirken erkek sürücülerin becerilerine daha fazla güvendiği; kadın sürücülerin becerilerini ortalama düzeyde olarak değerlendirdikleri saptanmıştır. Katılımcıların büyük çoğunluğu trafik kurallarını ihlal eden kişilerin suç işlediğini düşünmektedir. Bununla birlikte trafik ihlallerine ve suçlarına yönelik görüşlerde cinsiyetin etkili olabileceği değerlendirilmektedir.
Özet (Çeviri)
In studies on traffic safety, safety perception and gender are highlighted as significant variables. This thesis aims to examine the safety perceptions of drivers, their self-assesment driving skills, and their perspectives on traffic violations within the context of gender in Ankara. The study initially presents gender differences in the traffic environment through a theoretical background. In this context, gender differences are explained from the perspectives of the Rational Choice Theory, Health Belief Model, and Theory of Planned Behavior. Perception of safety and driving skills are also discussed based on the existing literature. Gender differences in the traffic environment in Turkey are examined with statistical data. In the practical part of the study, data were collected via an online survey from 385 participants (229 women and 156 men) who had been active drivers for at least 2 years in Ankara. At this stage, the Perceived Risk Scale developed by Rundmo and Iversen (2004) and the Driver Skill Scale developed by Lajunen and Summala (1995) were used. SPSS was employed for data analysis, and the Chi-Square test and Mann-Whitney U test were applied based on the suitability of the dataset. The results show that the gender factor has a significant impact on drivers' safety perceptions, driving experience, and driving skills. The study findings reveal that male drivers receive more traffic fines than female drivers and feel safer while driving. On the other hand, female drivers exhibit a higher risk perception both individually and socially, and express more concern about environmental factors. During the self-assessment of driving skills, male drivers had a more positive view, whereas female drivers evaluated their skills at an average level. The majority of participants consider individuals who violate traffic rules as offenders. Accordingly, gender is also considered to have an influence on perception regarding traffic violations.
Benzer Tezler
- Cultural encounters of ethnic identities: An ethnographic study of belonging in the urban landscape of Sarajevo
Etnik kimliklerin kültürel karşılaşmaları: Saraybosna kent peyzajında aidiyete ilişkin etnografik bir çalışma
TÜLAY ZIVALI
Doktora
İngilizce
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE AYATAÇ
- Serological investigation of peste des petits ruminants in lambs in Iraq-Kirkuk region
Irak–Kerkük bölgesinde kuzularda küçük ruminant vebası (pestedes petits ruminants ppr)'ın seroprevalansı
SARWAT KHORSHED RAHEEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Sağlık YönetimiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSağlık Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN KOZAT
- Beyond digitalisation: Designing a roadmap for Block-chain embedded performance management systems
Dijitalleşmenin ötesinde: Block-chain gömülü performans yönetim sistemleri için yol haritası tasarımı
FURKAN AYRANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜR BERSAM BOLAT
- Azerbaycan ve Türkiye'de kadınların eğitimine bakış: '18-35 yaş kadınların penceresinden'
Overview of women's education in Azerbaijan and Turkey: 'From the perspective of 18-35 year old women'
TURANA VALIYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiKadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN AYNACI
- Identification of factors that cause of victim of road accidents: a case study of the Northern Iraq
Trafik kazalarına neden olan faktörlerin analizi: Kuzey Irak örneği
KHOSHNOW HAMA RASHID AHMED AHMED
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
İstatistikKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBiyomühendislik ve Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUMA AKBAY